Sáng 4/6, trong lúc con gái làm ba bài thi vào trường THPT chuyên Ngoại ngữ, Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội), chị Nguyễn Thị Thu Hiền, 42 tuổi, ngồi đợi ở ghế đá, trước cổng điểm thi. Tính cả thời gian học quy chế, buổi thi kéo dài gần 5 tiếng nhưng người mẹ không về nhà người thân nghỉ ngơi. "Dù không giúp gì được con, cảm giác ngồi đây đợi khiến tôi đỡ thấp thỏm và bất an", chị Hiền nói.
Để góp mặt trong kỳ tuyển sinh của trường chuyên Ngoại ngữ, chị và con đi xe khách từ 20h tối 2/6, tới Hà Nội lúc 4h sáng hôm sau. Chị muốn con có thời gian nghỉ ngơi nên cùng con đến sớm một ngày.
Cách đây vài tháng, được người quen động viên, chị và chồng đồng thuận cho con thi tiếng Anh vào trường chuyên Ngoại ngữ tại Hà Nội. "Chúng tôi vẫn có kế hoạch để cháu thi chuyên Hà Giang. Cùng một công ôn tập, cũng muốn cháu quyết tâm hơn nên đã đăng ký hai trường", chị nói.
Để con gái và chính mình không gặp nhiều áp lực, người mẹ xác định kỳ thi tại Hà Nội "cọ xát là chính", còn trúng tuyển là điều "hơi xa vời". Dù vậy, càng gần ngày thi, thấy con gái quyết tâm và bày tỏ niềm yêu thích đặc biệt với chuyên Ngoại ngữ, chị Hiền càng hồi hộp.
Giữa tháng 5 khi trường công bố số lượng hồ sơ đăng ký vào các lớp chuyên, người mẹ giật mình khi thấy tỷ lệ chọi vào lớp chuyên Anh là 1/10,3 - dù đây không phải con số lớn nhất. Cùng với tâm trạng hồi hộp đã có từ trước, khi thấy 4.000 thí sinh cùng hàng nghìn phụ huynh vào ngày thi, chị lại càng thấp thỏm.
Trong thời gian thí sinh làm bài, ngoài chị Hiền còn nhiều phụ huynh nán lại khuôn viên trường THPT chuyên Ngoại ngữ để đợi con, dù nhiệt độ ngày 4/6 tại Hà Nội lên tới 36 độ C. Nhiều người tranh thủ chợp mắt trên ghế đá, đọc sách hoặc xem tin tức, gương mặt phờ phạc. Một số phụ huynh bồn chồn, đứng sát barie ngăn cách khu vực thi.
Phụ huynh đợi con thi vào lớp 10 THPT chuyên Ngoại ngữ, Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội, ngày 4/6. Ảnh: Thanh Hằng
Cùng ngày 4/6, tại TP HCM, kỳ thi vào lớp 10 trường Phổ thông năng khiếu (Đại học Quốc gia TP HCM) cũng diễn ra.
Ở quận 12, cách điểm thi trường Đại học Khoa học Tự nhiên TP HCM gần 20 km, chị Nguyễn Thị Dinh cùng hai con gái sinh đôi rời nhà từ 5h sáng để kịp 8h làm bài môn Toán.
Năm nay, hai con gái của chị Dinh đặt nguyện vọng vào lớp chuyên Văn và tiếng Anh của trường Phổ thông năng khiếu, chuyên Anh của THPT Nguyễn Thượng Hiền. "Từ trước tới nay, hai con tôi đều đạt thành tích học tập tốt tại trường. Tôi hết sức ủng hộ các con thi chuyên vì ở đây có cơ hội phát triển khả năng ở những môn học mà con yêu thích", chị chia sẻ.
Cô Hương (đã đổi tên), giáo viên một trường THCS chất lượng cao tại Hà Nội nhận định áp lực giành một suất vào trường chuyên không chỉ là cảm nhận của mỗi thí sinh, mà của cả cha mẹ bởi "ai cũng muốn con có môi trường học tập tốt".
Chủ nhiệm lớp 9, vào đầu mỗi năm học, cô Hương thường được phụ huynh xin nhận xét về khả năng thi và trúng tuyển trường chuyên của con cái họ. Gần đến cuối năm học, nhu cầu này của cha mẹ ngày càng lớn.
"Nhiều lúc, tôi như một chuyên gia tâm lý, phải động viên và trấn an phụ huynh. Ngoài việc đỗ trượt, cha mẹ còn phải tính đến chi phí học tập, đi lại, định hướng nghề nghiệp cho các con", cô giáo nói.
Phụ huynh quay video, ghi lại khoảnh khắc con hoàn thành môn thi đầu tiên vào lớp 10 trường Phổ thông năng khiếu, Đại học Quốc gia TP HCM, trưa 4/6. Ảnh: Thu Hương
Mặt khác, với một số phụ huynh, kỳ thi vào trường chuyên như một dịp đánh giá khả năng của con hơn là mục tiêu với nhiều áp lực.
Đưa con dự thi vào trường Phổ thông năng khiếu nhưng chị Thủy (Dĩ An, Bình Dương) không đặt nặng kết quả. Hai ngày trước, con trai chị mới thi vào lớp 10 THPT công lập tại Bình Dương.
Với chị, con trai không đỗ trường chuyên thì vẫn có thể học ở trường gần nhà. Do đó, hai mẹ con đi thi với tâm thế thoải mái, có phần háo hức. "Khi con tham gia liên tiếp hai kỳ thi, tôi động viên con giữ tâm lý thoải mái, vận dụng hết kiến thức và khả năng để làm bài cho tốt", chị Thủy nói.
Với kinh nghiệm gần 30 năm trong ngành giáo dục, cô Hương cho rằng tâm trạng lo lắng, thấp thỏm của cha mẹ là điều dễ hiểu. Dù vậy, điều đó không có nghĩa phụ huynh biến mong muốn của mình thành áp lực "phải đỗ trường chuyên" cho con cái. "Tôi từng chứng kiến một học sinh không trúng tuyển trường chuyên bị bố mẹ bày tỏ sự thất vọng, coi em là 'nỗi xấu hổ' của gia đình. Em này sau đó đã gặp vấn đề tâm lý nặng nề, phải chữa trị trong thời gian dài", cô nói.
Cô Hương gợi ý để quá trình thi chuyển cấp diễn ra suôn sẻ, các gia đình nên xây dựng phương án từ sớm, cha mẹ trao đổi với con cái và giáo viên để nắm được mong muốn và lực học của con nhằm đưa ra định hướng phù hợp.
Đây cũng là điều chị Hiền rút ra sau trải nghiệm đồng hành cùng con thi vào lớp 10 chuyên Ngoại ngữ. Chị cho rằng, mục tiêu chính của gia đình là trường THPT chuyên Hà Giang nên quyết định thi thêm chuyên Ngoại ngữ hơi muộn, ảnh hưởng đến việc ôn tập. Với bé út đang học tiểu học, trong trường hợp bé cũng mong muốn thi chuyên, chị Hiền sẽ xây dựng kế hoạch sớm hơn vì "chuẩn bị gấp rút sẽ làm tăng áp lực".
Trong thời gian đợi con làm bài thi, chị Hiền và các phụ huynh tranh thủ làm quen, chia sẻ dự định sắp tới cho con, đồng thời giới thiệu một số thầy cô ôn luyện. Một người mẹ động viên phụ huynh xung quanh "Nếu con không đỗ, mình vẫn còn lựa chọn khác. Không phải lo, còn nhiều trường tốt, quan trọng là con phù hợp với môi trường nào".
Thanh Hằng - Thu Hương