Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana phát biểu tại thủ đô Manila hôm 25/7. Ảnh: AP.
"Trung Quốc nói rằng họ không bắt nạt các nước xung quanh và tuân thủ luật quốc tế, nhưng theo tôi họ không như vậy. Những điều họ nói khác với việc họ đang làm trên thực tế", Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana phát biểu trong một hội nghị hôm nay tại thành phố Quezon, phía đông bắc thủ đô Manila, đề cập tới các hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông.
Đây được cho là một trong những lời chỉ trích công khai mạnh mẽ nhất của ông Lorenzana đối với Bắc Kinh. Bộ trưởng nhấn mạnh Philippines sẽ tiếp tục ngờ vực Trung Quốc, trừ khi nước này làm như những gì đã nói. Ông còn dẫn số liệu từ các cuộc thăm dò dư luận tại nước này, cho thấy người dân không tin tưởng Trung Quốc bằng Mỹ, đồng thời cáo buộc việc Trung Quốc chiếm bãi cạn Scarborough sau các cuộc đối đầu giữa hai nước hồi năm 2012 là hành vi "bắt nạt".
Bình luận của Bộ trưởng Lorenzana được đưa ra sau bài phát biểu ở Manila hôm 29/7 của đại sứ Trung Quốc tại Philippines Zhao Jianhua. Đại sứ khẳng định mục tiêu hòa bình của Bắc Kinh được nêu rõ trong hiến pháp nước này và việc củng cố quân đội "hoàn toàn nhằm mục đích tự vệ". Quan chức này nói thêm rằng Trung Quốc tuân theo nguyên tắc đáp trả sau khi bị tấn công, đồng nghĩa với việc "sẽ không nổ súng trước".
Về vấn đề tranh chấp lãnh thổ với Philippines, ông Zhao cho biết Trung Quốc sẽ tiếp tục áp dụng chính sách giải quyết trong hòa bình thay vì đối đầu, nhấn mạnh hai bên nên kiên nhẫn và không để tranh chấp ảnh hưởng tới quan hệ hữu nghị giữa Bắc Kinh và Manila.
Hồi tháng 7/2016, Tòa Trọng tài Thường trực tại The Hague, Hà Lan ra phán quyết ủng hộ Philippines sau khi nước này kiện Trung Quốc đơn phương vẽ ra "đường 9 đoạn" bao phủ 3,5 triệu km2 ở Biển Đông, tuyên bố yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý.
Tuy nhiên, Tổng thống Rodrigo Duterte, người theo đuổi chính sách mềm mỏng với Trung Quốc, hôm 22/7 cho biết Philippines sẽ không thi hành phán quyết ngay lập tức bởi điều này có thể dẫn tới chiến tranh. Ông còn nói rằng không thể đưa lực lượng cảnh sát biển xua đuổi tàu cá Trung Quốc đánh bắt trong vùng đặc quyền kinh tế nước này ở Biển Đông vì "Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và đang sở hữu vùng biển đó".
Phát biểu của Duterte vấp phải phản ứng của nhiều quan chức cấp cao Philippines. Họ khẳng định Bắc Kinh chưa bao giờ "sở hữu" Biển Đông như lời Tổng thống. Phát ngôn viên Salvador Panelo của Duterte sau đó giải thích rằng Tổng thống chỉ muốn ám chỉ các tiền đồn quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh Philippines "không công nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc".
Ánh Ngọc (Theo AP)