Ōkunoshima là một hòn đảo nhỏ nằm ở biển nội địa Seto của Nhật Bản, theo National Geographic. Hòn đảo có đường kính hơn 4 km, có thể đi bộ từ đầu này đến đầu kia trong 1,5 tiếng. Bề mặt đảo phủ đầy cỏ, rải rác một khu nghỉ mát ven biển, những thắng cảnh thiên nhiên và bến cảng. Đây cũng là ngôi nhà của hàng trăm con thỏ châu Âu sống lang thang trên đảo.
Với biệt danh "Đảo thỏ", Ōkunoshima trở nên nổi tiếng từ năm 2014, khi video một người phụ nữ bị đàn thỏ chạy ùa qua gây sốt. Từ sau đó, các clip về đàn thỏ thu hút du khách tới đảo. Nhưng với sự can thiệp của con người, hòn đảo không còn là nơi ở bền vững cho loài thỏ nữa.
Không ai biết chắc chắn lúc đầu những con thỏ tới hòn đảo bằng cách nào. Vào khoảng năm 1929, chính phủ Nhật Bản bí mật thử nghiệm khí độc trên đảo Ōkunoshima. Nơi đây đôi khi được gọi là "Đảo khí độc" và bị xóa tên trên bản đồ Nhật Bản để giữ hoạt động trong vòng bí mật. Những con thỏ được đưa tới đảo làm vật thí nghiệm cho vũ khí hóa học. Một số người suy đoán đàn thỏ ngày nay là con cháu của chúng. Nhưng giới chuyên gia khẳng định số thỏ dùng để thí nghiệm đã bị tiêu hủy sau khi ngừng các hoạt động.
Nhiều tin đồn kể về một cặp đôi người Anh mang thỏ tới đảo hoặc một trường học gần đó thả chúng năm 1971. Theo ước tính, khoảng 300 con thỏ định cư trên đảo năm 2007 và tăng lên 700 - 1.000 con ngày nay.
"Có quá nhiều thỏ trên một hòn đảo nhỏ như vậy", Margo DeMello, chủ tịch tổ chức cứu trợ thỏ House Rabbit Society ở California, Mỹ, nhận xét. "Đó thực sự là một hiện tượng gần đây".
DeMello và các nhà nghiên cứu khác tới thăm hòn đảo trong 10 ngày hồi tháng 3/2015 để nghiên cứu cộng đồng thỏ và phỏng vấn người dân. Dòng người đổ xô đến tham quan kéo theo vấn đề đối với những con thỏ. "Chúng hoàn toàn thân thiện, gần như không tỏ vẻ hung dữ, bởi chúng cần mọi người cho ăn. Chúng hoạt động tích cực nhất trong thời gian có nhiều người ở trên đảo", DeMello nói.
Loài thỏ châu Âu phổ biến trên đảo Ōkunoshima là động vật ăn cỏ tự nhiên. Chúng chủ yếu ăn lá, rễ cây, gỗ và hạt giống, đôi khi nhấm nháp phân động vật. Một số người có thể cho rằng thỏ ăn cà rốt, rau diếp và bắp cải nên đây là những loại thức ăn khách tham quan thường mang theo để cho thỏ ăn khi ghé thăm đảo.
Chế độ ăn này gây nguy hiểm cho những con thỏ. Bắp cải, loại thức ăn phổ biến nhất, có hại cho thỏ khi ăn với số lượng lớn bởi hệ tiêu hóa nhạy cảm của chúng gặp khó khăn trong việc phân hủy rau. Thỏ cũng cần thức ăn giàu chất xơ trong khi chế độ ăn hiện nay của chúng rất khó đáp ứng nhu cầu.
Những tấm biển rải rác trên đảo khuyến cáo người dân không nên cho thỏ ăn, bế hoặc đuổi theo chúng vì lý do an toàn. Các biển cảnh báo được viết bằng tiếng Nhật, tiếng Anh, tiếng Trung Quốc và Hàn Quốc. Nhưng khách tham quan vẫn được khích lệ cho thỏ ăn, đặc biệt vào mùa đông khi thức ăn khan hiếm. Khách sạn trên đảo từng bán cốc và túi thức ăn cho thỏ nhưng họ đã ngừng việc kinh doanh này.
Chế độ ăn thất thường cũng không giúp ích cho loài thỏ. Giống như chim cánh cụt, thỏ cần ăn mỗi ngày. Với chế độ ăn hiện nay, những con thỏ có thể ăn no căng bụng vào một ngày nào đó và chết đói vào lúc khác.
Các nhà chức trách chưa từng tiến hành hoạt động giải trừ chết độc quy mô lớn trên Đảo thỏ từ sau cuộc thí nghiệm hóa học. Chất độc còn lưu lại đang đầu độc nguồn nước ngầm. Ngoài thức ăn, thỏ cần dựa vào nước uống đóng chai từ con người. Phần lớn thỏ sống trên bãi cỏ gần khách sạn, chờ người cho thức ăn và nước uống.
Những con thỏ trên đảo có tuổi thọ hai năm, nhưng chúng có thể sống tới 10 năm nếu nuôi trong nhà. Thỏ châu Âu thường sống tới hai năm tuổi, nhưng đó là trong trường hợp chúng có kẻ thù tự nhiên. Trên đảo Ōkunoshima không có động vật săn mồi mà chỉ có những con thỏ.
DeMello quan sát thấy nhiều con thỏ bị thương và đổ bệnh do tiếp xúc với con người như nhiễm trùng đường hô hấp dưới và vấn đề về dạ dày - ruột. Nhiều con bị lái xe trên đảo giết chết. Số lượng của chúng có thể đang tăng xét theo tổng thể, nhưng mỗi con thỏ đang gặp khó khăn. "Xét ở khía cạnh quần thể, tôi cho rằng chúng đang phát triển tốt. Nhưng xét theo từng cá thể, tôi nghĩ chúng không sinh trưởng tốt như vậy", DeMello chia sẻ.
Phương Hoa