Hoàng Trúc Nhi và Hoàng Diệu Nhi chính thức ra viện ngày 7/10, vừa tròn 16 tháng tuổi. Đây cũng là quãng đầu đời đầy bão táp của hai bé gái song sinh dính liền vùng bụng chậu. Với kiểu khiếm khuyết cực kỳ phức tạp, nhiều nguy cơ cho cả sản phụ và thai nhi, đa số các trường hợp bác sĩ sẽ tư vấn chấm dứt thai kỳ, bác sĩ Trương Quang Định, Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cho biết.
Chị Trần Thị Hồng Thuý (26 tuổi) và chồng, anh Hoàng Anh (32 tuổi) cũng phải đứng trước lựa chọn khắc nghiệt ấy khi thai ở tuần thứ 16. Nhưng đôi vợ chồng trẻ cương quyết giữ để con có cơ hội chào đời. Chính sự kiên định của họ khiến các y bác sĩ cảm động, sẵn sàng đồng hành trên con đường gian nan phía trước. Từ đó, hai Bệnh viện Hùng Vương và Bệnh viện Nhi đồng Thành phố đã phối hợp chặt chẽ, cùng theo dõi thai kỳ và lên kế hoạch sinh mổ, đón bé an toàn.
Nụ cười "không thấy mặt trời" của Diệu Nhi lúc khoảng hai tháng tuổi, ảnh chụp lúc con mới được cai thở máy. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.
Ngày 7/6/2019, song Nhi ra đời, cân nặng 3,2 kg. Sinh non nên hai bé bị suy hô hấp, mắc bệnh lý màng trong, được đưa ngay về Bệnh viện Nhi đồng Thành phố điều trị. Trong suốt 13 tháng tiếp theo, các bé được chăm sóc tích cực, nuôi dưỡng bằng chế độ đặc biệt, chờ đến ngày mổ tách.
Bác sĩ Định chia sẻ, bản thân rất cảm động trước sự dũng cảm của cha mẹ Trúc Nhi, Diệu Nhi. Họ đã tin tưởng giao hai thiên thần nhỏ cho các bác sĩ thực hiện cuộc mổ tách dính sinh tử, rồi cùng con vượt qua thử thách 90 ngày hậu phẫu cam go. Là phẫu thuật viên chính, ông đã vô cùng lo lắng, theo dõi từng cử chỉ, hành động hồi phục của các con. Chắc hẳn người làm cha mẹ còn xót xa và lo lắng gấp bội khi thấy con đớn đau, nằm lọt thỏm giữa tiếng máy thở kẽo kẹt và đám dây nhợ chằng chịt của rừng máy tiêm truyền...
"Chỉ có tình yêu mới làm được điều phi thường như vậy", bác sĩ Định nói.
Chị Hồng Thuý tâm sự, là cha mẹ, họ sẵn sàng đối đầu với sóng gió, bỏ ngoài tai những điều không hay để mạnh mẽ cùng con chiến đấu. Với gia đình, hai con có hình hài độc lập, khoẻ mạnh, bình an là niềm hạnh phúc lớn nhất.
Cố gắng hết sức 'trả cho con hình hài vẹn nguyên'
Giáo sư, bác sĩ Trần Đông A, cố vấn chính cuộc đại phẫu kể lại, ông được mời tham gia những cuộc hội chẩn đầu tiên của ca Trúc Nhi và Diệu Nhi. Khi ký giấy mổ, ông và bác sĩ Định hứa với gia đình "ít nhất sẽ cứu sống hai cháu". Mặc dù vậy, hai thầy trò thống nhất "cố gắng hết sức trả cho con hình hài vẹn nguyên, phát triển như trẻ bình thường".
Để thực hiện lời hứa, 93 y bác sĩ giỏi nhất miền Nam, do bác sĩ Định chỉ huy, lập thành 11 ê kíp. Nhóm bác sĩ đã hội chẩn hàng chục lần, mổ xẻ tường tận các cơ hội, nguy cơ. Đồng thời, chuẩn bị kỹ lưỡng từng "đường đi nước bước" trong mỗi thì mổ sao cho tối ưu, ít rủi ro nhất.
Ròng rã một năm trời miệt mài, cuối cùng thời cơ chín muồi đã đến. Nguồn nhân lực sẵn sàng, hệ thống trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh chính xác, phương tiện phẫu thuật hiện đại nhất, Trúc Nhi và Diệu Nhi đạt đúng độ tuổi và thể chất phù hợp. Song đợt dịch Covid-19 bùng phát mạnh hồi đầu năm khiến kế hoạch trật một nhịp. Cuộc mổ phải lùi lại, ấn định ngày 15/7.
