Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump hôm 10/11 gặp mặt Tổng thống Barack Obama tại Nhà Trắng. Ảnh: Fox News
Bất chấp những lần lời qua tiếng lại trong quá khứ, khi tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump gấp rút chuẩn bị cho quá trình chuyển giao quyền lực để bước chân vào Nhà Trắng, ông Obama vẫn đưa ra không ít lời khuyên về chính sách, thủ thuật ngoại giao cũng như phương pháp xử lý công việc tới nhà tài phiệt New York. Và nay, trong chuyến công du nước ngoài cuối cùng, ông Obama lại tiếp tục đảm nhận một vai trò bất ngờ: trở thành sứ giả cho Trump, giúp trấn an những đồng minh đang lo âu, theo AP.
Đứng cạnh Thủ tướng Đức Angela Merkel tại Berlin, Tổng thống Obama bày tỏ tin tưởng rằng ông Trump sẽ nhanh chóng nhận ra rằng trách nhiệm của một tổng thống là thứ không thể xem nhẹ và một tổng thống không thể chỉ "lắng nghe và tiếp cận" khi xử lý công việc của những quốc gia khác nhau.
"Tôi hy vọng đây là viễn cảnh sẽ diễn ra", Tổng thống Obama nói. "Và tôi sẽ làm tất cả mọi việc có thể trong hai tháng tới để đảm bảo nó phải diễn ra".
Mặt khác, giới chuyên gia cũng đánh giá ông Obama chính là người phù hợp nhất với vai trò giúp đỡ tổng thống Mỹ đắc cử tăng tốc làm quen với công việc mới. Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu ông Trump có muốn chấp nhận sự giúp đỡ của ông Obama không và mức độ đón nhận như thế nào.
Sau cuộc gặp với Trump tại Nhà Trắng hôm 10/11, Tổng thống Obama quyết định sẽ dành nhiều thời gian để chuẩn bị cho ông hơn là với cựu ngoại trưởng Hillary Clinton, trong trường hợp bà đắc cử, các cố vấn cho hay.
Điều khiến nhiều người bất ngờ là việc ông Trump cũng cho thấy thái độ đồng thuận. Nhà tài phiệt New York nói ông muốn những "tư vấn" từ Tổng thống Obama và mong chờ nhiều cuộc gặp hơn nữa.
Theo một số quan chức Mỹ giấu tên, không lâu sau chiến thắng của ông Trump, chánh văn phòng Nhà Trắng Denis McDonough đã ra chỉ thị tăng cường công tác chuẩn bị đón tân tổng thống và bổ sung những thông tin cơ bản vào các cuộc họp giao ban về tình báo.
Tổng thống Obama cùng các cố vấn đã rất hoang mang và tỏ ra đôi chút khó chịu khi tỷ phú Trump, trong chuyến viếng thăm Nhà Trắng, thể hiện ông thiếu những hiểu biết cơ bản về những vấn đề quan trọng. Bên cạnh đó, các trợ lý cho tổng thống Mỹ đắc cử cũng chưa thực sự quen với quy trình làm việc tại Nhà Trắng.
Các cố vấn lo lắng ông Trump có thể cảm thấy bị xúc phạm và từ chối nhận sự giúp đỡ từ Tổng thống Obama. Nhưng cuối cùng, sau một cuộc trao đổi trong Phòng Bầu dục, nhà tài phiệt New York đồng ý giữ lại những cột trụ quan trọng của Obamacare, đạo luật chăm sóc sức khỏe mà khi vận động tranh cử ông tuyên bố sẽ bãi bỏ nếu trở thành tổng thống. Điều này khiến các cố vấn cho ông Obama hoàn toàn bất ngờ.
Tỷ phú Trump tới nay vẫn cho thấy ông dành một sự tôn trọng nhất định cho Tổng thống Obama. Khi được hỏi vì sao cuộc gặp giữa ông Trump và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm 17/11 không được thông báo công khai trước báo giới, bà Kellyanne Conway, cố vấn cấp cao về chuyển giao quyền lực cho tổng thống đắc cử, cho biết nguyên nhân do Tổng thống Obama đang công du nước ngoài.
"Chúng tôi rất ngưỡng mộ và tôn trọng thực tế là chúng ta có một tổng thống là ông Barack Obama", Conway nói với các phóng viên. "Tổng thống Obama vẫn điều hành chính quyền trong hai tháng tới nên chúng tôi không muốn thông qua bất kỳ thỏa thuận ngoại giao nào vào hôm nay".
Mơ hồ trước chính sách ngoại giao mà tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ thực thi, nhiều lãnh đạo thế giới đã đến gặp Tổng thống Obama với mong muốn tìm kiếm thêm thông tin. Trong chuyến công du tới Hy Lạp, Đức và Peru tuần qua, ông Obama phải nỗ lực để trấn an các đồng minh Mỹ rằng ông Trump, tại cuộc gặp mặt ở Nhà Trắng, vẫn thể hiện mong muốn thực hiện "cam kết đầy đủ" với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
"Tôi được khích lệ bởi sự khẳng định của tổng thống đắc cử rằng NATO là một cam kết không thay đổi", ông Obama nói tại Đức.
Trong quá trình tranh cử, ông Trump không ít lần dọa rời bỏ đồng minh NATO. Tuy nhiên, Tổng thống Obama nhấn mạnh ông "lạc quan thận trọng" rằng quá trình chuyển đổi từ một ứng viên tranh cử tới một tổng thống đắc cử sẽ khiến ông Trump tập trung và nghiêm túc hơn về việc "chiếm lòng tin kể cả từ những người không ủng hộ".
"Không những lời ông ấy nói mà cách ông ấy lấp đầy bộ máy chính quyền đều phản ánh nhiều thứ", Tổng thống Obama cho hay. "Tôi hy vọng đây là điều mà ông ấy nghĩ đến".
Xem thêm: Bên trong chiếc cặp hạt nhân chuyển giao giữa các đời tổng thống Mỹ
Vũ Hoàng