Suy đa tạng do sốt mò

Bác sĩ Hoàng Công Tình, Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình, cho biết bệnh nhân trước đó khỏe mạnh, đi làm nương rẫy bình thường. Cách vào viện một tuần, bệnh nhân xuất hiện sốt cao liên tục, rét run, đau đầu, đau mỏi khắp người, được điều trị bằng kháng sinh, hạ sốt nhưng tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn.\

Khi nhập viện, bác sĩ phát hiện một vết thương nghi do mò đốt ở vùng mông bên phải của bệnh nhân. Vết thương không gây đau, không rõ xuất hiện thời điểm nào. Dựa vào dấu hiệu lâm sàng, yếu tố dịch tễ, bệnh nhân được chẩn đoán bị sốt mò.

Bác sĩ Tình nhận định bệnh ở giai đoạn nặng với tình trạng suy đa phủ tạng, có viêm phổi, tràn dịch màng phổi 2 bên gây suy hô hấp, phải hỗ trợ bằng thở máy không xâm nhập. Ngoài ra bệnh nhân có tình trạng tụt huyết áp, suy chức năng gan, sốt cao liên tục, rét run, đau đầu, buồn nôn.

Ấu trùng mò dưới kính hiển vi phóng đại 400 lần. Ảnh: Viện sốt rét Ký sinh trùng TP HCM.

Bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu. Sau hai ngày, hiện tình trạng sốt được kiểm soát, các tạng suy có dấu hiệu hồi phục. 

Bác sĩ Tình cho biết, sốt mò là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn Rickettsia orientalis (Orientia tsutsugamushi) gây nên, tỷ lệ tử vong cao. Bệnh có biểu hiện đa dạng, rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, không có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán. 

Mọi lứa tuổi đều có thể mắc bệnh nhưng hay gặp ở lứa tuổi lao động. Bệnh có thể gặp rải rác trong năm, hay gặp chủ yếu về mùa mưa và nắng nóng.

Sốt mò có thời gian ủ bệnh trên người từ 6 đến 21 ngày. Bệnh nhân thường sốt cao liên tục, kèm theo rét run, đau đầu, đau mỏi người. Vết loét ngoài da do mò đốt lúc đầu là nốt phỏng tiến triển thành hình bầu dục trên nền sẩn đỏ, sau 4-5 ngày vỡ ra thành một nốt kích thước 0,5-2 cm, có vẩy đen, bong vẩy sẽ để lộ nốt loét đáy nông, hồng nhạt, không có mủ, không tiết dịch, bờ viền hồng đỏ hoặc đen tùy thuộc vào giai đoạn tiến triển của bệnh. Vết loét không đau nên dễ bỏ sót.

Sốt mò nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kháng sinh đặc hiệu thì dễ dẫn đến suy đa tạng và tử vong. Tổn thương các tạng thường gặp nhất ở bệnh là phổi với tình trạng viêm phổi, tràn dịch màng phổi gây suy hô hấp cấp phải hỗ trợ bằng thở máy, tiếp đến là gan với tình trạng tổn thương tế bào gan phải hỗ trợ bằng lọc máu liên tục và thay huyết tương. Tình trạng tụt huyết áp và viêm cơ tim phải dùng thuốc vận mạch để nâng huyết áp; tình trạng viêm não, viêm màng não...

Bác sĩ khuyến cáo để tránh ấu trùng mò đốt, khi đi vào nương rẫy, đồi núi, cần mặc quần áo kín, quần áo có tẩm hóa chất chống côn trùng như benzyl benzoate, bôi hóa chất xua côn trùng lên các vùng da hở. Tránh ngồi, nằm, phơi quần áo, đặt balô trên bãi cỏ, gần bờ bụi, gốc cây.

Thúy Quỳnh