Cảnh báo được cơ quan tư vấn bảo mật hàng không Ops.Group tại New York đưa ra ngày 10/8, trong đó đề cập có sự gia tăng 400% các vụ tấn công GPS giả mạo gây ảnh hưởng đến máy bay thương mại những tháng gần đây, gọi là GPS Spoofing.
Bên trong khoang lái của một máy bay. Ảnh: Airport Technology
Theo hãng bảo mật McAfee, GPS Spoofing là hành vi thao túng máy thu GPS bằng cách phát tín hiệu GPS sai. Về cơ bản, nó đánh lừa máy thu tin rằng vị trí giả mạo là chính xác, dẫn đến việc thiết bị cung cấp dữ liệu vị trí bị sai. Hình thức tấn công này làm suy yếu độ tin cậy của GPS vốn rất quan trọng đối với nhiều ứng dụng, từ dẫn đường đến đồng bộ hóa thời gian. Ở lĩnh vực hàng không, cách này có thể làm lệch hướng máy bay thương mại bằng cách thay đổi thời gian hiển thị trên hệ thống điều hướng.
Ops.Group cho biết, nhiều vụ trong số đó liên quan đến các hệ thống GPS bất hợp pháp trên mặt đất. Phổ biến nhất là xung quanh khu vực xung đột, phát sóng các vị trí sai lệch lên không phận nhằm gây nhầm lẫn cho máy bay không người lái hoặc tên lửa đang đến gần. Tuy nhiên, hacker cũng nhắm đến máy bay thương mại ngày một nhiều.
"Chúng ta nghĩ quá nhiều về GPS như một nguồn cung cấp vị trí, nhưng thực ra nó là một nguồn cung cấp thời gian", Ken Munro, người sáng lập của Pen Test Partners, công ty an ninh mạng của Anh đang nghiên cứu về GPS Spoofing, nói trong buổi thuyết trình tại hội nghị hacker Defcon ở Las Vegas ngày 10/8. "Chúng tôi bắt đầu thấy các báo cáo về đồng hồ trên máy bay thời gian gần đây. Hacker bắt đầu làm những điều kỳ lạ."
Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, Munro dẫn một sự cố liên quan đến việc tấn công máy bay bằng GPS, trong đó đồng hồ trên máy bay của một hãng hàng không lớn phương Tây bị đẩy nhanh lên nhiều năm, khiến nó mất quyền truy cập vào hệ thống liên lạc mã hóa kỹ thuật số. Sự cố diễn ra cách đây nhiều tuần. Máy bay hạ cánh an toàn nhưng kỹ sư phải đặt lại hệ thống trên máy bay theo cách thủ công.
Vào tháng 4, hãng hàng không Finnair cũng đã phải dừng chuyến bay đến thành phố Tartu ở phía đông Estonia do GPS giả mạo.
Theo giới chuyên gia, Hệ thống Định vị toàn cầu GPS đã thay thế phần lớn thiết bị mặt đất đắt tiền thời gian qua trong việc truyền dẫn tín hiệu để dẫn đường máy bay hạ cánh. Tuy nhiên, nó cũng khá dễ bị chặn hoặc bị làm méo tín hiệu bằng thiết bị tương đối rẻ, dễ kiếm và không cần quá am hiểu kiến thức công nghệ.
"Nó có làm máy bay rơi không? Không, tất nhiên là không", Munro nói khi đề cập đến việc máy bay có thể gặp tai nạn vì GPS Spoofing. "Điều nó làm là tạo ra một chút nhầm lẫn, nhưng cũng có thể tạo ra chuỗi sự kiện bắt đầu từ sự cố nhỏ, sau đó lớn dần và cuối cùng là điều gì đó nghiêm trọng xảy ra".
Bảo Lâm (theo Reuters)