Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận về việc chuyển đổi nhà, đất công có vị trí đắc địa sang mục đích khác trên địa bàn thành phố Đà Nẵng.
Theo đó, từ năm 2010-2016, Đà Nẵng đã chuyển đổi 52 cơ sở nhà đất thuộc thành phố quản lý sang mục đích khác. Trong đó, bán lại cho bên thuê 31 cơ sở; bán đấu giá 8; bán trực tiếp 8; cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi 5. Tổng số tiền thu về ngân sách 766 tỷ đồng.
Thành phố đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho 44 cơ sở. Trong đó 33 cơ sở nhà đất được cấp với mục đích đất ở đô thị; 5 cơ sở nhà đất được UBND thành phố cho phép chuyển tên khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Cơ quan Thanh tra cho rằng, việc thành phố cho phép chuyển tên khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà không thực hiện nghĩa vụ về thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ là vi phạm các quy định liên quan.
Trong số 31 cơ sở nhà đất bán lại cho các bên thuê có 4 cơ sở theo quy định phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất. Tuy nhiên thành phố đã làm thủ tục bán lại cho bên thuê, cụ thể như số 47 Nguyễn Thái Học, 2 Hải Phòng, 39 Pasteur và 73 Nguyễn Thái Học.
Việc UBND TP Đà Nẵng bán 4 cơ sở nhà đất trên không qua đấu giá là vi phạm điều 58 Luật đất đai. Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ, kết quả xác minh ban đầu để Cơ quan Cảnh sát điều tra tiếp tục làm rõ.
Ngoài ra, khi kiểm tra 4 cơ sở là các khu tập thể xuống cấp, cơ quan chức năng phát hiện 2 cơ sở được Đà Nẵng bán trực tiếp để bên mua sử dụng với mục đích thương mại dịch vụ không phù hợp với tiêu chí ban đầu (124 Bạch Đằng và số 10 Trần Quý Cáp), không thông qua đấu giá là vi phạm pháp luật.
Các cơ sở nhà đất cho thuê, giao đất 50 năm và hoán đổi cũng có sai phạm. Đơn cử như việc UBND TP Đà Nẵng phê duyệt giá thuê đất cho Công ty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79 thấp hơn rất nhiều so với giá khởi điểm là không phù hợp quy định của Luật đất đai.
Xác định giá đất có nhiều sai phạm
Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, khi thực hiện việc xác định giá chuyển quyền sử dụng đất, UBND TP Đà Nẵng đã không thực hiện theo Thông tư số 145 của Bộ Tài chính về phương pháp xác định giá đất mà lại giao các sở ngành chức năng tham mưu xác định giá và để xảy ra nhiều sai phạm.
Cụ thể, tại nhà đất số 34 Bạch Đằng (1.421 m2), UBND TP Đà Nẵng xác định giá trị tiền sử dụng đất khi giao cho Công ty cung ứng tàu biển là hơn 18 triệu đồng/m2, thấp hơn nhiều so với nhà đất có vị trí tương tự là số 5 Trần Phú hoán đổi cho một cá nhân với giá phê duyệt là hơn 51 triệu đồng/m2. Điều này làm giảm số tiền Công ty tàu biển phải nộp lên đến gần 47 tỷ đồng.
Tương tự, với cơ sở nhà đất 48 Nguyễn Du (chủ đầu tư đã xây dựng trường mầm non chất lượng cao), việc xác định giá thu tiền sử dụng đất không có cơ sở, làm giảm số tiền sử dụng đất phải nộp gần 12 tỉ đồng. Còn tại nhà đất 57 Lê Duẩn, Công ty cổ phần Công nghệ phẩm Đà Nẵng không thanh toán tiền sử dụng đất theo đúng hợp đồng, nhưng vẫn được giảm 10% tiền sử dụng đất...
Thanh tra Chính phủ tổng hợp số tiền sai phạm trong việc xác định giá thu tiền sử dụng đất 52 cơ sở của UBND TP Đà Nẵng là trên 156 tỷ đồng.
Thêm vào đó, trong số 52 cơ sở nhà đất mà chính quyền Đà Nẵng bán, chuyển sang mục đích sử dụng khác có 8 cơ sở nhà đất bên thuê được mua không qua đấu giá liên quan đến Phan Văn Anh Vũ; 2 cơ sở nhà đất bán cho Công ty cổ phần Công nghệ phẩm là đơn vị đang thuê, sau đó bán lại cho người khác.
Thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ, tài liệu và kết quả xác minh ban đầu 10 cơ sở nhà, đất này sang Bộ Công an để tiếp tục làm rõ theo quy định của pháp luật.
Cơ quan thanh tra kiến nghị Thủ tướng kiểm điểm trách nhiệm và có hình thức xử lý theo quy định đối với Chủ tịch, các Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng và tổ chức, cá nhân liên quan (thời kỳ 2010-2016) theo phân cấp cán bộ đã để xảy ra các vi phạm, khuyết điểm trong việc chuyển đổi quỹ đất công, các cơ sở nhà, đất...
Hàng loạt dự án đất vàng ven biển cũng sai phạm
Từ năm 2010 đến tháng 4/2017, UBND TP Đà Nẵng đã chuyển quyền sử dụng, giao/cho thuê 169 thửa đất công có vị trí đắc địa, số tiền sử dụng đất đã nộp vào ngân sách là hơn 4.566 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 89%).
Năm 2012, Thanh tra Chính phủ đã thanh tra, kết luận về những sai phạm của Đà Nẵng trong việc chấp hành pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai và địa phương đã có những nỗ lực khắc phục.
Tuy nhiên, qua thanh tra việc chuyển đổi quỹ đất công đối với 12 dự án (chưa được các bộ, ngành thanh tra) có vị trí ven biển, ven sông Hàn và trục giao thông chính của thành phố vẫn còn những sai phạm. Trong đó, có 2 dự án tại thời điểm quyết định giao/cho thuê đất chưa có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; 4 dự án được giao theo hình thức ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không tuân thủ trình tự, thủ tục theo các quy định của pháp luật về quản lý đất đai....