HMS Albion, tàu chiến đổ bộ 22.000 tấn chở một đội thủy quân lục chiến Hoàng gia Anh, đã đi qua khu vực gần quần đảo Hoàng Sa trong những ngày gần đây, Reuters hôm nay dẫn nguồn tin am hiểu vấn đề cho biết. Albion sau đó cập cảng Sài Gòn, TP HCM hôm 3/9.
Nguồn tin tiết lộ Trung Quốc đã phái một tàu khu trục và hai trực thăng để thách thức tàu Anh, nhưng hai bên vẫn giữ bình tĩnh trong cuộc "chạm trán". Một nguồn khác cho biết Albion không đi vào lãnh hải, phạm vi rộng 12 hải lý xung quanh các thực thể trong khu vực, nhưng nhấn mạnh Anh không công nhận yêu sách chủ quyền quá đáng quanh quần đảo Hoàng Sa.
"HMS Albion thực hiện các quyền tự do hàng hải, tuân thủ đầy đủ các luật và quy định quốc tế", phát ngôn viên của Hải quân Hoàng gia Anh cho biết.
Việc tàu Anh đi gần quần đảo Hoàng Sa diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng gia tăng kiểm soát và tiến hành những hoạt động phi pháp tại vùng biển chiến lược này, trong khi Mỹ kêu gọi quốc tế can thiệp nhiều hơn vào những hành động đó.
Anh và Mỹ đều thực hiện các hoạt động tự do hàng hải, nhưng tới nay vẫn chưa khiến Trung Quốc từ bỏ các hoạt động trái phép trên Biển Đông, bao gồm cải tạo các đảo và rạn san hô, xây dựng đường băng, nhà chứa máy bay và hệ thống tên lửa.
Trung Quốc biện bạch rằng việc xây dựng các cơ sở nhằm phục vụ mục đích dân sự và tự vệ khi cần thiết, đồng thời chỉ trích ngược Mỹ đang quân sự hóa Biển Đông bằng các hoạt động tự do hàng hải. Bắc Kinh hôm 10/8 đã phát tín hiệu yêu cầu trinh sát cơ Mỹ bay qua Biển Đông rời khỏi khu vực, dù đây là hoạt động trên không phận quốc tế.
Trung Quốc dùng vũ lực chiếm đóng quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam. Bắc Kinh sau đó thành lập cái gọi là "thành phố Tam Sa", đặt trụ sở trên đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa, từ tháng 7/2012, và xây dựng một đường băng dài 2.000 m cho mục đích quân sự, cùng các trang thiết bị hỗ trợ trên đảo Phú Lâm.
Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Việt Nam đã nhiều lần yêu cầu Trung Quốc dừng các hành động trái phép, tránh làm phức tạp thêm tình hình, đặc biệt là việc quân sự hóa, đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông.
Ánh Ngọc