Bệnh nhân cho biết nhiều năm qua có thói quen uống rượu nhiều, trung bình một lít mỗi ngày. Sau một lần nhậu, anh đau bụng nhiều ở vùng thượng vị, bác sĩ khám phát hiện viêm tụy cấp. Sau đó cứ 2 đến 3 tháng cơn đau tái phát, anh phải nhập viện điều trị.
Về sau bệnh nhân bỏ uống rượu nhưng tình trạng đau vẫn tái phát. Khoảng một năm nay, anh lại phát hiện bị đái tháo đường, điều trị bằng insulin.
Gần đây cơn đau vùng thượng vị trở lại, bệnh nhân vào Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn điều trị. Chụp cắt lớp vi tính thấy hình ảnh viêm tụy mạn, sỏi ống tụy, vôi hóa toàn bộ tuyến tụy, ống tụy giãn 10 mm.
Bác sĩ hội chẩn xác định bệnh nhân bị viêm tụy mạn gây đau, không đáp ứng với nội khoa, cần phẫu thuật cứu chức năng tuyến tụy.
Các bác sĩ phẫu thuật mở ống tụy lấy sỏi, khoét một phần đầu tụy, đưa quai ruột non lên nối với phần ống tụy đã mở. Sau mổ bệnh nhân ổn định, xuất viện. Tái khám sau một tuần, bệnh nhân ăn uống bình thường, ngon miệng, không còn những cơn đau dữ dội như trước.
Bệnh nhân được bác sĩ Nguyễn Văn Định tư vấn sức khỏe khi tái khám. Ảnh bệnh viện cung cấp.
Theo bác sĩ Nguyễn Văn Định, Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, viêm tụy mạn tính là bệnh do sự xơ hóa từ từ dẫn đến phá hủy ngày càng nặng của nhu mô tụy, gây hậu quả suy giảm hoặc mất chức năng tụy.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới viêm tụy mạn, trong đó hơn 70% trường hợp do lạm dụng bia, rượu. Bệnh có thể do rối loạn chuyển hóa như thiếu đạm, thừa mỡ kéo dài, nhiễm độc chì, thủy ngân, nguyên nhân tự miễn.
Đa số trường hợp viêm tụy mạn biểu hiện với những cơn đau bụng vùng thượng vị, đau thường nặng hơn sau khi ăn, đau lan ra sau lưng. Cơn đau có thể nhẹ, kéo dài hoặc cơn đau nặng, dai dẳng. Triệu chứng khác kèm theo có thể như buồn nôn, nôn, sụt cân, tiêu phân mỡ...
Nếu không điều trị, bệnh tiến triển nặng dần. Các biến chứng thường xảy ra trong 10 năm đầu, thường gặp các triệu chứng kém hấp thu và đái tháo đường. Điều trị nội khoa rất quan trọng, phẫu thuật được cân nhắc khi đau bụng kéo dài không chịu nổi, không đáp ứng nội khoa. Trường hợp nặng, có thể phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hay một phần của tuyến tụy.
Bệnh nhân viêm tụy mạn cần bỏ rượu và tuân thủ chế độ ăn nhiều đạm, tinh bột, ít mỡ, chia thành nhiều bữa, uống thuốc đầy đủ.