Sáng 1/2, Lê Thu Ngân, ngụ xã Tân Quý Tây, huyện Bình Chánh đến công ty như mọi ngày bỗng thấy chiếc xe máy lảo đảo. Cô dừng xe bên lề và phát hiện lốp bánh sau đang xẹp dần nên đành dắt bộ. "Hôm nay lại phải gọi xin phép đến trễ", Ngân, 25 tuổi, đang làm công nhân may nói.
Đây là lần thứ ba trong vòng một tháng xe Ngân cán phải đinh. Cách đây mấy ngày, cô cũng phải dắt xe vì cán phải mảnh kim loại hình thoi khi vừa xuống dốc cầu Bình Điền.
"Thay vỏ và săm tốn gần 600.000 đồng. Làm công nhân thu nhập một ngày không đủ để thay vỏ xe, mà còn nguy hiểm nên tôi rất bực bội", Ngân kể.
Theo ghi nhận của phóng viên VnExpress, trong sáng 2/2 có khoảng chục người đi xe máy phải dắt bộ vì cán phải miếng thép nhọn, mỏng được cắt đều dạng hình thoi hoặc các đoạn kẽm cắt nhọn rồi uốn lại. Khi cán phải loại đinh này, lốp xe thường bị đâm rất nhiều lỗ, không thể vá, buộc phải thay săm.
"Một tháng tôi thủng lốp xe hai lần khi chạy qua đây", ông Tuấn, một lái xe cho phòng khám ở gần chợ Bình Chánh, quận Bình Tân cho biết. Sáng 2/2, ông vừa xuống dốc cầu Bình Điền nhận thấy xe có vấn đề nên tấp vào kiểm tra, phát hiện bánh sau có một mảnh kim loại hình thoi găm vào.
"Rất bức xúc, không biết bao giờ mới hết cảnh này", ông Tuấn nói.
Trưa 2/2, ông Quốc bán hủ tiếu ở ngã tư Quán Chuối, huyện Bình Chánh đi lấy hàng ở chợ đầu mối nông sản Thủ Đức trở về cán phải đinh, bị thủng lốp phải dắt bộ. Nhà ông có ba chiếc xe máy đều bị cán đinh.
Theo nhiều người dân, nạn "đinh tặc" trên quốc lộ 1A có từ lâu, chỉ tạm lắng xuống khi bị công an địa phương tuần tra, kiểm soát chặt chẽ, nhưng từ đầu năm 2023 đến nay lại tái diễn.
Bán hàng nước hơn 20 năm ở đoạn quốc lộ 1 này, bà Vương Thị Thanh Tuyền, 54 tuổi cho hay, các năm trước, mỗi sáng mở cửa bà thấy những miếng thép nhọn nằm khắp mặt đường. "Nhiều quá tôi quét không nổi phải gọi người đến hút mới sạch", bà Tuyền nói.
Nhiều năm nay, bà thường gặp người đi đường bể bánh xe, té trầy chân tay hoặc phải đi viện nên giúp họ sơ cứu hoặc gọi người hỗ trợ. "Mình thấy thương cho người ta, vừa mất tiền vừa nguy hiểm tính mạng, lỡ gặp xe lớn chỉ có chết", bà nói. Cách đây một tuần, con bà Tuyền cũng bị thủng lốp hai lần ở đoạn cầu Bình Điền.
Ông Võ Văn Ý, 47 tuổi, nhà ở gần chợ Bình Chánh, bị thủng lốp nhiều lần, ông buộc phải đi đường tắt phía trong hẻm để đến chợ chứ không dám đi ngoài đường chính. Dịp Tết, ngồi cà phê ở quốc lộ 1A, ông quan sát được ít nhất 15 xe máy thủng lốp vì cán đinh. "Thấy cảnh người ta con nhỏ, đồ đạc lỉnh kỉnh đi tìm chỗ vá xe mà mình thương đứt ruột", ông nói.
