Khi mới nổi lên, Shaw được xem là người kế tục Ashley Cole ở tuyển Anh. Lúc đó anh chưa đầy 18 tuổi nhưng trở thành cầu thủ tuổi teen đắt giá nhất thế giới bóng đá, khi Man Utd mua từ Southampton với giá 30 triệu bảng năm 2014. Cũng trong năm đó, Shaw được đề cử giải Cậu bé vàng, và tưởng chừng không gì ngăn anh băng băng đến đỉnh cao sự nghiệp.
Nhưng tai nạn năm 2015 là chuyện không ai ngờ. Cú vào bóng triệt hạ của Hector Moreno của PSV tại Champions League làm cẳng chân Shaw gãy gập làm đôi, thậm chí phải tính phương ăn cắt bỏ. Shaw nức nở khóc trong phòng thay đồ, trước khi đeo bình thở oxy đi cấp cứu trong khi Moreno thậm chí không phải nhận thẻ đỏ với quyết định nhân nhượng của trọng tài Nicola Rizzoli.
Chẩn đoán ban đầu là Shaw nghỉ sáu tháng, nhưng chính anh có lẽ không ngờ chấn thương tàn phá sự nghiệp kinh khủng như vậy. Gần ba năm kể từ ngày đó, anh chỉ chơi 22 trận Ngoại hạng Anh và sự nghiệp giật lùi dưới thời Jose Mourinho. Một năm sau, anh được bầu là cầu thủ Man Utd hay nhất, nhưng chính Shaw nói anh chưa đạt đỉnh khả năng. Đầu mùa 2020-2021, bản hợp đồng Alex Telles từ Porto dường như chấm dứt sự nghiệp của Shaw ở Old Trafford, khi Ole Solskjaer tìm kiếm một cầu thủ tấn công cánh tốt hơn.
Nhưng chính Telles là động lực giúp Shaw hồi sinh khả năng tấn công biên, thứ từng giúp anh cùng Nathaniel Clyne trở thành cặp hậu vệ biên khét tiếng của Southampton dưới thời Mauricio Pochettino. Cả mùa 2019-2020, anh không có nổi một đường kiến tạo nào, chỉ tạo trung bình một cơ hội mỗi trận. Nhưng mùa 2020-2021, Shaw tạo 2,44 cơ hội ghi bàn mỗi trận, thực hiện số quả tạt nhiều gấp hơn ba lần so với chính anh ở mùa trước đó.
Mùa trước, anh thi đấu số trận Ngoại hạng Anh nhiều hơn bất cứ cầu thủ Man Utd nào, trong khi cả giải chỉ Trent Alexander-Arnold thực hiện nhiều quả tạt hơn. Ở Euro 2021, Shaw chỉ đá chính sáu trong bảy trận của Anh, nhưng kịp kiến tạo ba bàn và đích thân ghi một bàn.
"Tôi từng không dám cầm bóng leo biên", Shaw thừa nhận trên kênh Sky Sports trong một cuộc phỏng vấn đầu năm nay. "Như thể tôi biết mình có gì đó trong tủ đồ nhưng cứ lưỡng lự không dám lấy ra dùng. Chỉ cần lấy ra mà không được. Tôi chỉ bắt đầu dùng nó nhiều hơn ở mùa này".
"Chúng tôi khuyến khích Luke xâm nhập một phần ba sân đối phương nhiều hơn", HLV Solskjaer bình luận sau khi chứng kiến Shaw ghi bàn ở chung kết Euro 2021, tự hào với sự tiến bộ của học trò ở Man Utd. Sự xuất hiện của Edinson Cavani cũng có ý nghĩa khi tiền đạo Uruguay là điểm đến cho các quả tạt của Shaw. "Tôi chưa từng tạt nhiều đến thế", hậu vệ 26 tuổi thừa nhận.
"Những quả tạt đó đã giúp Cavani trở thành mối đe dọa trong vòng cấm. Bạn chỉ cần phân phát quả bóng vào bên trong thì anh ấy sẽ chiến đấu để giành giật được nó, và làm mọi thứ để chiếm thế thượng phong. Từ khi có anh ấy, cầu thủ tấn công trong đội quan sát cách anh ấy tập luyện và thi đấu. Họ cố sao chép những gì Edi làm trong vòng cấm đối phương, và họ di chuyển nhiều hơn. Điều đó nghĩa là nếu không chuyền bóng trúng ai đó, thì tôi có thể chuyền vào khoảng trống mà ai đó đã đợi sẵn".
