Tạo tác công phu
Tôn tượng Di Lặc được tạo hình theo phương thức chưa từng có tại Việt Nam, ghép từ 6.688 viên đá sa thạch tự nhiên theo mô thức bậc thang. Mỗi viên đều được chọn lựa kỹ lưỡng, kiểm tra màu, vân đá, kích thước chuẩn xác, sau đó điêu khắc theo mẫu thiết kế rồi xếp chồng lên nhau thành 54 lớp.
Đây là công trình đầu tiên áp dụng đá sa thạch để xây dựng tượng Phật. Chất liệu này hình thành từ những hạt cát, trong đó có silic, một phần của đá vôi. Khâu chế tác đòi hỏi người thợ phải nắm được những đường nét nào cần cắt bỏ và giữ lại. Tượng có hình theo lối bậc thang nên không nhẵn như các tượng khác. Khi gia công bắt buộc mỗi đường nét đều phải cực kỳ ăn khớp
Theo đại diện đơn vị thiết kế, vật liệu được chọn kiến tạo Tôn tượng phải mang ý nghĩa trường tồn. Đá sa thạch xanh được chọn dù chi phí rất cao và khó thi công hơn nhiều so với các chất liệu đơn thuần khác như tượng Phật bê tông tại một số địa phương khác.
"Quá trình sáng tác rất kỳ công nhưng công cuộc xây dựng mới thật sự thách thức. Kiến trúc sư và kỹ sư của chúng tôi phải vừa học, vừa áp dụng công nghệ thiết kế BIM mô hình hóa công trình. Đây là công nghệ hiện đại hàng đầu thế giới dùng triển khai phương án thi công. Tất cả hạng mục kết cấu và những phiến đá đều được mô hình hóa 3D, sau đó đánh dấu thứ tự cẩn thận rồi chế tác chính xác, trước khi ghép thành khối hoàn chỉnh", anh Phạm Thanh Quang, Ban Quản lý thiết kế Tập đoàn Sun Group chia sẻ.
Là người trực tiếp thi công Tôn tượng Bồ Tát Di Lặc, anh Bùi Nhất Thi, Trưởng bộ phận điều phối thiết kế Ban quản lý dự án Tây Ninh, cho biết toàn bộ 6.688 viên đá sa thạch đều có hình dạng khác nhau. Mỗi viên dù chỉ lệch 1cm cũng sẽ được cắt gọt điêu khắc lại.
Những vị trí phức tạp nhất của tượng Phật như bàn tay, bàn chân, mũi, cằm, miệng và chuỗi hạt, đòi hỏi sự chế tác và ghép đá tỉ mỉ, cầu kỳ, đảm bảo tính kỹ thuật, mỹ thuật và linh hồn cho tượng. Đặc biệt, do thi công trên đỉnh núi cao, điều kiện thời tiết rất khắc nghiệt, thường xuyên có gió lớn, sương mù dày đặc. Từng khâu trong quá trình xây dựng và chế tác tượng đều vô cùng phức tạp.
"Chúng tôi đã dùng robot để thi công, cẩu lắp từng vị trí nhằm giảm thiểu sức người. Đây là công trình đầy thử thách với độ khó và cầu kỳ hiếm có trên thế giới", anh Thi cho biết.
Theo anh Nguyễn Văn Chung - đại diện nhà cung cấp đá cho công trình, quá trình thi công đòi hỏi người thợ phải có tay nghề rất cao và đôi mắt tốt để khi cầm búa, đục, có thể thổi hồn vào từng sản phẩm, từng viên đá, để khi lắp lên chúng phải khít với nhau. Để làm nên pho tượng lớn như tạo tác này, người chỉ huy phải nắm được quy trình làm ra từng viên, từng khổ đá và tính toán từng phần nhỏ nhất. Nếu có xê dịch sẽ mất thêm thời gian làm đi làm lại.
Thách thức vượt ngoài tưởng tượng
Tôn tượng Di Lặc Bồ Tát là một trong những công trình Phật giáo cao nhất thế giới được kiến tạo trên địa hình vô cùng phức tạp. Đơn vị thi công đã hoàn thành trong thời gian ngắn kỷ lục với 9 tháng. 120 nhân công thay phiên nhau làm việc từ sáng đến 21h mỗi ngày.
Anh Trần Đức Hòa, Trưởng Ban quản lý dự án Tây Ninh cho biết họ từng kiến tạo nhiều công trình kỷ lục như cáp treo Fansipan tại Sa Pa, tượng Phật Bà Tây Bổ Đà Sơn cao nhất châu Á trên đỉnh núi Bà Đen... Tuy nhiên Tôn tượng Bồ Tát Di Lặc thực sự là thách thức ngoài mong đợi.
Với anh Hòa, hoàn thiện công trình khổng lồ đòi hỏi độ chính xác đến từng centimet, tại điều kiện địa hình và thời tiết khắc nghiệt trong 9 tháng gần như là nhiệm vụ bất khả thi ở thời điểm bắt đầu. Tuy nhiên đến tháng cuối của năm Quý Mão, họ đã thành công hiện thực hóa mục tiêu này.
"Bao nhiêu mồ hôi, nước mắt đã được đền đáp. Chúng tôi vỡ òa khi chứng kiến hàng nghìn du khách đến chiêm bái Tôn tượng Di Lặc vào những ngày đầu xuân năm mới", anh nói.
Theo Hòa thượng Thích Lệ Trang, Trưởng Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP HCM, Tôn tượng Bồ Tát Di Lặc là kiệt tác không chỉ của Việt Nam mà thế giới cũng chưa từng có một tác phẩm tinh tế đến vậy. "Đây cũng là dịp để mọi người đến chiêm bái Tôn tượng và học hạnh hỷ xả của Bồ Tát Di Lặc", ông nói.
Ở độ cao hơn 900m trên đỉnh phân thủy có địa hình dốc lớn của núi Bà Đen, tôn tượng Bồ Tát Di Lặc lớn hàng đầu thế giới được nhiều người đánh giá là kiệt tác kiến trúc Phật giáo, một trong những kỳ quan nên chiêm ngưỡng một lần.
Á Hiên