Học hết phổ thông trung học, Trang vẫn chưa có kinh nguyệt. Năm 2010, thi đại học xong, Trang ra Hà Nội khám, phát hiện không có tử cung, không có âm đạo. Mẹ giấu, không cho Trang biết khiếm khuyết cơ thể của con. Cô gái sau đó đỗ đại học y. Trước ngày đi học, cô tình cờ nghe được cuộc nói chuyện giữa bố và bà nội, mới biết cơ thể bất thường.
"Khi ấy, tôi lo sợ sau này sẽ phải sống cuộc đời cô độc, không chồng, không con", Trang nhớ lại. Là sinh viên y khoa, cô tự tìm hiểu về căn bệnh của mình, nhiều phương pháp tạo hình âm đạo, song chưa có quyết định can thiệp.
Vài tháng trước, Trang chọn phương pháp tạo hình âm đạo sử dụng niêm mạc miệng. Tiến sĩ Phạm Thị Việt Dung, Trưởng bộ môn Phẫu thuật tạo hình, Đại học Y Hà Nội, hiện phụ trách khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Bạch Mai, thực hiện ca phẫu thuật này.
Bác sĩ Dung cho biết Trang mắc hội chứng bất sản ống Muller. Đây là rối loạn bẩm sinh do đột biến gene khiến phụ nữ đến tuổi dậy thì vẫn không có kinh nguyệt do không có âm đạo và tử cung, không thể quan hệ tình dục và mang thai. Tỷ lệ mắc hội chứng này là một trong 4000 đến 10.000 bé gái.
Phương pháp phẫu thuật chủ yếu trên thế giới là sử dụng vạt da đùi, da bẹn, da bụng hoặc ruột non để tạo hình âm đạo. Các phương pháp này bộc lộ nhiều nhược điểm. Sử dụng da ghép, âm đạo mới tái tạo thường bị co kéo, vạt da mỡ lân cận dày lấp khoang âm đạo. Phương pháp ghép da khiến bề mặt âm đạo bị khô, gây khó khăn và đau đớn khi quan hệ tình dục. Phương pháp sử dụng ruột non sẽ khiến vùng âm đạo tiết dịch ẩm ướt cả ngày khiến người bệnh khó chịu.
Để khắc phục các nhược điểm này, giáo sư Trần Thiết Sơn, nguyên Trưởng bộ môn Phẫu thuật tạo hình, Đại học Y Hà Nội, nghiên cứu phương pháp đục lỗ mắt lưới niêm mạc miệng tạo hình âm đạo. Cụ thể, bác sĩ phải tạo khoang có vị trí và kích thước tương tự âm đạo thật, dài 9 cm, rộng 4 cm. Để che phủ khoang vừa tạo, bác sĩ sẽ lấy một phần niêm mạc miệng ở hai bên má, môi trên, môi dưới rồi đục lỗ mắt lưới để làm tăng diện tích, sau đó cuộn vào khuôn nong và ghép vào khoang âm đạo vừa tạo.
Niêm mạc miệng tương đồng với niêm mạc âm đạo về tính chất mô học, bề mặt trơn nhẵn, mỏng, có khả năng tiết dịch tự nhiên, giúp bệnh nhân không bị đau khi quan hệ tình dục.
Sau phẫu thuật, bệnh nhân nằm viện theo dõi 10-14 ngày, sau đó về nhà sử dụng dụng cụ nong giãn hàng ngày trong 4-6 tháng để tránh âm đạo bị dính trở lại. Người có bất thường ở âm đạo, tử cung nhưng buồng trứng bình thường, sau khi kết hôn muốn sinh con có thể thực hiện thụ tinh ống nghiệm hoặc nhờ mang thai hộ.
Bác sĩ Dung cho biết mỗi năm hơn 10 bệnh nhân không có âm đạo được phẫu thuật theo phương pháp này. Đến nay, kết quả sau tạo hình đều tốt.
Trang đã được tạo hình âm đạo, hiện theo dõi tại khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Thuý Hạnh.
Tên nhân vật đã được thay đổi.