Ông Đinh Minh Cảnh đã có 17 năm hút đinh tình nguyện trên quốc lộ 1, đoạn từ cầu Bình Điền về chợ Bình Chánh cho biết, từ đầu năm nay vấn nạn rải đinh tái diễn. Ông đã phản ánh với cơ quan công an và kiểm tra thường xuyên nhưng lượng đinh rải hàng ngày chỉ giảm chút ít. "Trung bình mỗi ngày tôi hút được khoảng hơn 100 miếng đinh", ông cho biết.
Ông Cảnh cho hay, lần tái diễn này, đinh tặc dùng cách thức tinh vi hơn, thay đổi vật nhọn rải trên đường như kim bấm, dây thắng xe đạp, sợi xích cắt từng mắt nhỏ, dao rọc giấy khiến người dân khó phát hiện. "Những cọng dây thắng xe máy được cắt ngắn và rải trên đường khó phát hiện hơn những miếng đinh, có ngày tôi hút được cả chén", ông Cảnh nói.
Cách thức rải đinh cũng thay đổi, thay vì trước đây bọn chúng rải một đoạn dài khoảng một km từ cửa tiệm, sau nhiều lần bị cơ quan chức năng xử lí, chỉ rải cách tiệm khoảng 200-300 m. "Một số tiệm sửa xe ở đây chủ yếu là người thân với nhau, nạn nhân bị thủng lốp ở đoạn nào cũng có người của chúng sửa", ông nói thêm.
Trung tá Lê Xuân Cường, Đội trưởng đội Hình sự, Công an huyện Bình Chánh, cho biết thêm, gần đây các đối tượng rải đinh đã thay đổi thủ đoạn, kết nối người ở nơi khác đến rải đinh thay vì ở tại địa bàn. Công an khó theo dõi được hành vi của chúng.
"Trong nhóm, họ chơi thân với nhau và chia nhau rải chéo, tiệm ở quận này rải cho tiệm ở quận khác để tránh bị công an phát hiện", ông Cường nói.
Theo trung tá Cường, để xử lý mạnh tay hành vi rải đinh là rất khó bởi trong nhiều trường hợp, hành vi này không đủ cơ sở cấu thành tội phạm. "Số tiền vá xe một ngày không đủ điều kiện để xử lý hình sự, chủ yếu xử phạt hành chính và nhắc nhở những chủ tiệm đáng nghi", ông cho biết.
Theo Bộ luật Hình sự 2015, hành vi cố ý rải đinh, vật sắc, nhọn trên đường bộ nếu gây hậu quả chết người, gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe cho người khác hoặc gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đến dưới 500 triệu đồng, bị phạt tiền từ 30 triệu đến 100 triệu đồng, hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Để phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý người rải đinh, vật sắc nhọn trên đường, công an huyện Bình Chánh đã vận động chủ cho thuê mặt bằng chấm dứt hợp đồng đối với các tiệm sửa xe có nghi vấn.
Cơ quan chức năng cũng tuyên truyền để người dân trong vùng, người đi đường khi nghi ngờ có hành vi rải đinh, các vụ tai nạn giao thông do nguyên nhân từ rải đinh, kịp thời cung cấp thông tin cho cơ quan công an địa phương để có biện pháp xử lý. Trường hợp bị chủ tiệm sửa xe "chặt chém", cố ý gây hư hỏng vỏ, ruột xe... người dân nên dùng điện thoại khéo léo ghi lại hành vi của chủ tiệm để làm bằng chứng và thông báo cho cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ giúp đỡ, xử lý kịp thời.
Với kinh nghiệm hút đinh lâu năm, ông Đinh Minh Cảnh khuyên bà con cần cảnh giác khi lên và xuống dốc cầu Bình Điền và cầu vượt Nguyễn Văn Linh. "Đa số khu vực này rất dễ bị cán đinh, vì chạy ở tốc độ cao nên nguy cơ thủng lớn", ông nói. Khi di chuyển, người dân cũng nên giữ khoảng cách an toàn với xe trước, giữ vận tốc khoảng 40 km/h, miếng thép mỏng sẽ không lật và gây thủng lốp xe.
Minh Tâm