Cựu thủ tướng Italy Giuseppe Conte, lãnh đạo đảng Phong trào 5 Sao (M5S), ngày 13/7 đe dọa rút M5S khỏi liên minh cầm quyền, trong bối cảnh căng thẳng giữa ông và Thủ tướng Mario Draghi gia tăng vài tuần qua.
Liên minh cầm quyền của Thủ tướng Draghi được thành lập vào tháng 2/2021 với sự tham gia của đảng M5S, đảng Liên đoàn, đảng Forza Italia, đảng Dân chủ, đảng Italia Viva và đảng Article One. Trong đó, M5S là chính đảng lớn nhất, chiếm hơn 30% số ghế tại Thượng viện và Hạ viện Italy sau cuộc tổng tuyển cử năm 2018.
Sau tuyên bố của ông Conte, lãnh đạo đảng Dân chủ và Liên đoàn cũng đe dọa sẽ rút khỏi liên minh cầm quyền, khiến chính phủ của Thủ tướng Draghi đứng trước nguy cơ sụp đổ.
Ông Conte trả lời họp báo tại Rome, Italy, ngày 28/6/2021. Ảnh: Reuters.
Một nhóm nghị sĩ M5S gần đây gây sức ép với lãnh đạo đảng, tin rằng M5S có thể thu hút được nhiều cử tri ủng hộ nếu rút khỏi chính phủ và đứng về phe đối lập.
Conte cũng tuyên bố các thượng nghị sĩ đảng này sẽ không tham gia cuộc bỏ phiếu tại quốc hội hôm nay để phản đối gói ngân sách hỗ trợ người dân ứng phó lạm phát.
Conte cho rằng gói ngân sách hỗ trợ này là chưa đủ và chính phủ nên hành động hơn nữa để ứng phó các vấn đề xã hội đang gia tăng tại nền kinh tế số ba khu vực đồng tiền chung châu Âu (eurozone).
"Bối cảnh đã thay đổi, chúng ta cần hướng đi khác", ông nói với các phóng viên sau khi không thể đạt thỏa hiệp trong cuộc đàm phán với Thủ tướng Draghi ngày 13/7. "Chúng tôi sẵn sàng ủng hộ chính phủ nhưng sẽ không ký vào một dự luật không có tác dụng".
Quốc hội Italy hôm nay bỏ phiếu về dự luật trị giá 26 tỷ euro, được ông Draghi ủng hộ, nhằm hỗ trợ người dân ứng phó với lạm phát và giá năng lượng tăng cao.
"Tôi lo ngại tháng 9 sẽ là thời điểm nhiều gia đình phải đối mặt lựa chọn khủng khiếp giữa trả hóa đơn điện hay dành tiền mua thực phẩm", Conte nói.
Quốc hội Italy còn cần bỏ phiếu về việc tăng hỗ trợ, bao gồm viện trợ quân sự, cho Ukraine. M5S từ lâu đã lên tiếng phản đối chuyển vũ khí đến quốc gia đang chìm trong chiến sự với Nga.
Tuy nhiên, Conte vẫn để ngỏ khả năng đối thoại thêm với Draghi để vượt qua các bất đồng về chính sách.
Thủ tướng Draghi ngày 12/7 tuyên bố nếu M5S rút khỏi liên minh cầm quyền, mọi chuyện sau đó sẽ tùy thuộc quyết định của Tổng thống Sergio Mattarella. Ông cho rằng chính phủ Italy không thể tồn tại nếu thiếu M5S, nhưng cũng nhấn mạnh không chấp nhận tối hậu thư từ đảng này.
Thủ tướng Mario Draghi tại một cuộc họp báo ở Rome, Italy, ngày 30/6. Ảnh: Reuters.
Draghi, cựu chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), trở thành Thủ tướng Italy hồi tháng 2/2021 với kỳ vọng đưa đất nước thoát khỏi đại dịch và giải cứu nền kinh tế.
Quyết định của M5S đẩy Italy vào tình trạng bất ổn chính trị, nguy cơ làm xói mòn nỗ lực tìm kiếm hàng tỷ euro viện trợ từ Liên minh châu Âu và có thể dẫn đến một cuộc tổng tuyển cử sớm vào mùa thu.
Liên minh cầm quyền và các đảng đối lập đã kêu gọi tổ chức bầu cử sớm trong trường hợp chính phủ của Thủ tướng Draghi sụp đổ. "Người dân Italy nên có tiếng nói của họ", Matteo Salvini, lãnh đạo đảng Liên đoàn cực hữu, nói.
Cuộc tổng tuyển cử tiếp theo của Italy dự kiến diễn ra mùa xuân 2023 và việc tổ chức bỏ phiếu vào mùa thu năm nay sẽ là điều bất thường, theo Guardian.
Như Tâm (Theo Reuters, Guardian, Politico)