Tự tin cũng là một khía cạnh. Ở thời điểm bị gãy lìa cẳng chân, Shaw mang một mặc cảm phổ biến khi trước mặt là hành trình tìm lại phong độ để chiến đấu cho suất đá chính ở Man Utd. Những lúc như thế, sự tự tin của bất cứ ai cũng xuống đáy, nên những bình luận bỉ bôi trước truyền thông của Mourinho không giúp ích được gì.
Sau một màn trình diễn sáng sủa trước Everton năm 2017, HLV người Bồ Đào Nha nói trước các ống kính camera: "Cậu ấy dùng cơ thể của mình và khối óc của tôi" một cách khinh khỉnh thay vì một lời động viên. "Cậu ấy đứng trước mặt tôi suốt và cứ tôi bảo gì thì làm thế", Mourinho nói. "Luke cần đá bóng bằng cái đầu nhiều hơn".
Shaw không phản ứng mà tiếp tục kiên nhẫn thể hiện, cho đến khi được làm việc với Solskjaer, người tin tưởng anh hơn. "Khả năng của cậu ấy vẫn vậy, cậu ấy có mọi đặc điểm của một trong những hậu vệ trái hay nhất hành tinh", đồng đội ở CLB và tuyển quốc gia Harry Maguire động viên Shaw trong dịp Euro. "Khác biệt chủ yếu nằm ở tinh thần, thứ thực sự thúc đẩy bản thân vượt qua những màn trình diễn trung bình".
Việc làm cha từ năm 2019 cũng là một yếu tố giúp Shaw trưởng thành hơn, như Solskjaer chia sẻ: "Luke đã chững chạc hơn nhiều trong khoảng thời gian hai năm rưỡi đã qua, và tôi thích được nhìn thấy sự phát triển đó", ông nói. "Năm nay 25 tuổi, cậu ấy đang trở thành một người đàn ông, nằm trong số người giàu kinh nghiệm nhất đội bóng".
Shaw không phải người duy nhất hưởng lợi khi Man Utd thay nhà quản lý, Marcus Rashford cũng tiến bộ nhanh hơn dưới thời Solskjaer so với Mourinho. Nhưng rất ít cầu thủ trút bỏ được gánh nặng tâm lý như Shaw sau sự ra đi của nhà cầm quân người Bồ Đào Nha. Thậm chí câu chuyện về anh trở thành một trò đùa mà bây giờ hễ cứ ai nhắc đến đều khiến Shaw rùng mình.
"Tôi không muốn mình như một đứa trẻ con khi không đối phó được với áp lực ở một đội bóng lớn như Man Utd, nơi bạn luôn bị quan sát dưới ánh đèn sân khấu. Nhưng đúng là lúc đó tôi mất hết sự tự tin", anh thừa nhận. "Tôi không còn tin vào bản thân mình nữa. Tôi nghĩ điều đó thay đổi nhờ Ole. Ông ấy quản lý tôi đúng cách, giúp tôi lấy lại tự tin và tôi đang tận hưởng điều này. Sự thích thú và sự tự tin, với tôi là hai điều quan trọng nhất bạn cần trên sân cỏ. Bạn cần niềm tin vào khả năng tỏa sáng ở đẳng cấp cao nhất. Tôi cảm thấy mình đã có điều đó".
Shaw lúc này dường như đã tìm lại những phẩm chất giúp anh từng là hậu vệ triển vọng bậc nhất châu Âu. Điều quan trọng nhất là, sau gần một thập kỷ chinh chiến ở Ngoại hạng anh, sau những va vấp mà hiếm cầu thủ có dịp trải nghiệm như Shaw, anh mới 26 tuổi. Độ tuổi này hứa hẹn những đỉnh cao vẫn đang ở trước mặt anh.
Những điều tốt đẹp nhất có thể vẫn chưa tìm đến.
Đỗ Hiếu (theo Sky Sports)