Trương Xuân Huy, phát ngôn viên Chiến khu miền Đông quân đội Trung Quốc, hôm nay ra tuyên bố cho biết tàu chiến nước này đã theo dõi và giám sát tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Barry khi chiến hạm Mỹ đi qua eo biển Đài Loan hôm 14/10.
Đây là lần thứ mười một tàu chiến Mỹ đi qua vùng biển này trong năm nay, trong bối cảnh quan hệ giữa hai bờ eo biển đang trở nên căng thẳng. Hải quân Mỹ hôm qua tuyên bố đây là hành trình "đi qua eo biển Đài Loan" thường lệ.
Trương Xuân Huy cáo buộc động thái này của Mỹ đang "hủy hoại nghiêm trọng hòa bình, ổn định ở eo biển Đài Loan". "Chúng tôi kiên quyết kêu gọi Mỹ dừng đưa ra những tuyên bố và động thái gây rối. Chiến khu miền Đông luôn cảnh giác cao độ trong việc bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, cũng như hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan", Trương cho hay.
Trong khi đó, hải quân Mỹ gọi đây là hoạt động quá cảnh thông thường theo luật pháp quốc tế. "Việc tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan thể hiện cam kết của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Hải quân Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động ở bất cứ đâu luật pháp quốc tế cho phép", thông cáo của hải quân Mỹ cho hay.
Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết trong một tuyên bố riêng rằng tàu USS Barry đi theo hướng từ nam lên bắc qua eo biển và lực lượng của họ theo dõi suốt hành trình, thêm rằng tình hình "diễn ra bình thường".
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết. Bắc Kinh gần đây tăng cường đáng kể hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. Hai ứng viên trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay là Donald Trump và Joe Biden đều tìm cách tỏ ra cứng rắn trong cách tiếp cận với Bắc Kinh.
Reuters đầu tuần này dẫn 5 nguồn tin am hiểu vấn đề tiết lộ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gửi thông báo về ba thương vụ bán vũ khí cho Đài Loan lên quốc hội để chờ phê duyệt. Bộ Ngoại giao Mỹ trước đó đã phê duyệt những thương vụ này.
Thông báo của Nhà Trắng gửi lên quốc hội nêu rõ thương vụ sẽ gồm tổ hợp pháo phản lực M142 HIMARS, tên lửa không đối đất tầm xa AGM-84E SLAM-ER và các hệ thống cảm biến gắn ngoài cho tiêm kích F-16, cho phép truyền hình ảnh và dữ liệu theo thời gian thực từ máy bay đến trạm mặt đất.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho rằng việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan đã làm tổn hại nghiêm trọng đến chủ quyền và lợi ích an ninh của Trung Quốc, yêu cầu Washington "nhận thức rõ ràng tác hại họ gây ra và ngay lập tức hủy bỏ các thương vụ". Bắc Kinh cũng cảnh báo sẽ thực hiện phản ứng "hợp pháp và cần thiết".
Huyền Lê (Theo Reuters, Navy, Global Times)