Theo quy định của Liên đoàn điền kinh thế giới (World Athletics), các VĐV dưới 16 tuổi không được tham dự giải thế giới. Riêng các nội dung ném lao, các môn phối hợp, 10.000m, marathon và đi bộ thì độ tuổi tối thiểu là 18.
Điều này đồng nghĩa dù tài năng vượt trội và đã vươn tới top 3 thế giới, Yan - sinh năm 2008 - vẫn phải chờ thêm một năm mới đủ điều kiện góp mặt.
Ziyi Yan thi đấu chung kết nội dung ném lao nữ tại giải Điền kinh Diamond Gala vùng châu thổ sông Dương Tử ở thành phố Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, miền đông Trung Quốc, ngày 3/5/2025. Ảnh: Xinhua
Hai VĐV tuổi teen khác vẫn được thi đấu ở nội dung khác tại giải điền kinh thế giới năm 2025, là hai chân chạy nước rút Gout Gout của Australia (17 tuổi) và Lutkenhaus của Mỹ (16 tuổi).
Trong đó, Gout Gout, được ví như bản sao của huyền thoại Usain Bolt, phá kỷ lục 200m của Australia trong lần đầu dự một giải chuyên nghiệp quốc tế tại Ostrava Golden Spike hồi tháng 6. Lutkenhaus thì vừa gây chấn động điền kinh Mỹ khi về nhì chung kết 800m nam tại giải vô địch điền kinh ngoài trời Mỹ với thành tích 1 phút 42 giây 27.
Sự khắt khe trong quy định điền kinh trái ngược với một số môn khác. Ở giải bơi VĐTG hồi tháng 7 tại Singapore, thần đồng 12 tuổi người Trung Quốc Yu Zidi gây tiếng vang khi giành HC đồng tiếp sức 4×200m tự do nữ.
Theo báo Tây Ban Nha Marca, việc Yan không được thi đấu giải thế giới tiếp tục làm dấy lên tranh cãi về giới hạn độ tuổi trong thể thao đỉnh cao.
Nhiều người cho rằng cần giới hạn để bảo vệ sức khỏe lâu dài cho VĐV, đặc biệt ở các môn đòi hỏi thể lực và kỹ thuật cao như ném lao, marathon. Ngược lại, nhiều ý kiến tin rằng những tài năng đặc biệt như Yan xứng đáng được trao cơ hội tỏa sáng, thay vì bị kìm hãm bởi những rào cản cứng nhắc.
Yan Ziyi, 15 tuổi, lập kỷ lục U20 thế giới ở chung kết nội dung ném lao nữ với cú ném 64,28m tại Giải điền kinh Grand Prix Quốc gia Trung Quốc lần thứ hai ngày 14/4/2024.
Yan, sinh ngày 22/5/2008, là gương mặt sáng giá nhất của Trung Quốc ở nội dung ném lao. Cô gây tiếng vang lớn từ 2024 khi thường xuyên vượt mốc 60 m và giành chức vô địch quốc gia ở Thiên Tân với thành tích 61,31 m. Tháng 4 cùng năm, Yan lập kỷ lục thế giới U20 với cú ném 64,28 m tại China Athletics GP, phá mốc cũ tồn tại từ năm 2015. Dù vậy, cô vẫn không đủ tuổi dự Olympic Paris 2024 theo quy định của World Athletics. Tháng 8/2024, Yan tiếp tục chứng minh tài năng vượt trội khi giành HC vàng giải U20 thế giới ở Lima, Peru.
Năm 2025, nữ VĐV sinh năm 2008 tiếp tục thăng tiến khi lập kỷ lục U20 thế giới ba lần liên tiếp, gần nhất là cú ném 65,89 m - thành tích giúp cô vươn lên đứng thứ ba thế giới trong mùa giải. Yan cũng góp mặt tại Diamond League ở Thượng Hải hồi tháng 5, về thứ năm với thành tích 60,54 m, trước khi vô địch chặng Continental Tour Gold ở Bắc Kinh. Những thành tích ấy cho thấy sao trẻ Trung Quốc hoàn toàn đủ sức cạnh tranh ở sân chơi lớn nhất, nếu không bị giới hạn bởi độ tuổi.
Yan Ziyi (giữa) giành HC vàng giải U20 thế giới ở Lima, Peru hồi tháng 8/2024. Ảnh: World Athletics
Giải điền kinh VĐTG 2025 sẽ diễn ra từ ngày 13 đến 21/9 trên sân vận động quốc gia Nhật Bản ở Tokyo. Giải có tổng cộng 49 nội dung, bao gồm chạy, nhảy, ném, bộ môn phối hợp và cả marathon cùng đi bộ đường dài. Với quy mô này, sự kiện được xem là màn tổng duyệt quan trọng trước Thế vận hội Los Angeles 2028.
Hồng Duy (theo Marca)