Chiều 2/12, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước về 5 luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 4, bao gồm: Luật Thanh tra; Luật phòng chống rửa tiền; Luật phòng chống bạo lực gia đình; Luật dầu khí; Luật thực hiện dân chủ cơ sở; Luật sửa đổi bổ sung một số điều của luật tần số vô tuyến điện.
Ông Trần Ngọc Liêm, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, cho biết Luật Thanh tra mới sẽ khắc phục được nhiều tồn tại, đặc biệt về chậm ban hành kết luận thanh tra. Cụ thể, luật quy định về thẩm quyền, quy trình, thời hạn các bước báo cáo kết quả thanh tra, xây dựng, ban hành, công khai kết luận thanh tra.
Ví dụ, với cuộc thanh tra do Thanh tra Chính phủ tiến hành, tổng thời gian kể từ khi kết thúc thanh tra trực tiếp đến khi công khai kết luận thanh tra không quá 180 ngày. "Sau khi Luật này có hiệu lực, chắc chắn sẽ hạn chế tối đa và tiến tới là không còn tình trạng chậm ban hành kết luận thanh tra nữa", ông Liêm nói.
Hiện Thanh tra Chính phủ đã có nghị quyết về nâng cao chất lượng thanh tra và thời gian thanh tra. Trong đó nêu rõ nếu cuộc thanh tra chưa báo cáo Thủ tướng thì trưởng đoàn thanh tra đó sẽ không được phân công làm trưởng đoàn trong cuộc thanh tra khác.
Thanh tra Chính phủ cũng có quy chế để siết chặt sau khi kết thúc thanh tra trực tiếp thì việc xây dựng dự thảo, ban hành kết luận thanh tra không được chậm.
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm. Ảnh: Phạm Dự
Luật Thanh tra sửa đổi có 118 điều, hiệu lực thi hành từ 1/7/2023. Khoản 1 Điều 78 về ban hành dự thảo kết luận thanh tra là quy định mới nhằm khắc phục tình trạng chậm ban hành kết luận thời gian qua.
Theo đó, trong 15 ngày từ khi nhận được dự thảo kết luận, người ra quyết định thanh tra phải ký ban hành kết luận và chịu trách nhiệm về kết luận, kiến nghị của mình. Thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước cùng cấp có trách nhiệm đôn đốc, kiểm tra để bảo đảm việc ban hành kết luận đúng thời hạn quy định.
Trường hợp thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước không trả lời hoặc không có ý kiến khác với dự thảo kết luận thì người ra quyết định thanh tra ban hành ngay kết luận. Nếu thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước cùng cấp có ý kiến bằng văn bản yêu cầu bổ sung, làm rõ về nội dung dự thảo kết luận thì chậm nhất là 30 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đó, người ra quyết định thanh tra phải hoàn thiện, ban hành kết luận.
Luật Thanh tra sửa đổi cũng quy định tổng cục, cục thuộc bộ được thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành. Thanh tra tổng cục, cục là cơ quan của tổng cục, cục thuộc bộ, thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành trong phạm vi quản lý; tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.