Sinh thời, nhà văn nổi tiếng với câu tự trào về bản thân "Đi chỗ khác chơi". Bạn văn nhận xét ông là người biết mình, biết thời, không bon chen danh lợi. Ông chọn "đi chỗ khác chơi" khi tuổi già ập đến. Năm 1992, sau khi nghỉ hưu tại báo Văn nghệ TP HCM, ông rời Sài Gòn về sinh sống tại quê nhà Bến Tre.
Cuốn sách gồm 14 truyện ngắn, như Anh Thơm râu rồng, Áo lụa giồng, Bức tranh không bán, Con cá không biệt tăm. Trong đó, có một số truyện sưu tầm trên tuần báo Nhân loại, được ông viết với bút danh Văn Phụng Mỹ.
Cuốn "Tuyển tập truyện ngắn Trang Thế Hy", sách 284 trang, phát hành hôm 28/10. Ảnh: NXB Trẻ
Nhà văn Trang Thế Hy (1924-2015) tên thật là Võ Trọng Cảnh, sinh tại Hữu Định, Châu Thành (tỉnh Bến Tre). Ông có nhiều bút danh như Phạm Võ, Văn Phụng Mỹ, Vũ Ái Văn, Song Diệp, Minh Phẩm. Tác giả từng là Hội viên Hội nhà văn Việt Nam, ủy viên Ban chấp hành Hội nhà văn TP HCM hai nhiệm kỳ, chủ tịch danh dự Hội văn học nghệ thuật Nguyễn Đình Chiểu tỉnh Bến Tre.
Ông được văn giới mệnh danh là "Người hiền đất Nam Bộ". Nhà thơ Cao Xuân Sơn từng nói Trang Thế Hy là nhà văn Nam bộ nghiêm cẩn với chữ nghĩa, dụng công với tiết tấu, nhịp điệu câu văn bậc nhất. "Có nhiều đoạn hình như vừa viết xong ông đã thuộc, bởi ông đọc mà không cần nhìn vào giấy. Cơ hồ trước đó, ông đã 'viết' chúng trong đầu cả chục lần", ông Cao Xuân Sơn cho biết.
Mỗi truyện ngắn của ông là một tuyên ngôn về cuộc sống mà độc giả tìm thấy tấm chân tình gần gũi, tha thiết mà ông dành cho cuộc đời. Gần 50 năm cầm bút, Trang Thế Hy viết không nhiều, chỉ khoảng trên dưới 50 truyện ngắn. Những truyện ngắn gắn liền với tên tuổi của ông là Nắng đẹp miền quê ngoại (1964), Mưa ấm (1981), Người yêu và mùa thu (1981), Vết thương thứ 13 (1989), Tiếng khóc và tiếng hát (1993).
Về giải thưởng, tác giả từng được trao tặng Giải thưởng Văn học Nguyễn Đình Chiểu của Hội Văn nghệ giải phóng miền Nam (1960-1965) với truyện ngắn Anh Thơm râu rồng, tặng thưởng của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1994 với tập truyện Tiếng khóc và tiếng hát, tặng thưởng loại A của Ủy ban Toàn quốc liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam cho tập truyện ngắn Nợ nước mắt (2001). Ngoài viết văn, ông sáng tác gần 20 bài thơ, trong đó có 13 bài in thành tập.
Nhà văn Trang Thế Hy lúc sinh thời. Ảnh: Lam Điền
Trong truyện Chút hào quang từ mảnh vỡ của một ngôi sao buồn, ông viết: "Nếu như con nổi tiếng con phải nghe lời chú Tư dặn nghe con, là khi nào biết mình viết hết được rồi thì phải đi chỗ khác chơi, đừng bẹo hình bẹo dạng ở chỗ trường văn trận bút và tuyệt đối đừng để người hâm mộ mình đọc những câu lếu láo, nhớ chưa?".
Năm 2014, Nhà xuất bản Trẻ ký kết tác quyền trọn đời với tác giả, do ông trao quyền xuất bản và phát hành gồm 65 truyện ngắn và hai tiểu thuyết. Trong hợp đồng ký kết có điều khoản: Gia đình nhà văn sẽ tiếp tục hưởng nhuận bút các tác phẩm của nhà văn Trang Thế Hy (do đơn vị này xuất bản) sau khi ông qua đời. Năm 2015, tác giả mất vì tuổi già sức yếu, hưởng thọ 91 tuổi.
Quế Chi