Khi căng thẳng về Syria dự kiến sẽ gây tranh cãi trong chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh G20 ở Saint Petersburg, Tổng thống nước chủ nhà Vladimir Putin vào phút chót đã tuyên bố chỉ cho phép các nhà lãnh đạo trao đổi quan điểm của họ tại tiệc tối.
Trong ba giờ, lãnh đạo các cường quốc lần lượt nêu ra lập trường của họ trong những bài phát biểu dài 10 phút, một nguồn tin ngoại giao thông thạo vấn đề tiết lộ với AFP.
"G20 chỉ vừa kết thúc phiên tiệc tối và sự chia rẽ về Syria được khẳng định", Thủ tướng Italy Enrico Letta, một trong những người có mặt ở bữa tiệc, viết trên Twitter.
Nga dẫn đầu các nước phản đối kế hoạch can thiệp quân sự do Mỹ dẫn đầu nhằm vào chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad. Mỹ cáo buộc quân đội Syria tấn công bằng vũ khí hóa học, làm chết hơn 1.400 người ở ngoại ô Damascus hôm 21/8.
Tại New York, đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc cáo buộc Nga đang "giam giữ con tin Hội đồng Bảo an". Trong khi đó, Thủ tướng Anh David Cameron tuyên bố London có những bằng chứng mới về cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học.
Trong một nỗ lực nhằm thúc đẩy giải pháp hòa bình cho Syria, LHQ đã cử đặc phái viên Lakhdar Brahimi tham dự các cuộc họp trong hội nghị dài hai ngày này.
"Chúng ta hãy nhớ rằng, mỗi ngày trôi qua là chúng ta lại mất thêm một ngày nhìn hàng loạt người dân vô tội thiệt mạng", ông Lakhdar Brahimi dẫn lời Tổng thư ký Ban Ki-moon phát biểu trước các nhà lãnh đạo của G20 tại tiệc tối. "Cung cấp thêm vũ khí cho mỗi phe không phải là giải pháp. Không có giải pháp về quân sự".
Ông cũng nhắc nhở các nhà lãnh đạo rằng cuộc khủng hoảng ở Syria đang khiến các nước láng giềng như Lebanon, Jordan, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ phải dang tay đón nhận những dòng người tị nạn ồ ạt tràn sang.
Một nguồn tin ngoại giao Pháp cho hay, bữa tiệc kín, do ông Putin tổ chức tại cung điện hoàng gia sang trọng Peterhof ở ngoại ô Saint Petersburg, không nhằm mục đích đi đến thỏa thuận. "Mục đích của bữa tiệc là trao đổi giữa các nhà lãnh đạo hàng đầu thế giới, chứ không nhằm đạt đến một thỏa thuận về cuộc khủng hoảng", ông nói.
Sau khi bữa tiệc kết thúc vào khoảng 1h sáng, các nhà lãnh đạo của các quốc gia phát triển và mới nổi đã cùng nhau thưởng thức buổi diễn rút ngắn của vở opera "La Traviata".
Tổng thống Putin và người đồng cấp Mỹ Barack Obama đã có một động thái xoa dịu bất đồng khi bắt tay nhau mỉm cười trước ống kính truyền thống, trước giờ khai mạc hội nghị G20.
Ngoài việc thuyết phục Nga, ông Obama còn một khó khăn phải đối đầu đó là thuyết phục Trung Quốc, thành viên có quyền phủ quyết của Hội đồng Bảo an. Phát ngôn viên của phái đoàn Trung Quốc Tần Cương phát biểu tại G20 rằng giải pháp chính trị là cách duy nhất để chấm dứt khủng hoảng ở Syria và bày tỏ quan ngại sâu sắc về nguy cơ có cuộc tấn công quân sự đơn phương.
Hiện chính quyền ông Obama vẫn tiếp tục vận động sự ủng hộ của quốc hội Mỹ cho kế hoạch này, khi quốc hội Anh đã bác bỏ việc hành động quân sự và Đức cũng khẳng định không tham gia cuộc không kích nào do Mỹ dẫn đầu vào Syria.
Anh Ngọc