Đầu năm 2020, Hannah Thatcher, kỹ sư môi trường của Sở Giao thông vận tải bang Washington (Mỹ), tuyển được hai nhân viên mới. Trong quá trình phỏng vấn, nhà tuyển dụng nhấn mạnh sẽ dành thời gian để nhân viên được nghỉ ngơi, rời xa máy tính sau giờ làm việc và đừng ngần ngại đề xuất một ngày nghỉ phép để giải tỏa căng thẳng.
"Tôi muốn làm rõ kỳ vọng của mình từ đầu. Thời gian nghỉ ngơi là của họ, nhà quản lý phải tôn trọng ranh giới giữa công việc và cuộc sống của nhân viên", bà Thatcher nói.
Đây cũng là điều kiện được nhiều nhà tuyển dụng đưa ra để thu hút nhân viên mới, bởi sau đại dịch xu hướng tập trung nhiều cho gia đình, đề cao mong muốn của bản thân thay vì theo đuổi công việc gia tăng.
Bà Thatcher nói rằng cách quản lý đề cao nhu cầu của người lao động hiện nay dựa trên những trải nghiệm khi còn là một nhà địa chất học. Công việc của bà tại cơ quan cũ kéo dài 12 tiếng trong một mỏ dầu, nhân viên buộc phải có mặt ngay cả trong thời gian nghỉ nếu sếp yêu cầu.
"Tôi mất một thời gian dài để nhận ra mình không được nghỉ ngơi đúng nghĩa vào cuối tuần. Tôi không muốn các nhân viên khác không rơi vào hoàn cảnh tương tự", bà nói. Bộ phận của Thatcher cho phép nhân viên được lựa chọn lịch trình sinh hoạt, như mỗi tuần làm việc 4 ngày, mỗi ngày kéo dài 10 tiếng, hoặc chọn nghỉ các ngày thứ sáu luân phiên, bù lại phải kéo dài thời gian làm việc với các ngày giữa tuần.
Trong trường hợp có người xin nghỉ, quản lý sẽ lên lịch bàn giao các dự án chưa hoàn thiện cho các nhân viên khác, tránh ảnh hưởng đến công việc.
Trivinia Barber - founder và CEO của một công ty nhân sự có trụ sở gần Savannah, cũng vừa đăng tin tuyển dụng trợ lý điều hành với nội dung mô tả: Bạn có thể mong đợi được đánh giá cao và tôn trọng hơn bao giờ hết. Lời đề xuất việc làm hấp dẫn khiến hàng trăm đơn đăng ký ứng tuyển đổ về.
Nhưng trước khi gặp các ứng viên, bà Barber đã có cuộc thảo luận với Frank Mocerino, người đăng tin tìm trợ lý để xác định chắc chắn có thể đáp ứng những kỳ vọng được đề ra, bằng cách đặt loạt câu hỏi: Liệu ông có gọi cho trợ lý lúc 22 giờ, hay 4 giờ sáng? Họ có phải mang theo laptop trong kỳ nghỉ? Điện thoại của họ có phải cài các phần mềm quản lý làm việc nhóm?...
Câu trả lời cho tất cả thắc mắc trên là "Không".
Ông Mocerino thành lập công ty năm 2015, lấy tiêu chí đề cao sức khỏe tinh thần và muốn áp dụng điều này với toàn bộ nhân viên. Ông không muốn các trợ lý của mình phải làm việc ngoài giờ hành chính.
"Họ xứng đáng được nghỉ ngơi sau 4-5 giờ chiều. Họ sẽ không phải thường xuyên kiểm tra tin nhắn công việc khi đang ăn tối với gia đình, đi chơi với bạn bè hay cho con ngủ", nhà quản lý khẳng định.
Nhiều công ty vẫn vi phạm ranh giới giữa công việc và đời sống cá nhân của nhân viên dù đã cam kết trong các điều khoản trước khi tuyển dụng. Ảnh: ELENA SCOTTI/THE WALL STREET JOURNAL, ISTOCK
Hứa hẹn tuân thủ ranh giới về công việc và cuộc sống, nhưng các ứng viên chỉ có thể xác thực khi bắt đầu công việc. Trên thực tế, một số cấp trên không giữ cam kết ban đầu. Họ bắt đầu đòi hỏi nhân viên làm thêm, buộc đảm nhiệm nhiều công việc và đáp ứng mọi yêu cầu của khách hàng ngoài giờ hành chính.
Một phân tích về hàng nghìn đánh giá của nhân viên trên nền tảng tuyển dụng và xếp hàng Glassdoor cho thấy, số lượng nhân viên đề cập đến "giới hạn công việc" tăng gần 30% từ năm 2019. Trong đó, 75% nhận xét về cách các nhà tuyển dụng ứng xử "ranh giới" với nhân viên là tiêu cực.
Theo báo cáo về nơi làm việc năm 2022 của Gallup, chỉ 9% người lao động ở Anh gắn bó hoặc nhiệt tình với công việc, xếp thứ 33 trong số 38 quốc gia châu Âu. Cuộc khảo sát nhân viên của dịch vụ y tế công quốc gia (NHS), thực hiện mùa thu năm 2021, cho thấy trên thang điểm 10, tinh thần làm việc của nhân viên giảm từ 6,1 xuống 5,8, mức độ gắn bó của nhân viên cũng giảm từ 7 xuống 6,8.
Một cuộc thăm dò khác của Gallup cũng phát hiện ra các đánh giá về chất lượng cuộc sống của người lao động đã giảm trong đại dịch (cả làm từ xa và trực tiếp). Theo đó, 61% phụ nữ và 52% nam giới cảm thấy căng thẳng trong ngày khi bị vắt kiệt sức bởi khối lượng công việc lớn, mất cân bằng giữa công việc và đời sống cá nhân. Họ thừa nhận không đủ tinh thần để nỗ lực như trước.
Ayman Al-Abdullah, cựu CEO của thị trường phần mềm AppSumo khuyên khách hàng (là nhà quản lý) nên nói sớm và rõ ràng về những kỳ vọng của họ với ứng viên ngay trong quá trình phỏng vấn.
Ông cho rằng, các bên tuyển dụng sử dụng cụm từ "cân bằng giữa công việc và cuộc sống" hay "đảm bảo ranh giới để thu hút ứng viên", trong khi vẫn đòi hỏi họ làm việc xuyên ngày nghỉ, là không công bằng.
Minh Phương (Theo WSJ, The Guardian)