Cây lô hội (nha đam) - một loại dược thảo có nhiều ở Việt Nam. |
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 80% dân số toàn cầu sử dụng các loại thảo dược truyền thống để bảo vệ sức khỏe. Viện Thực vật học Trung Quốc khẳng định, cùng với Trung Quốc và Lào, Việt Nam là một trong những nước có tài nguyên cây thuốc phong phú nhất. Tuy nhiên, nguồn cây thuốc của Việt Nam đang cạn kiệt vì hoạt động khai thác bừa bãi và sự yếu kém trong công tác bảo tồn.
Ông Ngô Quốc Luật, Viện Dược liệu, cho biết, ngay cả ở các khu bảo tồn thiên nhiên, tình trạng khai thác cây thuốc cũng rất tùy tiện. Chẳng hạn, tại khu bảo tồn thiên nhiên Bình Châu, Phước Bửu (Bà Rịa - Vũng Tàu), từ năm 1998, hằng ngày có khoảng 5-10 người tự do vào rừng lấy dây ký ninh (trị sốt rét) và vận chuyển ra khỏi rừng một cách công khai với số lượng khoảng 80-100 kg dây tươi/người. Do đó, số loài ký ninh ngày càng suy giảm và loại cây này hiện đã trở nên hiếm thấy ở đây.
Tại khu bảo tồn thiên nhiên Ta Kou (Bình Thuận), thần xạ (một dược liệu có công dụng chính là trị viêm xoang) bị khai thác với số lượng lớn, bán công khai cho khách thập phương.
Giải pháp được nhiều người đưa ra trong cuộc hội thảo nói trên là Nhà nước cần quan tâm hơn nữa đến việc nghiên cứu, bảo tồn đa dạng sinh học; trong đó cần chú trọng đến lĩnh vực cây thuốc ở vườn quốc gia và khu bảo tồn thiên nhiên.
Theo bà Đặng Thị Hoa, Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia, Dự án trồng 5 triệu ha rừng mới chỉ quan tâm đến cây lấy gỗ, cây nguyên liệu và cây ăn quả chứ chưa chú ý đến cây dược liệu, trong khi giá trị hàng hóa của loại cây này rất cao. Số tiền thu được từ 0,2 ha sa nhân cũng tương đương với thu nhập từ 1,5 ha dong riềng. Vì vậy, để phát triển nguồn dược liệu, có thể mở rộng việc trồng cây thuốc như một loại cây xóa đói giảm nghèo tại những nơi có điều kiện thiên nhiên thích hợp.
Thanh Niên