Israel và Hezbollah đang tiến sát bờ vực xung đột toàn diện sau 11 tháng giao tranh biên giới. Cuộc tập kích quy mô lớn của Israel ngày 23/9 vào Lebanon đã khiến hơn 500 người thiệt mạng và 1.800 người bị thương. Chưa rõ bao nhiêu thành viên Hezbollah thương vong.
Hezbollah cũng liên tục phóng rocket về phía Israel trong những ngày qua. Ngày 25/9, lần đầu tiên tên lửa đạn đạo của nhóm vũ trang bay đến Tel Aviv, trung tâm kinh tế và công nghệ của Israel cách biên giới 110 km.
Trong khi cộng đồng quốc tế kêu gọi hai bên kiềm chế để tránh nguy cơ đẩy cả khu vực vào chiến tranh, nhiều người Israel cho rằng cuộc chiến với Hezbollah là điều cần thiết lúc này, ngay cả khi một số thừa nhận xung đột toàn diện khó đảm bảo họ được trở về nhà ở khu vực biên giới.
Liss Barkan, 60 tuổi, sống ở thị trấn Shlomi gần biên giới Lebanon, ủng hộ các cuộc tấn công mới của quân đội Israel. "Tôi nghĩ quân đội Israel đã quá kiên nhẫn. Tôi không còn chịu đựng thêm được nữa. Quá đủ rồi. Làm sao chúng ta có thể sống như thế này?", bà Barkan nói.
Hiện trường vụ tập kích của Hezbollah ở Kiryat Bialik, miền bắc Israel ngày 22/9. Ảnh: AFP
Hezbollah, nhóm vũ trang được Iran hậu thuẫn, đã tăng cường bắn phá miền bắc Israel sau khi xung đột ở Dải Gaza bùng phát hồi tháng 10/2023. Nhóm tuyên bố động thái này nhằm bày tỏ đoàn kết với đồng minh Hamas, đang đối đầu với Israel ở Gaza. Thủ lĩnh Hezbollah Hasan Nasrallah tuyên bố chỉ ngừng tập kích Israel nếu có lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza.
Israel đã sơ tán khoảng 67.500 người khỏi các khu vực ở miền bắc kể từ tháng 10/2023, theo nhóm nghiên cứu Taub Center. Khoảng 11.000 người chọn ở lại. Hàng nghìn người khác ở các cộng đồng giáp Gaza cũng đã sơ tán.
Hầu hết trong số 8.000 cư dân ở Shlomi đã di dời tới các ngôi nhà và khách sạn được nhà nước hỗ trợ ở những thành phố như Jerusalem và Tiberius, hoặc đến nhà người thân. Trong số 300 người lại, khoảng 100 người làm việc cho chính quyền địa phương hoặc lực lượng an ninh.
Ngay cả khi nhiều binh sĩ Israel được triển khai tới gần Shlomi, một số người sơ tán đã bắt đầu trở về. Limor Zinor, 49 tuổi, và con gái 18 tuổi Shoham mệt mỏi vì sống ở khách sạn tại Haifa, nên đã trở về nhà ở Shlomi hồi tháng 6. Con trai 29 tuổi của Zinor là lính dù đang chiến đấu ở Gaza và dự kiến được điều động tới biên giới phía bắc.
"Tôi cho rằng sẽ có chiến tranh", Zinor nói.
Annabelle Wagner và chồng Lior trở về Shlomi mỗi tháng một lần, để lấy một vài đồ đạc và dọn dẹp nhà cửa. Họ khẳng định "cuối cùng chúng tôi sẽ trở về nhà", dù thêm rằng hai đứa con nhỏ của họ "cảm thấy sợ hãi".
Tại trung tâm cấp cứu kiên cố của hội đồng khu vực Thượng Galilee, Dana Moran Ravid, 50 tuổi, và nhóm của bà đã chuẩn bị sẵn sàng cho kịch bản xung đột. Moran Ravid so sánh cuộc giao tranh biên giới trong 11 tháng qua giống trận bóng bàn.
