Họp khẩn chiều 25/5 khi Bắc Giang ghi nhận số ca nhiễm kỷ lục trong ngày - hơn 300 ca, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết chủng lây nhiễm lần này rất nhanh, rất mạnh, lan rất rộng, đặc biệt nó có khả năng nhân lên và phát tán mầm bệnh rất rộng.
"Trên phòng thí nghiệm, bình thường ngày thứ 3-4 virus mới mọc, lần này ngày thứ 2 đã mọc rất nhiều, nên phát tán mầm bệnh rất nhanh", Bộ trưởng nói.
Kết quả giải trình tự gene virus một số mẫu bệnh nhân tại Bắc Giang cho thấy thuộc biến chủng xuất hiện từ Ấn Độ. Đây là chủng đã được Tổ chức Y tế Thế giới đưa vào danh sách biến chủng nguy hiểm, có khả năng lây nhiễm nhanh gấp 1,7 lần so những chủng khác, có thể lẩn tránh kháng thể, lây trong không khí, đặc biệt lây nhanh trong môi trường kín.
Láy ví dụ, tại công ty Hosiden, mật độ người rất đông, công nhân ngồi làm việc cách nhau nửa mét, môi trường khép kín, nhà vệ sinh tập thể, khu ăn cũng chung. Hàng chục nghìn người làm việc, sinh hoạt như vậy nên nguy cơ lây nhiễm rất lớn. Tỷ lệ F1 (tiếp xúc gần) tại đây trở thành F0 (mắc Covid-19) lên tới 55%.
Theo Bộ trưởng Long, Bắc Giang đã dồn tổng lực lấy mẫu xét nghiệm số lượng lớn, kết quả là 3 ngày qua phát hiện rất nhiều ca nhiễm. Những ngày tới tình hình tiếp tục phức tạp, sẽ ghi nhận nhiều ca nhiễm hơn. Điểm tạm an tâm là hầu hết trường hợp dương tính mới đều đã trong khu phong tỏa, nhà máy, khu công nghiệp, nên nguy cơ lây nhiễm cộng đồng dù có nhưng không lớn.
Hiện tại Bắc Giang được hỗ trợ bởi đội ngũ y tế dày dặn kinh nghiệm nhất. Bộ trưởng Long cho rằng công tác phòng chống dịch đi đúng hướng nhưng đang phải đối mặt thách thức rất lớn là số ca nhiễm tăng lên và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt trong thời gian tới.
"Làm sao phải phòng chống, dập dịch bằng được ổ dịch ở Bắc Giang. Nếu không làm được là ta thất bại, sẽ lây lan ra các tỉnh thành khác", Bộ trưởng Long nhận định.
Như vậy, trong tình hình hiện nay, làm thế nào để Bắc Giang dập dịch thành công?
Bộ trưởng Long đánh giá nguy cơ lây nhiễm Covid-19 hiện có ở tất cả các huyện ở Bắc Giang, không riêng 4 huyện đang cách ly theo chỉ thị 16. Ông đề nghị Bắc Giang thực hiện giãn cách xã hội ở một số địa bàn nguy cơ cao. Đối với tất cả ổ dịch tại cộng đồng, thực hiện đúng nguyên tắc truy vết, cách ly, dập dịch, điều trị, không được để sót F1, chỉ một ca cũng gây hậu quả khôn lường.
Dịch đang lây lan nhanh trong các khu công nghiệp tại Bắc Giang. Do đó, Bộ trưởng đề nghị tỉnh "đóng băng" các khu nhiều công nhân như My Điền, Núi Hiểu... áp dụng cách ly tập trung toàn bộ khu vực. Cả vùng đó phải coi là khu cách ly tập trung thì mới khống chế, kiểm soát được dịch.
Ngoài khu công nghiệp xuất hiện các ca nhiễm, các khu công nghiệp khác cũng phải giám sát, sàng lọc kỹ lưỡng người lao động. Khi xét nghiệm sàng lọc, trường hợp nào dương tính phải đưa đi điều trị cách ly ngay để làm sạch môi trường công nhân qua nhiều vòng mới có thể dừng chuỗi lây nhiễm.
Hiện Bắc Giang còn khoảng 50.000 người có yếu tố nguy cơ rất cao đang chờ xét nghiệm. Để nhanh chóng hoàn thành xét nghiệm sàng lọc 50.000 người này, Bộ trưởng yêu cầu tiến hành test nhanh kháng nguyên. Khi kết quả test nhanh dương tính, người này sẽ lập tức được cách ly riêng và xét nghiệm RT-PCR khẳng định. Trường hợp test nhanh âm tính cũng chưa được coi là an toàn, mà tiếp tục cách ly, xét nghiệm 3 ngày một lần. Sau 7 ngày, xét nghiệm lại bằng phương pháp RT-PCR với tất cả mẫu âm tính để điều chỉnh lại chiến lược xét nghiệm và cách ly.
Bắc Giang sẽ tổ chức các điểm vừa lấy mẫu, vừa xét nghiệm, trả ngay kết quả thay vì vận chuyển mẫu về CDC hay các huyện.
"Chúng tôi rất lo ngại. Nếu so với đợt dịch Đà Nẵng, trận Đà Nẵng xét nghiệm nhanh một thì lần này chúng ta phải nhanh 10 mới chặn được dịch. Nhân lực đã cắm nhiều ngày có thể cho lùi về tuyến sau, thay lực lượng mới lên để giữ sức", Bộ trưởng nói.
Về điều trị, Bộ Y tế điều các bệnh viện Chợ Rẫy, Phổi Trung ương, Bạch Mai, Đại học Y Hà Nội là những đơn vị có kinh nghiệm về khoa hồi sức tích cực, hỗ trợ Bắc Giang.
"Cần phải xây kịch bản có số ca nhiễm cao hơn 3.000. Nếu chúng ta khống chế dịch ở Bắc Giang thành công thì dập dịch ở Bắc Ninh và các tỉnh khác cũng thành công. Tinh thần chung là dồn tổng lực, hỗ trợ tối đa cho Bắc Giang", Bộ trưởng nhấn mạnh.