Các nhà khoa học tìm thấy đột biến này trên một số mẫu bệnh phẩm thu thập trong thời gian gần đây. 11 trường hợp ở Bristol và một cụm dịch 32 ca ở Liverpool. Đột biến E484K có khả năng làm giảm độ nhận biết của kháng thể người với virus.
"Như vậy, nó giúp nCoV vượt qua hàng rào miễn dịch sinh ra bởi vaccine", Francois Balloux, giáo sư sinh học, Đại học College London, cho biết.
Các chuyên gia đang thử nghiệm khẩn cấp vaccine đối với biến thể Nam Phi, dự kiến sẽ mở rộng chương trình sang các vùng ở Anh, nơi xuất hiện biến thể B.1.1.7 có cùng đột biến E484K. Giới khoa học không quá bất ngờ khi virus tiếp tục biến đổi. Thực tế, chúng luôn chuyển biến khi lây lan vào cá thể hoặc khu vực mới để thích nghi với môi trường. Một số đột biến không đáng lo ngại, số khác khiến virus lây lan nhanh, thậm chí chết chóc hơn.
Tiến sĩ Julian Tang, chuyên gia về virus tại Đại học Leicester, nhận định đây là "hiện tượng đáng lo, song không quá khác thường". Theo ông, điều quan trọng là người dân cần tuân thủ các quy định giãn cách xã hội, không tạo cơ hội để nCoV đột biến thêm.
"Nếu không, virus không chỉ tiếp tục lây lan mà còn tiến hóa thêm", ông nói.
Nhà nghiên cứu tại Đại học Aalborg ở Đan Mạch phân tích mẫu nCoV biến thể B.1.1.7, tháng 12/2020. Ảnh: Reuters.
Nếu tiếp tục lây lan, virus sẽ đạt đến ngưỡng thay đổi nhất định, tạo ra hàng loạt biến thể khác nhau lưu hành cùng một lúc. Các nhà khoa học đang kiểm tra xem E484K có tác động thế nào đối với vaccine. Một số nghiên cứu cho thấy nó giúp virus trốn tránh hệ kháng thể. Song kết quả thử nghiệm ban đầu của Moderna cho thấy các liều tiêm vẫn có thể bảo vệ người dùng. Dù vậy, phản ứng miễn dịch có thể không mạnh hoặc duy trì lâu.
Các chuyên gia cho biết ngay cả trong trường hợp xấu nhất, vaccine có thể được tinh chỉnh trong vài tháng để phù hợp với biến thể mới. Điều đáng chú ý là biến thể đang thay đổi theo cách tương tự nhau. Giáo sư Ravi Gupta, Đại học Cambridge, cho biết: "Đây là dấu hiệu cho thấy nCoV có một số hướng phát triển nhất định. Chúng tôi có thể tìm cách ngăn chặn con đường đó bằng vaccine".
Cựu Bộ trưởng Y tế Anh Jeremy Hunt định công tác tiêm chủng cần được đẩy nhanh hết mức có thể, đi trước virus. Ông cũng khuyến khích người dân thực hiện biện pháp rửa tay, giãn các xã hội, đeo khẩu trang để ngăn ngừa mắc bệnh.
Biến thể Anh được công bố tháng 12/2020, là nguyên nhân gây lây nhiễm vùng đông nam Anh thời gian đó. Các phân tích sơ bộ cho thấy biến thể nCoV của Anh có khả năng lây truyền cao hơn từ 56% đến 70% so với chủng cũ, khiến số trường hợp dương tính với virus tăng đột biến. Hơn 70 quốc gia đã xuất hiện biến thể này, trong đó có Việt Nam.
Biến thể Anh có 17 đột biến (nay phát hiện thêm một đột biến mới), tốc độ thay đổi để thích nghi với môi trường cũng nhanh hơn, theo quan sát của các nhà khoa học. Trong đó, đột biến tên gọi N501Y giúp virus dễ dàng bám vào tế bào người.
Khảo sát của Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh, người nhiễm biến thể mới bị đau cơ, đau họng, mệt mỏi và ho nhiều hơn so với trước đây. Điều này là do B.1.1.7 nhân lên và lây lan bên trong cơ thể nhanh chóng. Các bệnh nhân biểu hiện cùng lúc nhiều triệu chứng hơn, song trường hợp mất vị giác và khứu giác giảm. Đặc biệt, số người bị ho tăng lên khoảng 27% đến 35%.
Đợt dịch đang bùng phát tại Việt Nam 7 ngày qua, liên quan đến vùng dịch Hải Dương và Quảng Ninh rồi lây nhiễm 8 tỉnh thành khác, cũng do nhiễm biến thể Anh.
Thục Linh (Theo BBC)