Văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngày 26/11 thông báo Israel đồng ý ngừng bắn với Hezbollah, sau khi 10 bộ trưởng bỏ phiếu thuận và một người bỏ phiếu chống. Tổng thống Mỹ Joe Biden sau đó thông báo lệnh ngừng bắn sẽ bắt đầu lúc 4h (9h giờ Hà Nội) ngày 27/11.
Theo thỏa thuận do Mỹ - Pháp làm trung gian, Israel sẽ dần dần rút quân khỏi miền nam Lebanon trong vòng 60 ngày. Hezbollah chấm dứt hiện diện vũ trang ở phía nam sông Litani, cách biên giới với Israel khoảng 29 km. Quân đội Lebanon sẽ quản lý vùng lãnh thổ sát biên giới với Israel để đảm bảo Hezbollah không tái xây dựng cơ sở hạ tầng tại đó. Bộ trưởng Ngoại giao Lebanon Abdallah Bou Habib cho biết quân đội Lebanon sẵn sàng triển khai ít nhất 5.000 binh sĩ.
"Lệnh ngừng bắn được thiết kế để chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch", Tổng thống Biden nói và nhấn mạnh "tàn dư Hezbollah" và các tổ chức khác "sẽ không được phép đe dọa an ninh của Israel nữa".
"Người dân ở cả khu vực biên giới của Israel và Lebanon sẽ sớm có thể an toàn trở về làng mạc, thị trấn của mình", ông Biden nói thêm.
Một quan chức Mỹ cấp cao cho biết nước này và Pháp sẽ cùng tham gia với Lực lượng Lâm thời Liên Hợp Quốc tại Lebanon (UNIFIL) để ngăn chặn các hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn tiềm tàng, song Mỹ sẽ không triển khai lực lượng chiến đấu đến thực địa.
Hezbollah chưa bình luận về thông tin. Hezbollah không tham gia trực tiếp các cuộc đàm phán ngừng bắn, Chủ tịch Quốc hội Lebanon Nabih Berri làm trung gian thay mặt cho nhóm này.
Thủ tướng Benjamin Netanyahu phát biểu ngày 26/11. Ảnh: Văn phòng Thủ tướng Israel
Thủ tướng Netanyahu cho biết lệnh ngừng bắn sẽ giúp Israel tập trung vào mối đe dọa từ Iran, khôi phục kho vũ khí và cho binh sĩ nghỉ ngơi, đồng thời cô lập Hamas, nhóm đồng minh của Hezbollah cùng nằm trong Trục Kháng chiến do Iran dẫn đầu.
"Chúng tôi sẽ thực thi thỏa thuận và đáp trả mạnh mẽ bất kỳ hành vi vi phạm nào", ông nói. "Trong khi phối hợp với Mỹ, chúng tôi vẫn duy trì quyền tự do hành động quân sự. Nếu Hezbollah vi phạm thỏa thuận hoặc cố gắng tái vũ trang tổ chức, chúng tôi sẽ tấn công quyết liệt".
Ông đánh giá Hezbollah đã yếu hơn đáng kể so với thời điểm xung đột với Israel nổ ra vào tháng 10/2023. "Chúng tôi đã loại bỏ các thủ lĩnh cấp cao của họ, phá hủy hầu hết tên lửa và rocket, vô hiệu hóa hàng nghìn thành viên và xóa sổ hạ tầng mà họ mất nhiều năm xây dựng gần biên giới", ông nói.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hoan nghênh diễn biến mới, nói rằng đây là "thành quả của những nỗ lực được thực hiện trong nhiều tháng với chính quyền Israel và Lebanon, phối hợp chặt chẽ với Mỹ".
Vị trí Israel và Lebanon. Đồ họa: RANE
Giao tranh giữa Hezbollah và Israel bùng phát tháng 10/2023, sau khi Israel tiến hành chiến dịch ở Gaza để trả đũa cuộc đột kích của Hamas. Hezbollah phóng rocket và UAV vào miền bắc Israel, cho biết đây là hành động ủng hộ đồng minh Hamas, khiến Tel Aviv đáp trả. Xung đột leo thang trong vài tháng gần đây khi Israel liên tục hạ sát thành viên cấp cao của Hezbollah và đưa quân vào miền nam Lebanon.
Xung đột khiến hơn 3.800 người tại Lebanon thiệt mạng, phần lớn là nạn nhân của các cuộc giao tranh và không kích gần đây. Giới chức Israel cho biết 82 binh sĩ và 47 thường dân nước này thiệt mạng vì đụng độ.