VNG hiện là startup "kỳ lân" duy nhất tại thị trường Việt Nam. Câu chuyện thiếu vắng các công ty tỷ đô, hay những rào cản tồn đọng trong hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam, được thảo luận tại Diễn đàn Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam 2019 - Vietnam Venture Summit, diễn ra ngày 10/6.
Đánh giá về bức tranh tổng thể, ông Đỗ Hoài Nam, CEO và đồng sáng lập Up Coworking Space cho biết: "Hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam thay đổi tương đối 'thần tốc' qua từng thời kỳ". Từ giai đoạn đầu, khi chưa có ai hiểu thế nào là khởi nghiệp sáng tạo, thì 2017 - 2018 là thời điểm nhà nhà khởi nghiệp. Đến giai đoạn này, phong trào đã có sự phân loại sâu hơn, chất lượng và đột phá hơn".
Theo ông Nam, Việt Nam có trình độ công nghệ không thua kém các nước trong khu vực, nhưng vẫn thiếu các startup tỷ đô. Một phần là do thiếu thế hệ doanh nhân đáp ứng yêu cầu về công nghệ và thiếu trải nghiệm.
Ông Phạm Nam Long, startup về logistics Abivin thì cho rằng, điểm yếu của các startup Việt là thiếu sự kiên trì: "Người Việt Nam thường nghĩ ngắn, đầu tư trong 1, 2 năm đã muốn nhìn thấy kết quả, trong khi khởi nghiệp cần từ 7 - 10 năm".
Vị này chia sẻ, hai năm đầu sẽ là giai đoạn rất khó khăn của startup, nhiều sáng lập lúc này sẽ chán nản, băn khoăn có nên làm tiếp hay không. Cạn kiệt về tài chính cũng rất dễ khiến startup "sập".
Abivin đã đến năm thứ 5 hoạt động. Startup vừa giành giải vô địch cuộc thi Startup World Cup tại Mỹ. Chia sẻ kinh nghiệm, theo CEO Nam Long, nguồn tài trợ tài chính và cố vấn về kinh nghiệm từ quỹ đổi mới sáng tạo Phần Lan IPP từ những ngày đầu tiên đã giúp Abivin vượt qua ngưỡng khó khăn.
"Một startup đi lên không chỉ là tiền, mà còn là kinh nghiệm, sự hỗ trợ của các quỹ đầu tư", CEO Abivin khẳng định.
Cũng theo ông Long, đây mới là thời điểm bắt đầu của một thế hệ được đầu tư giáo dục bài bản. Hệ thống giáo dục cấp 3, với các trường chuyên, cơ hội du học đã đào tạo ra những tài năng. "Nguồn nhân lực này quan trọng để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, đặc biệt là về công nghệ", đại diện Abivin khẳng định.
Tuy nhiên, ông Steve Leonard, CEO và sáng lập quỹ SGInnovate thì cho rằng, startup kỳ lân chưa hẳn đã là đích đến: "Một doanh nghiệp có định giá bao nhiêu không quan trọng, mà đó là sự phát triển bền vững, khả thi về mặt tài chính, và là sản phẩm, dịch vụ đáp ứng nhu cầu thế giới".
Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đưa ra cam kết hỗ trợ các nhà đầu tư và startup. Theo đó, Bộ sẽ đối thoại và thảo luận thường xuyên với cộng đồng các nhà đầu tư mạo hiểm kịp thời tháo gỡ khó khăn. Thông qua Trung tâm đổi mới sáng tạo Quốc gia và các sáng kiến phát triển nguồn nhân lực và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp, Bộ cam kết sẽ hỗ trợ khởi nghiệp tiếp cận các nguồn tài trợ đối với các startup đã được thẩm định, kết nối và hỗ trợ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước, để có điều kiện phát triển hơn, đem đến cơ hội đầu tư chất lượng hơn.
Bộ cũng sẽ hỗ trợ cộng đồng đổi mới sáng tạo năng động, gắn kết và chất lượng cao ở Việt Nam và các nước. Qua đó, những người tham gia có cơ hội học hỏi, nâng cao kỹ năng tìm kiếm các nguồn tài chính, từ đó phát triển, hoàn thiện ý tưởng, đặc biệt các công nghệ chuyên sâu.
Pham Van