Theo kết quả nghiên cứu do Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) công bố hôm 28/6, Mỹ vẫn đứng đầu về sức mạnh an ninh mạng trên toàn cầu. Việc xếp hạng của IISS dựa trên nhiều yếu tố không gian mạng, gồm sức mạnh nền kinh tế kỹ thuật số, sự trưởng thành của các chức năng tình báo và an ninh, mức độ tích hợp các cơ sở mạng với các hoạt động quân sự.
Số liệu của IISS đưa ra trong bối cảnh nhiều cơ sở hạ tầng của Mỹ bị tấn công mạng gần đây. Vào tháng 12, Mỹ phát hiện SVR - cơ quan tình báo của Nga - có liên quan đến việc chiếm quyền điều khiển phần mềm SolarWinds để thâm nhập vào các mục tiêu của chính phủ ở Washington, bao gồm cả Bộ Thương mại Mỹ và Bộ Tài chính Mỹ. Ba tháng sau, phần mềm email của Microsoft bị tấn công. Hacker Trung Quốc sau đó bị nghi ngờ đứng sau vụ việc, với mục đích thăm dò các tổ chức phi chính phủ và tổ chức tư vấn của Mỹ.
IISS đánh giá Trung Quốc cũng giống với Nga đã chứng tỏ chuyên môn trong các hoạt động tấn công mạng thời gian qua, bằng việc thực hiện các chiến dịch gián điệp trực tuyến, đánh cắp tài sản trí tuệ và tung các thông tin sai lệch chống lại Mỹ và các đồng minh của Mỹ. Tuy vậy, cả hai quốc gia này đang đều bị kìm hãm bởi nền tảng an ninh mạng tương đối lỏng lẻo so với các đối thủ.
Kết quả, Mỹ được IISS xếp hạng là "cường quốc mạng bậc nhất", Trung Quốc, Nga, Anh, Australia, Canada, Pháp và Israel thuộc nhóm đứng thứ hai. Nhóm thứ ba bao gồm Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Malaysia, Triều Tiên, Iran và Việt Nam.
Greg Austin, chuyên gia về không gian mạng của IISS, đánh giá rằng những báo cáo gần đây chỉ tập trung vào những mặt tích cực về những tiến bộ kỹ thuật số của Trung Quốc, chẳng hạn về AI, từ đó khiến nhận thức về sức mạnh không gian mạng về nước này bị "phóng đại". "Trên mọi phương diện, sự phát triển các kỹ năng về an ninh mạng ở Trung Quốc đang ở vị thế kém hơn so với nhiều quốc gia khác", Austin nhận định.
Cũng theo báo cáo, việc Trung Quốc tập trung quá nhiều vào "an ninh nội dung", nhất là hạn chế các thông tin mang tính chất gây hại cho nhà nước trên Internet, đang làm giảm sự tập trung vào việc kiểm soát các mạng vật lý. IISS cũng đánh giá Trung Quốc "kém chín chắn" hơn so với các nước thuộc nhóm Liên minh tình báo Five Eyes (Mỹ, Anh, Canada, Australia và New Zealand) về tình báo mạng vì bị thúc đẩy bởi ý thức hệ và các mục tiêu chính trị khác.
Đại diện IISS đánh giá rằng, điều khiến Mỹ đứng đầu về không gian mạng là nhờ vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật số hàng đầu, sở hữu những chuyên gia hàng đầu về mật mã và khả năng thực hiện các cuộc tấn công mạng "tinh vi" để chống lại đối thủ. Không giống như Trung Quốc, Mỹ cũng được hưởng lợi từ các liên minh về mạng, bao gồm Five Eyes. Tuy vậy, Mỹ và các đồng minh cũng đang là mục tiêu tấn công bằng mã độc tống tiền từ nhiều nhóm hacker trên toàn cầu.
Robert Hannigan, cựu giám đốc cơ quan tình báo GCHQ của Anh và hiện là CEO của công ty an ninh mạng BlueVoyant, đồng ý với nhiều kết luận của IISS. Tuy vậy, ông cũng đặt câu hỏi về mức độ mà Nga và Trung Quốc bị kìm hãm do hệ thống phòng thủ mạng yếu kém.
"Đúng là an ninh mạng đang chưa phát triển ở Nga và Trung Quốc, nhưng họ lại ít bị các cuộc tấn công mạng hơn so với các nền kinh tế cởi mở của phương Tây. Mối đe dọa này chưa đối xứng: Nền kinh tế phương Tây đang bị bao vây bởi các nhóm tội phạm mạng, trong đó có Nga. Nhưng điều ngược lại không đúng", Hannigan nhận xét.
Bảo Lâm (theo Nikkei Asia)