Bác sĩ Định (đeo tai nghe) trực tiếp khám cho hai bé trước cuộc mổ ngày 15/7. Ảnh: Hữu Khoa.
Tuy nhiên, điều khiến bác sĩ Định băn khoăn hơn cả là khi còn dính liền mang nhiều bất tiện, nhưng Trúc Nhi và Diệu Nhi vẫn cộng sinh hòa hợp, phát triển gần như trẻ bình thường. Liệu lúc tách ra độc lập, chức năng cơ thể mỗi bé có hoạt động tốt như vậy được hay không?
Ông nói, y khoa là một môn khoa học gần đúng, chứ không tuyệt đối chắc chắn. Y văn ghi nhận tỷ lệ 70% số ca mổ tách sẽ thành công, song chính y văn cũng mới chỉ ghi chép vài ca tách dính trên thế giới mà thôi. Vì mạng sống và cả tương lai 60-70 năm của hai con người, "chúng tôi không được phép mạo hiểm", bác sĩ Định nhớ lại.
Chính nhờ sự kỹ lưỡng, chắc chắn của các y bác sĩ, các thì mổ diễn ra đúng dự liệu. Cuộc mổ kết thúc êm xuôi, không có biến chứng nào xảy ra. Sau đó, bệnh viện tiếp tục dốc toàn lực chăm sóc hai bé nên ba tháng hậu phẫu tương đối an toàn.
Hành trình phía trước còn rất gian nan
Hiện sức khoẻ hai chị em ổn định, có thể đi tiểu tự chủ, không còn phải thông tiểu qua da. Xương mu, xương chậu và xương đùi đã khép lại đúng tư thế. Chân bé còn hơi lệch nhưng cơ thể sẽ tự điều chỉnh theo sự phát triển thể chất, các bài tập vật lý trị liệu sẽ hỗ trợ tích cực mà không cần can thiệp phẫu thuật.
Diệu Nhi (bên trái) thích thú làm duyên còn Trúc Nhi tư lự ngày xuất viện. Ảnh: Thư Anh.
"Các con được tạm về nhà nghỉ ngơi nhưng vẫn còn bốn cuộc mổ quan trọng khác đang chờ để sửa sang hết những phần tạo hóa trót dở dang", bác sĩ Định hé lộ về kế hoạch điều trị tiếp theo.
Trúc Nhi đạt 7,7 kg, Diệu Nhi nhỉnh hơn, nặng 8 kg. Cân nặng của hai bé ở trong mức giới hạn bình thường, không suy dinh dưỡng cấp. Chiều cao 72 cm thì chưa đạt như mong muốn. Vì vậy, để cải thiện thể trạng, bác sĩ và gia đình sẽ tập trung tăng cân nặng và chiều cao cho song Nhi. Mục tiêu mỗi tháng tăng trên 500 gram, chiều cao tăng trên một cm.
Bác sĩ Định cho biết, một tháng tới sẽ tiến hành đóng hậu môn tạm cho Diệu Nhi để bé dùng hậu môn thật. Riêng Trúc Nhi không có dấu tích hậu môn thật cũng như các cơ vòng, hệ thần kinh nên khả năng làm hậu môn thật rất khó khăn, có thể bé sẽ phải dùng với hậu môn giả suốt đời.
Ngoài ra, Diệu Nhi bị lõm ngực nhẹ, hẹp phế quản cần tiếp tục theo dõi dấu hiệu hô hấp và xem xét phẫu thuật lõm ngực sau 6 tuổi. Vì sinh non tháng, Diệu Nhi bị giãn não thất kèm tổn thương di chứng vùng thuỳ trán bên phải, Trúc Nhi cũng bị giãn não thất. Song di chứng không ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, phát triển của bé. Khi hai tuổi, bác sĩ sẽ cho chụp MRI não, đánh giá toàn bộ hệ thần kinh.
Trước mắt hai bé sẽ tăng cường tập vật lý trị liệu để tăng sức cơ, cột sống cứng cáp. Tiến đến ngồi vững, đứng vững, tập đi trong khung vịn rồi đi độc lập. Hy vọng sinh nhật hai tuổi Trúc Nhi, Diệu Nhi sẽ đi được.
"Cuộc hành trình trở về yêu thương của hai con đã đi gần cuối con đường. Các con hãy thương yêu ba mẹ mình nhiều hơn nữa nhé. Bởi vì họ chính là những người can đảm nhất trong chuyến đi bão táp của 90 ngày qua", bác sĩ Định nhắn nhủ song Nhi ngày rời bệnh viện.
Thư Anh