Trường hợp đầu là nữ bệnh nhân 59 tuổi, ngụ tỉnh Bình Thuận, ngã xuống sàn do ghế nhựa bị gãy trong lúc ngồi rửa chén. Sau đó, bà đau chân, được đưa đến bệnh viện địa phương sơ cứu. Tình trạng tăng nặng, chân phải sưng to, "đau không thể chịu nổi" nên bà phải vào TP HCM khám.
Tại Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TP HCM, bác sĩ phát hiện gãy xương đùi phải, phẫu thuật kết hợp xương. Bệnh nhân tiếp tục được chuyển sang Bệnh viện Bình Dân vì xương gãy đã đâm thủng động mạch khoeo, chỗ rách động mạch tạo túi giả phình làm người bệnh mất máu nhiều, nguy cơ liệt cao (do mất máu, thuyên tắc khí). Lúc này, chân bà đã sưng phù lớn.
Ngày 15/2, bác sĩ Hồ Khánh Đức (Trưởng Khoa Phẫu thuật Tim Mạch máu, Bệnh viện Bình Dân) cho biết các chuyên gia chụp hình động mạch cản quang để tìm tổn thương và đặt một stent che phủ lỗ thủng động mạch. Sau can thiệp, người bệnh hết đau nhanh, chân phải giảm sưng và có thể cử động chân.
"Không ngờ chỉ một cú ngã đơn giản mà bị chấn thương nặng đến vậy", bệnh nhân chia sẻ.
Hình ảnh đứt động mạch khoeo ở chân trên phim chụp bệnh nhân. Ảnh: Trần Nhung
Nhập viện cùng thời điểm, nữ bệnh nhân 44 tuổi ngụ Long An bị chấn thương do ngã xe máy vào ổ gà trên đường đi chợ. Khi mới gặp nạn, chị không đau nhiều, đến hôm sau mới tăng nặng, được chẩn đoán gãy xương, đứt động mạch khoeo chân trái. Bệnh viện địa phương chuyển tuyến đến TP HCM để phẫu thuật kết hợp xương rồi đưa qua Bệnh viện Bình Dân phẫu thuật nối mạch máu.
Trường hợp thứ ba là người phụ nữ 63 tuổi, ngụ TP HCM, trượt ngã khi lau nhà, đứt động mạch khoeo cao. Bệnh nhân mắc nhiều bệnh nền, thừa cân, đái tháo đường lâu năm, huyết áp tăng, suy thận... Ê kíp phẫu thuật phải thao tác nhanh gọn, chính xác để lần tìm và khâu nối động mạch khoeo. Đây là động mạch nằm sâu trong một khoang có nhiều cấu trúc cơ quan trọng nên bác sĩ phải chú ý cẩn thận nhằm tránh tổn thương thành mạch, dễ gây thuyên tắc mạch ở người bệnh.
Ca mổ kéo dài 90 phút giúp bệnh nhân tránh nguy cơ hoại tử chân do thiếu máu nuôi vì động mạch chân trái đã đứt, giải quyết tình trạng tê đau chân trái trước mổ.
Các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân phẫu thuật cho bệnh nhân đứt động mạch khoeo. Ảnh: Trần Nhung
Theo bác sĩ Đức, nhiều trường hợp gãy xương, đứt động mạch, chủ yếu là ở vùng đầu gối, chi dưới từ các tai nạn sinh hoạt. Đa số người bệnh khi té ngã đều không nghĩ đến việc bị gãy xương, đứt động mạch mà nhầm với một tình trạng đau do chấn thương phần mềm thông thường. Đến khi không chịu nổi cảm giác đau nhức hoặc tê, yếu liệt không đi lại được, người bệnh mới đến bệnh viện.
"Điều này rất nguy hiểm vì vùng chân mạch máu nghèo nàn, chỉ có động mạch khoeo để tưới máu nuôi toàn bộ vùng đầu gối, cẳng chân. Nếu không được phát hiện sớm, người bệnh có nguy cơ hoại tử chân, phải cắt bỏ hoặc liệt do tắc mạch máu kéo dài", bác sĩ Đức cho biết.
Bác sĩ khuyến cáo nạn nhân cần đến bệnh viện ngay khi thấy các dấu hiệu của thiếu máu ở chân cấp tính bao gồm đau chân, không tìm thấy mạch ở chân, tím tái, tê, yếu liệt chân. Gãy xương, tắc mạch máu, đứt mạch máu là dạng đa chấn thương phức tạp, cần phối hợp điều trị của các chuyên khoa chấn thương chỉnh hình, phẫu thuật mạch máu cũng như phục hồi chức năng.
Lê Phương