"Tôi tin chúng tôi phải kết thúc nó. Tôi ước rằng đã có thỏa thuận, nhưng mọi thứ phải được thực hiện để mang lại bình yên cho khu vực biên giới", bà nói.
Cột khói bốc lên sau đòn không kích của Israel vào Tyre, miền nam Lebanon ngày 23/9. Ảnh: Reuters
Tuy nhiên, với nhiều người Israel, nguy cơ chiến tranh cận kề khiến họ lo lắng. Thành phố Haifa, Israel đã sơ tán các bệnh nhân đến cơ sở dưới lòng đất của bệnh viện Rambam. Nằm dưới nền bệnh viện chính hơn 9 m, cơ sở y tế này có khoa sản, nhi và các khu chăm sóc đặc biệt, lọc máu và phẫu thuật thần kinh.
Được xây dựng sau cuộc chiến năm 2006 với Hezbollah, cơ sở này từng được sử dụng một thời gian ngắn trong đại dịch Covid-19, song chưa từng đối mặt với kịch bản chiến tranh.
"Bộ Tư lệnh Mặt trận Nội địa đánh giá chúng tôi có nguy cơ bị tấn công. Chúng tôi rõ ràng không muốn khiến bệnh nhân bị thương hay chịu bất kỳ tổn hại nào", ông nói.
Cơ sở ngầm có thể chứa tới 8.000 người, gồm bệnh nhân, người nhà và nhân viên, theo ông Halberthal. "Thật đáng buồn", ông nói, thêm rằng bản thân không nghĩ sẽ phải đối mặt với cuộc chiến tranh lớn khác. "Thật không may cho chúng tôi khi ở Israel, đối đầu quân sự luôn là một phần trong các đánh giá rủi ro".
Israel chưa chứng kiến mức độ tàn phá như ở Lebanon. Nhưng Thủ tướng Netanyahu và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant đều cảnh báo về những ngày khó khăn sắp tới và kêu gọi bình tĩnh.
"Trong tuần qua, hơn 700 quả rocket và rocket đã bắn về phía Israel, gây thiệt hại cho rất nhiều ngôi nhà và cộng đồng", Nadav Shoshani, phát ngôn viên quân đội cho biết.
Cho đến nay, chưa có ghi nhận thương vong nghiêm trọng nào, nhưng các bệnh viện đã lập kế hoạch khẩn cấp để điều trị các trường hợp chấn thương và sự căng thẳng đang ảnh hưởng đến nhiều cư dân. Nhiều trường học đóng cửa và các địa phương yêu cầu người dân lập tức tìm nơi trú ẩn khi có cảnh báo không kích.
"Tôi đang căng thẳng. Tôi quen một người lính trong quân đội và anh ấy thực sự căng thẳng. Tôi lo lắng cho anh ấy, bởi vì tất cả những người tôi quen, gia đình tôi, đều căng thẳng", nhân viên y tế 47 tuổi Alona Dazhalvili cho biết. "Mọi người thực sự sợ hãi về tình hình này. Không thể nào yên tâm".
Nhiều bên đang kêu gọi xuống thang căng thẳng, cảnh báo về thảm họa khi xung đột toàn diện nổ ra. Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết nước này đang thảo luận với các đồng minh và đối tác về một số "ý tưởng cụ thể" để tìm ra giải pháp. Đại sứ Israel tại Liên Hợp Quốc Danny Danon ngày 24/9 nói rằng Israel "sẵn sàng lắng nghe các ý tưởng nhằm hạ nhiệt căng thẳng".
Những phát ngôn này gieo hy vọng cho Raz, nhà thiết kế đồ họa 32 tuổi đến từ Tel Aviv, vừa hoàn thành đợt triển khai thứ hai của mình với tư cách là quân dự bị ở phía bắc kể từ tháng 10 năm ngoái.
"Tôi hy vọng mọi thứ sẽ sớm tốt hơn. Tôi không muốn được điều động lần thứ ba", anh nói.
Thùy Lâm (Theo Washington Post, Times of Israel, NBC News)