Ký ức Tết thời ấu thơ của mẹ là nồi bánh chưng, bánh tét to đùng bập bùng lửa vào những đêm 28, 29 Tết. Vì ông nội của mẹ là người miền Nam, còn bà nội lại là dân Ninh Bình chính hiệu, nên nồi bánh bao giờ cũng đầy đủ tinh hoa của cả hai miền. Tết là mâm ngũ quả tươi roi rói vì được hái ngay tại vườn nhà, là lọ lục bình cắm đầy những nhánh mai vàng còn ướt đẫm sương đêm.
Tết còn là dáng ông nội thành kính quỳ lạy đất trời trong thời khắc giao thừa, là sáng mùng một được xúng xính trong bộ quần áo mới và thấy mình như xinh hẳn ra, dù đôi lần nhà khó khăn, những bộ quần áo của mẹ chỉ thuộc dạng "cũ người mới ta" hoặc được may lại từ những chiếc áo dài của bà ngoại.
Tết là giây phút sung sướng khi được nhận những bao lì xì đỏ thắm và cảm giác tự hào khi được tự tay đưa hết tiền lì xì cho bà ngoại để "phụ mẹ mua gạo", là thói quen tỉ mẩn ngồi cắn từng hạt dưa, tách vỏ rồi bỏ nhân vào chén để dành, khi nào được gần nửa chén mới bắt đầu nhâm nhi trước sự thèm thuồng ghen tị của mọi người...
Lớn thêm tí nữa, mẹ vẫn yêu Tết vô cùng, ngay cả khi những điều đặc biệt ấy dần mất đi... Con sông sau nhà không còn đủ sạch để nuôi cây, nên trên mâm ngũ quả chỉ còn mỗi trái dừa là được hái tại vườn nhà. Lọ lục bình vẫn còn đó nhưng thời tiết thất thường khiến chẳng năm nào đủ nhánh mai vàng để cắm. Ông bà không còn nữa, nên nồi bánh "hai miền" chẳng có cơ hội để cháy lửa bập bùng... Dẫu vậy, với mẹ, cái hồn của Tết vẫn còn nguyên vì tình cảm của mọi thành viên trong gia đình, vẫn luôn gắn kết mật thiết với nhau, vẫn cùng nhau chung tay sắm Tết, dọn Tết và... đón Tết.
Một trong những thú vui đặc biệt trong dịp Tết của mẹ là dọn dẹp cái tủ búp phê bằng kiếng to thật là to - "cổ vật" của nhà ngoại. Ngoài một vài thứ tương đối có giá trị như bằng khen, huy chương các loại, tượng thánh... còn có rất nhiều đồ linh tinh được đặt trang trọng trong cái tủ búp phê này. Vài cuốn album gia đình trông khá là "quê mùa", nhưng chứa đựng cả một trời kỷ niệm, một con búp bê bằng len là món quà đầu tiên mà mẹ nhận được từ một người bạn lớn, một con ốc biển do anh chàng nào đó tặng mẹ với lời nhắn "anh tặng cho P cả một đại dương" (này, mai mốt lớn phải "tỉnh táo" giống mẹ, đừng vội tin vào những lời đường hóa học như thế nha con gái!).
Và một cái chặn giấy hình trái tim bằng pha lê bị một mũi tên nhọn đâm xuyên (mẹ từng bị ông bà ngoại và các dì "khảo tra" rất kỹ về món quà sinh nhật này, nhưng thật ra đó là quà tặng của một cô bạn gái thân... Và còn rất nhiều thứ linh tinh nữa mà nguồn gốc, xuất xứ của chúng đến bây giờ vẫn là bí mật đối với những người không phải chủ sở hữu, chẳng hạn như con búp bê châu Phi da đen thui, tóc xoăn tít mù (hình như là quà sinh nhật của dì H) hoặc một con khỉ bóp vào mông là nó hét lên ầm ĩ "ài lớp du".
Rồi cứ đến gần Tết, được nghỉ làm là mẹ và mấy dì lại bò ra lau chùi cái tủ búp phê này và hàng trăm thứ linh tinh trong đó. Thêm một năm là cái tủ lại có thêm một vài thứ định cư mới. Mỗi lần dọn dẹp là dịp để mọi người ôn lại kỷ niệm, có lần mẹ và mấy dì mải mê xem hình ngày xưa rồi bàn tán xôn xao, nào là sao bụng B hồi nhỏ to thế, nào là sao mẹ mình đẹp thế mà lại chịu lấy bố làm chồng nhỉ... mà đến tận trưa vẫn chưa xong nhiệm vụ bà ngoại giao. Thế là cả đám bị bà mắng cho một trận tơi bời...
Đến lúc mẹ lấy chồng, phải rời vòng tay bảo bọc của ông bà ngoại để về sống ở một nơi xa lạ với những trách nhiệm nặng nề, sự kỳ diệu của ngày Tết vẫn không hề thay đổi. Nhờ những trách nhiệm đó mà mẹ có cơ hội được "tỏa sáng", mâm cơm cúng ông bà ngày Tết, mâm cỗ đón họ hàng vào ngày mùng 2 họp mặt đều do mẹ làm. Kết quả là mẹ đã trưởng thành và hoàn thiện hơn qua từng cái Tết. Để đến cái Tết Tân Mão, ôm con gái trong vòng tay, bận rộn với bao nhiêu việc mà mẹ vẫn thấy Tết kỳ diệu lạ thường. Vừa lo chu toàn cho cả hai bên nội ngoại và vừa lo cho hai cha con là những thách thức, đồng thời cũng là những điều diệu kỳ nhất mà cái Tết năm ấy đã mang lại cho mẹ.
Năm nay là cái Tết thứ ba của con. Khái niệm Tết trong con hiện giờ chỉ là mấy bộ quần áo mẹ mới mua. Để giúp con cảm nhận Tết rõ hơn, cuối tuần này mẹ sẽ sắm cho con một bộ áo dài vàng rực, để mặc giống mẹ ngày xưa...
Và cả nhà mình lại tiếp tục về quê, con gái nhé. Mau mau lớn để tự cảm nhận Tết diệu kỳ thế nào, nha con gái.
Từ ngày 15/1 đến hết 1/3, độc giả VnExpress có thể tham gia cuộc thi "Tết và tuổi thơ" để chia sẻ những cảm xúc, kỷ niệm ngày Tết bé thơ đầm ấm bên gia đình. Độc giả bấm vào đây để tham gia. |
pttp2004