Bitcoin được phát hành lần đầu vào năm 2008 bởi một người có biệt danh là Satoshi Nakamoto. Đến 2011, người này biến mất hoàn toàn sau khi chuyển toàn bộ mã nguồn Bitcoin cho nhà phát triển Gavin Andresen. Tròn 10 năm trôi qua, thế giới vẫn chưa rõ Nakamoto là một cá nhân hay tổ chức.
Có một số người được dự đoán đã tạo ra Bitcoin, nhưng giới chuyên gia nhận định "cha đẻ" thật sự của tiền điện tử này có thể không bao giờ lộ diện với các lý do sau:
Có thể bị điều tra
Năm 1998, Bernard von NotHaus, một cư dân Hawaii, tự tạo đồng tiền riêng và đặt tên là Liberty Dollar. Ông đúc tiền bằng kim loại quý, sau đó cho lưu thông ở Mỹ trong nhiều năm. Đến 2007, FBI bắt NotHaus vì hoạt động đúc tiền trái phép. Ông bị kết tội "tạo ra tiền tệ tư nhân để cạnh tranh với tiền tệ chính thức" năm 2009 và bị phạt 3 năm quản chế.
Cũng vào năm 2007, chủ sở hữu E-Gold, một trong những tiền kỹ thuật số đầu tiên, bị cáo buộc thúc đẩy thông tin bất hợp pháp, bị quản thúc tại gia, đồng thời các hoạt động liên quan bị đóng cửa.
Hồi tháng 1, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cảnh báo nhà đầu tư về các giao dịch Bitcoin. Bà lo ngại tiền số này sẽ được sử dụng cho các giao dịch bất hợp pháp và cần bị hạn chế.
Theo Business Insider, việc bị "nhòm ngó" quá mức buộc người đứng sau Bitcoin không công khai danh tính. Điều này giúp cả người tạo Bitcoin và đồng tiền không bị ràng buộc bởi bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào, cũng như tránh được các hậu quả pháp lý bất lợi, như bị chính phủ điều tra và cấm sử dụng.
Thực tế, trong sách trắng Bitcoin, Nakamoto cũng nhận ra việc có thể bị các chính phủ điều tra nên đã chọn ẩn danh ngay từ đầu. Một trong những nguyên tắc được người này đề ra là Bitcoin là tiền tệ phi tập trung, không bị ràng buộc bởi tổ chức hoặc cá nhân. Nakamoto viết: "Điều cần thiết là một hệ thống thanh toán điện tử dựa trên bằng chứng mật mã thay vì sự tin tưởng, cho phép hai bên giao dịch trực tiếp với nhau mà không cần bên thứ ba".
Business Insider nhận định, lựa chọn ẩn danh giúp Bitcoin không có điểm yếu và không bị bất cứ ai xâm phạm. Ngoài ra, nó cũng giúp nhà đầu tư đánh giá đồng tiền một cách khách quan và tự do, tập trung vào công nghệ mà không bị tác giả làm phân tâm.
Giá trị sụt giảm lập tức nếu xuất hiện
Nakamoto nắm giữ 1 triệu trong tổng số 21 triệu đồng Bitcoin, tương đương khoảng 60 tỷ USD.
Đầu năm nay, Brian Armstrong, CEO của sàn tiền số Coinbase, lưu ý rằng việc Nakamoto xuất hiện có thể tác động tiêu cực và gây mất ổn định đến toàn bộ thị trường tiền điện tử. "Nếu hơn 1 triệu Bitcoin được tung ra, giá của đồng tiền kỹ thuật số này chắc chắn sẽ giảm", ông nói.
Cũng theo Armstrong, Bitcoin được đánh giá cao ở bản chất phi tập trung, tức không thuộc sở hữu bởi bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào. Việc Nakamoto ra mặt đồng nghĩa Bitcoin sẽ đặt dưới một thực thể duy nhất, từ đó nhà đầu tư sẽ không còn mặn mà với tiền số này và kích hoạt một đợt bán tháo, khiến giá trị của nó giảm mạnh.
Một số chuyên gia khác cũng nhận định với bản chất phi tập trung, Bitcoin cần phát triển theo hướng tự nhiên. Nếu Nakamoto xuất hiện, bất kỳ thông báo hoặc bình luận nào cũng có thể bị hiểu nhầm là lời khuyên đầu tư, gây ra biến động giá. Tình huống tương tự đã xảy ra với Charlie Lee, "cha đẻ" của Litecoin, khiến ông này quyết định bán tất cả số coin mà ông sở hữu.
Adam Back, CEO Blockstream, chuyên gia về mật mã học và từng trao đổi với Nakamoto về sách trắng Bitcoin, nói trên Bloomberg: "Tốt nhất người sáng lập Bitcoin không được biết đến. Bitcoin giống như vàng kỹ thuật số. Bạn sẽ không muốn biết vàng là do ai đó tạo ra. Để coi Bitcoin giống như hàng hóa, tôi nghĩ Satoshi ẩn danh là điều nên làm".
Những điều đã biết về Satoshi Nakamoto
Trong một bài báo của New Yorker năm 2011, nhà nghiên cứu bảo mật Internet Dan Kaminsky mô tả Bitcoin là "phương thức thực thi khó hiểu nhưng gần đạt đến mức hoàn hảo". Người này cũng đánh giá "cha đẻ" của nó là một thiên tài. "Chỉ có những lập trình viên siêu năng lực trên thế giới mới có thể tạo một sản phẩm không mắc sai lầm như vậy", Kaminsky khi đó nói.
Nakamoto cũng được đánh giá là nói tiếng Anh trôi chảy. Người này đã viết rất nhiều về Bitcoin, là tác giả của hàng loạt bài viết với khoảng 80.000 từ trong 2 năm về chủ đề này. Theo Business Insider, cách hành văn của Nakamoto giống như người nói tiếng Anh bản địa và có thể là người Anh.
Bảo Lâm