
Các sòng bạc Macau trả lương rất hậu cho nhân viên. Ảnh: Mayfaircasinos
Theo BBC, quán Lax Cafe của Helm nằm ở Macau, một đặc khu hành chính của Trung Quốc cách Hong Kong 60 km về phía tây. Đây từng là thuộc địa của Bồ Đào Nha, và là một nơi đông đúc nhất thế giới. Với diện tích chỉ 30,3 km2, nhưng dân số ở đây lên tới 643.000 người.
Nguồn thu từ kinh doanh sòng bạc chiếm một nửa GDP đặc khu này, và 1/5 dân số làm việc trong ngành này. Với 33 casino, nơi đây thu hút các tay chơi khắp châu Á, đặc biệt là du khách từ Trung Quốc đại lục. Tuy lượng khách Trung Quốc gần đây giảm đáng kể, vì nền kinh tế tăng trưởng chậm lại nhưng các sòng bạc ở Macau vẫn làm ăn tốt và trả lương hậu hĩnh cho nhân viên.
Mức lương trung bình tháng một nhân viên casino toàn thời gian nhận được khoảng 2.360 USD, theo số liệu chính thức của chính quyền đặc khu. Lương của nhân viên ngành ăn uống khoảng 1.500 USD, còn ngành bán lẻ khoảng 1.000 USD.
Điều này đồng nghĩa với việc những người làm ăn nhỏ như Helm rất khó thuê tuyển và giữ chân nhân viên khỏi mức lương đầy cám dỗ nếu làm việc trong sòng bạc.
Nhu cầu tuyển dụng cao, cộng thêm nguồn nhân sự luôn thiếu hụt vì chính quyền Macau giới hạn nghiêm ngặt nhập khẩu lao động khiến ngành kinh doanh nhỏ lẻ gặp khó khăn.
"Khó nhất là giữ chân nhân viên, đặc biệt là người địa phương", bà chủ Helm năm nay 33 tuổi, thuê 14 nhân viên làm phục vụ bàn cho biết.
"Chúng tôi không bao giờ cạnh tranh được với sòng bạc. Điều đầu tiên mà nhân viên người địa phương quan tâm tới là bạn có đủ khả năng trả lương theo yêu cầu của họ không. Tiếp đó là, cho dù có chấp nhận làm việc, họ cũng sẽ nhanh chóng bỏ việc".
Giới hạn nhập cư
Bruno Simoes, chủ sở hữu của hai công ty nhỏ chuyên tổ chức sự kiện cho biết, ông đang cân nhắc chuyển doanh nghiệp sang Hong Kong hoặc Trung Quốc đại lục. Ông có ý định này sau khi chính quyền Macau bác đơn yêu cầu thuê hai lao động ngoại tỉnh.
Ông chủ 45 tuổi người Macau gốc Bồ Đào Nha này cho biết, xu hướng bây giờ là ngừng đầu tư vào Macau.
"Thực tế là một năm rưỡi vừa qua, chúng tôi đã lập văn phòng ở Chu Hải, thành phố ở Trung Quốc đại lục đối diện Macau. Ở đó, chúng tôi thuê nhân công ngoài để làm công việc mà không có sẵn người làm ở Macau".

Doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Macau rất khó tuyển người. Ảnh: BBC
Trong khi các doanh nghiệp Macau bị luật giới hạn nhập cư hạn chế tuyển dụng lao động từ Trung Quốc đại lục hay nước ngoài, thì chính quyền cho rằng luật kiểm soát này cần thiết cho khu vực đất chật người đông này.
Mặc dù chính quyền không ra giới hạn số lượng lao động phi địa phương hàng năm, nhưng cũng rất ít đơn yêu cầu được chấp nhận. Hiện chỉ có 182.246 người từ Trung Quốc đại lục và nước ngoài được phép sống và làm việc ở Macau, mà có vẻ chính quyền rất miễn cưỡng cho phép gia tăng con số này.
Đối với hầu hết người làm việc ngoại quốc, họ được cấp "thẻ xanh", một loại giấy phép lao động gắn liền với một hợp đồng lao động nhất định. Chỉ có một ngoại lệ dành cho người Bồ Đào Nha, họ có thể dễ dàng xin cư trú ở đây hơn nhờ vào sự kết nối trong quá khứ.
Simoes cho biết ở đây có đủ nhân viên người địa phương, nhưng ông lại không đủ tiền để trả họ. Cho tới giờ, công ty của Simoes mới có 12 nhân viên.
Lương cao
Trở lại quán Lax Cafe, bà chủ Helm lúc nào cũng đau đầu với vấn đề lương lậu của nhân viên.
"Chuyện này lúc nào cũng rất khó khăn, nhân viên lúc nào cũng yêu cầu lương cao hơn nữa", cô nói, cho biết tiền trả lương nhân viên đã tăng gấp ba lần trong 4 năm qua, và nếu cứ đà này, cô sẽ không thể trụ nổi.
Ngoài tiền lương, tiền thuê nhà cũng là một vấn đề. Calista Chan, chủ một cửa hàng thực phẩm hữu cơ có tên Concept H đã cố tình chọn một khu phố nhỏ cách xa các sòng bạc và khách du lịch, để thuê cửa hàng với giá rẻ khi bắt đầu kinh doanh một năm trước,
Cô cho biết vẫn muốn tiếp tục kinh doanh, nếu chủ nhà không đòi tăng giá. Cô định sẽ mở rộng sang hướng bán hàng trực tuyến. "Tiền thuê bây giờ rất cao", Chan nói.

Chan tự mình kinh doanh và chọn cửa hàng xa trung tâm. Ảnh: BBC
Filipe de Senna Fernandes, một chuyên viên tư vấn kinh doanh người Macau cũng quyết định không thuê văn phòng. Thay vào đó, anh và đồng nghiệp ở công ty tư vấn Interface thường họp hành ở một quán cà phê.
Fernandes cho biết có thể sẽ thuê văn phòng trong tương lai, nhưng hiện không có nhu cầu bởi vì nếu một công ty muốn thuê anh tư vấn, Fernandes chỉ cần đến thẳng chỗ đó.
Stanley Au Chong Kit, chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Macau cho biết các hội viên đang khổ sở kể từ khi ngành kinh doanh cờ bạc được tự do hóa một thập kỷ trước, dẫn tới sự bùng nổ của các casino.
Theo Au, các doanh nghiệp nhỏ ở Macau có cơ hội sinh tồn tốt hơn là những doanh nghiệp vừa, bởi vì họ không cần thuê nhiều nhân viên, thậm chí là không cần thuê nhân viên; cũng như mặt bằng kinh doanh.
"Kinh doanh nhỏ lẻ ở Macau thực sự rất bé, vô cùng bé", Jacky So Yuk Chơ, trưởng khoa Quản trị kinh doanh đại học Macau đồng ý với Au. "Họ chủ yếu làm trong ngành thực phẩm và dịch vụ. Nếu tới những cửa hàng nhỏ, bạn sẽ thấy hầu hết là ông chồng đứng bếp còn bà vợ chạy bàn".
Hồng Hạnh