Cháu trai tôi 12 tuổi, lúc 3 tuổi cháu bị chẩn đoán là tăng động giảm chú ý, đã đi khám và uống thuốc một thời gian. Sau đó cháu phải ngưng thuốc vì uống vào rất buồn ngủ, không thể tập trung học. Năm ngoái, bệnh cháu tăng nặng, cháu hay nói nhảm, cười khằng khặc một mình, hay hỏi lặp đi lặp lại. Đặc biệt cháu rất hay cáu giận, mỗi lần như vậy cháu không kiềm chế được hành vi của mình, to tiếng với người lớn, kể cả mẹ và ông bà. Nhưng cháu rất nhanh giảm cơn giận, hết giận lại hiền từ và tình cảm.
Gia đình đã đưa cháu đi khám khoa tâm lý, bệnh viện Nhi đồng và các bệnh viện tuyến trên nhưng kết quả vẫn bình thường, vì khi test IQ, cháu hầu như làm được hết và lúc đó không tức giận nên không phát hiện được. Gia đình được mách cho cháu khám tại bệnh viện tâm thần TP HCM. Tại đây bác sĩ chẩn đoán cháu bị rối loạn cảm xúc, không điều khiển được cảm xúc, ngôn ngữ không đa dạng như các bạn cùng trang lứa. Cháu uống thuốc gần năm nay, không nói còn nhảm và cười một mình, cũng không còn đặt câu hỏi với người xung quanh nữa, nhưng hành vi cháu thì tăng nặng, giận dữ khi không được cho coi tivi hoặc không vừa lòng điều gì. Cháu như người điên, chửi cả ông bà, mẹ và bất kỳ ai. Cháu khá cao to, đã cao hơn 1,7 m nên khi giận dữ nhìn rất sợ.
Cháu chỉ sợ ba mình, khi nghe tiếng xe ba về, dù đang giận, cháu cũng hiền lành lại. Nhưng ba cháu còn đang công tác nên không thể ở bên cháu 24/24 được. Hiện cháu học bán trú lớp 6 tại trường dân lập bình thường. Cháu làm tốt các môn tính toán nhưng môn văn thì yếu vì ngôn ngữ không dồi dào. Các giáo viên hay than phiền vì cháu không nghe lời, thiếu tập trung và nói năng chưa đúng. Gia đình rất đau lòng và đưa ra 2 phương án: (1) Ba cháu phải luôn theo sát cháu nhưng đang phải đi làm nên rất khó. (2) Xin cho cháu học ở trường chuyên biệt dành cho trẻ như cháu. Mong quý chuyên gia cùng các độc giả cho tôi lời khuyên. Gia đình nên làm gì với cháu để cháu giảm bớt sự tức giận? Có trường nào dạy các cháu tại khu vực Biên Hòa và các khu vực lân cận không?
Tâm
Chuyên gia tham vấn tâm lý Nguyễn Bá Đạt gợi ý:
Chào bạn Tâm,
Các nghiên cứu chỉ ra rằng, với những trường hợp mắc bệnh tâm thần nhẹ như cháu bạn, chăm sóc tại gia đình và cộng đồng là tốt nhất. Chăm sóc, nuôi dưỡng tập trung chỉ phù hợp với những trường hợp bị bệnh nặng, mất khả năng kiểm soát hành vi.
Khi chăm sóc tại gia đình, cần thực hiện một số chỉ dẫn sau:
(1) Trong gia đình, tránh mâu thuẫn về phương pháp chăm sóc, giáo dục trẻ, hoặc xung đột giữa các thế hệ sống với nhau. Chính sự mâu thuẫn như vậy khiến cho bệnh của trẻ trầm trọng hơn.
(2) Giao tiếp giữa các thành viên trong gia đình nên rõ ràng, tránh nói bóng gió, các chỉ dẫn hoặc mệnh lệnh với trẻ cần đưa ra một cách rõ ràng, dễ hiểu, không bị hiểu nhầm.
(3) Gia đình cần tìm một nhà tham vấn – trị liệu gia đình để các thành viên trong nhà được chỉ dẫn về các hành vi, cách ứng xử không hợp lý khiến trẻ nổi cáu, bằng chứng là cháu bạn không nổi cáu với bố, mà chỉ cáu gắt với các thành viên khác. Như vậy, có thể cách giao tiếp của các thành viên khác đã khiến trẻ cáu giận.
(4) Trẻ cần được tham vấn – trị liệu tâm lý đồng thời với uống thuốc mới có thể giúp trẻ kiểm soát hành vi.
(5) Gia đình nên chia sẻ thông tin về bệnh tật của cháu với giáo viên để các thầy cô thông cảm và có những chỉ dẫn rõ ràng, cụ thể với cháu. Nếu không cháu sẽ gặp khó khăn ở trường và đến một lúc nào đó, nhà trường không chịu được sẽ bàn giao trẻ lại cho gia đình.
Gia đình bạn cần thực hiện các biện pháp trên thường xuyên và liên tục để có hiệu quả.
Gọi điện cho biên tập viên theo số 09 6658 1270, để đăng tải chia sẻ của bạn trên Tâm sự.