Theo bác sĩ Deobrah Lee, chuyên gia sức khỏe sinh sản và tình dục tại Dr Fox Online Pharmacity, Anh, oxytocin được sản xuất nhờ sự tác động qua lại của vùng dưới đồi và tuyến yên sau. Thông qua vùng dưới đồi, tuyến yên sẽ tiết ra oxytocin và đi vào máu khi các tế bào thần kinh này bị kích thích. Ngoài tác dụng liên quan đến tình yêu, oxytocin còn là chất xúc tác giúp kết nối mối quan hệ giữa con người, đồng thời đem lại một số lợi ích nhất định cho sức khỏe.
Gia tăng sự gắn kết
Oxytocin đóng một vai trò quan trọng trong các mối quan hệ tình cảm. Một nghiên cứu năm 2012 trên tạp chí Psychoneuroendocrinology đã kiểm tra nồng độ oxytocin trong huyết tương của 163 người, trong đó có 60 cặp đôi yêu 3 tháng và 43 người độc thân. Kết quả, những cặp đôi có lượng oxytocin cao hơn đáng kể so với người độc thân và lượng oxytocin này vẫn ở mức cao sau 6 tháng.
"Trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ, mức độ oxytocin sẽ tăng lên. Não bộ sẽ kích hoạt hormone này ở một số khu vực như hệ thống khứu giác, vùng dưới đồi, hồi hải mã và thân não", bác sĩ Lee nói.
Giảm căng thẳng và đau
Một nghiên cứu năm 2021 trên tạp chí Stress đã phát hiện mức oxytocin tăng lên trước một tuần so với hormone căng thẳng cortisol, ở những nữ sinh trước kỳ thi. Cả hai loại hormone này vẫn tăng cao trong thời gian thi. Đây cũng là khoảng thời gian các sinh viên nữ bị căng thẳng nhiều hơn.
Theo bác sĩ Lee, sự gia tăng của hormone oxytocin có thể nâng cao nhận thức và giúp giảm bớt các tác động tiêu cực của hormone cortisol. "Các nhà khoa học cho rằng oxytocin có thể giảm căng thẳng bằng cách can thiệp vào phản ứng sợ hãi và bỏ chạy của hệ thần kinh giao cảm, để người bị đe dọa có thể đứng vững thay vì chiến đấu hoặc chạy trốn", bà Lee nói.
Ngoài ra, một đánh giá năm 2015 trên Current Pharmaceutical Design chứng minh hormone oxytocin giúp con người chịu đựng cơn đau tốt hơn, giảm đau, giảm lo âu, chống trầm cảm và các tác dụng khác đối với hệ thần kinh trung ương.
Hỗ trợ khi sinh và cho con bú
Khi chuyển dạ, một lượng lớn oxytocin sẽ được giải phóng, gia tăng các cơn co thắt để mở rộng cổ tử cung. Từ đầu những năm 1900, các bác sĩ đã sử dụng oxytocin tổng hợp để đẩy nhanh quá trình chuyển dạ.
Theo một bài đánh giá trên Frontiers in Endocrinology năm 2021, sau khi sinh, hormone này tiếp tục kích thích các cơn co thắt tử cung, ngăn băng huyết. Ngoài ra, hormone này cũng có lợi cho việc tiết sữa.
Kích thích tình dục
Hormone oxytocin có chức năng kích thích tình dục ở cả nam và nữ. "Sự giải phóng hormone oxytocin là một trong những nguyên nhân chính khiến chúng ta cảm thấy hứng thú với tình dục. Chạm nhẹ, giao tiếp bằng mắt và tiếp xúc da kề da đều làm tăng mức độ oxytocin", bác sĩ Lee chia sẻ, thêm rằng mối quan hệ càng hạnh phúc, gần gũi thì lượng oxytocin giải phóng càng nhiều.
Việc giải phóng oxytocin xảy ra đơn giản chỉ bằng cách nhìn vào người mình yêu. Nồng độ oxytocin rất quan trọng đối với hưng phấn tình dục, sự thân mật và thỏa mãn.
Một nghiên cứu trên tạp chí Gynecological and Obstetric Investigation cũng phát hiện oxytocin đóng vai trò trong việc đạt cực khoái ở phụ nữ. Ở nam giới, hormone oxytocin tăng lên trong quá trình kích thích và đạt cực khoái.
Còn công trình trên tạp chí Journal of Sexual Medicine năm 2008 cho thấy oxytocin có thể được sử dụng để điều trị chứng rối loạn cực khoái ở nam giới.
Gia tăng quan hệ xã hội
Theo bác sĩ Lee, hormone oxytocin đã được công nhận đóng vai trò quan trọng đối với đối với hành vi xã hội của con người.
Kết luận được đưa ra sau khi thí nghiệm trên chuột. Chuột cống không quan tâm đến bất kỳ con nào khác ngoài con của chúng. Nhưng khi được bổ sung oxytocin, chúng đột nhiên trở nên trìu mến và thể hiện hành vi làm mẹ với những con chuột khác.
Theo một đánh giá năm 2018 trên tạp chí Current Topics in Behavioral Neuroscience, mức độ oxytocin có thể thấp hơn ở những người mắc chứng tự kỷ, một rối loạn phát triển gây khó khăn trong giao tiếp và các mối quan hệ xã hội.
Thử nghiệm trên tạp chí Molecular Psychiatry cho thấy khả năng đáp ứng xã hội ở những người mắc chứng tự kỷ đã cải thiện khi họ được bổ sung hormone oxytocin qua dạng thuốc xịt mũi.
Kích thích lòng vị tha
Theo Hiệp hội Tâm lý học Mỹ, oxytocin trên thực tế có thể tác động đến cách chúng ta đồng cảm với người khác.
Một bài báo năm 2007 trên PLoS One đã chỉ ra mối quan hệ giữa oxytocin và sự hào phóng. Cụ thể, con người rất hào phóng và giúp đỡ người xa lạ bằng cách quyên góp tiền bạc, máu, thời gian mặc dù không mang lại lợi ích trực tiếp nào.
Trong nghiên cứu, những người tham gia được ghép đôi với nhau, trong đó một người được tặng 10 USD và người kia không được tặng gì. Những người được bổ sung oxytocin đã cho người còn lại nhiều hơn 21% trong số 10 USD của họ so với những người không được bổ sung oxytocin. Điều này cho thấy nếu mức độ oxytocin trong cơ thể cao, chúng ta sẽ trở nên hào phóng hơn.
Doãn Hùng (Theo LiveScience)