Sử dụng thuốc ho đúng cách cho trẻ nhỏ

Trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh ho, viêm nhiễm đường hô hấp, đặc biệt khi chuyển mùa. Bệnh chủ yếu do virus gây ra, nên điều trị chủ yếu là giảm triệu chứng. Tuy nhiên, việc lựa chọn thuốc ho cho trẻ cần thận trọng. Chỉ nên dùng thuốc giảm ho khi cần thiết như ho do cảm cúm, kích ứng, dị ứng; ho nhiều gây mệt mỏi, nôn ói, mất ngủ... Ngoài ra, các lưu ý dưới đây có thể giúp cha mẹ trang bị thêm kiến thức về các loại thuốc ho.

Thuốc làm dịu cơn ho

Nhóm thuốc chứa hoạt chất codein, dextromethorphan... tác dụng lên hệ thần kinh trung ương, ức chế trung tâm ho, làm dịu cơn ho, nhất là ho khan. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý, không dùng dextromethorphan cho bé dưới 2 tuổi. Hoạt chất codein không dùng cho trẻ em dưới 18 tuổi vừa thực hiện cắt amiđan hoặc thủ thuật nạo VA, trẻ có các vấn đề hô hấp như khó thở, thở khò khè khi ngủ và thận trọng khi sử dụng codein cho trẻ em dưới 12 tuổi.

Thuốc làm loãng đờm

Nhóm thuốc chứa hoạt chất acetylcystein, carbocystein, bromhexin, ambroxol… có tác dụng làm loãng đờm, giúp đẩy đờm ra khỏi đường hô hấp. Bác sĩ thường kê đơn trong trường hợp bé ho có đờm hoặc đờm quá đặc không khạc ra được. Bé dưới 2 tuổi hoặc trẻ bị suy hô hấp, hen phế quản không nên dùng. Nếu dùng, đờm tiết ra nhưng không vận chuyển được ra ngoài, làm gia tăng sự tắc nghẽn ở phế quản và phổi. Ngoài ra, thuốc cũng có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày trong trường hợp bé bị viêm loét dạ dày, ruột.

Thuốc kháng histamin

Nhóm gồm các thuốc chứa hoạt chất diphenhydramin, chlorpheniramin, promethazin… giúp chống dị ứng, giảm ngứa họng và giảm ho, đặc biệt là ho do dị ứng, ho về đêm, làm giảm tiết dịch mũi. Tuy nhiên, thuốc có tác dụng phụ gây buồn ngủ, khiến bé dễ mất tập trung trên lớp. Ngoài ra, thuốc còn làm bé khô miệng, chán ăn và táo bón. Mẹ không nên cho bé dùng nếu ho có đờm, khiến cục đờm tắc nghẽn. Bé bị hen suyễn hoặc dưới 2 tuổi cũng nên tránh vì thuốc có thể gây kích động và co giật.

Thuốc chống sung huyết

Nhóm thuốc chứa hoạt chất như pseudoephedrin, phenylephrin, naphazolin... có tác dụng co mạch giảm sung huyết mũi, chống nghẹt mũi. Thuốc thường được dùng phối hợp để tăng tác dụng trị ho và làm thông hô hấp. Do có tác dụng co mạch, tăng nhịp tim nên trẻ mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp không nên dùng. Bên cạnh đó, thuốc cũng có thể gây khó ngủ và chán ăn.

Thuốc dược liệu

Nhóm thuốc này có thành phần từ nhiều loại dược liệu, có tác dụng trị ho, chủ yếu là húng chanh, núc nác, cam thảo, mật ong, tỳ bà diệp... Húng chanh (tần dày lá) chứa các loại tinh dầu, mùi thơm nhẹ, có vị cay, tính ấm. Dược liệu này có tác dụng phát tán phong hàn, tiêu đờm, kháng khuẩn, chống viêm, chống co thắt phế quản và được sử dụng trong các bài thuốc dân gian chữa nhiễm khuẩn đường hô hấp, ho, viêm họng...

Núc nác có vị đắng, tính mát, tác dụng giải nhiệt, tiêu độc, sát trùng, chống viêm, ức chế giai đọan cấp tính của phản ứng viêm. Ngoài ra cây cũng có tác dụng kháng khuẩn, kháng dị ứng, làm tăng sức đề kháng của cơ thể và dùng để chữa ho lâu ngày, ho khan tiếng, viêm họng, khô họng, viêm phế quản...

Cam thảo có vị ngọt, tác dụng ức chế thần kinh trung ương, tan đờm, chống ho, chống viêm, chống dị ứng... Dân gian thường dùng cam thảo để chữa cảm, ho, mất tiếng, viêm họng. Tuy nhiên, do cam thảo có tác dụng giống như corticoid nên gây giữ nước, hạ kali máu, làm tăng huyết áp, làm tăng nguy cơ xuất huyết khi cho bé sử dụng. Vì vậy, cần thận trọng khi dùng các loại thuốc ho có chứa cam thảo.

Tỳ bà diệp cũng có tác dụng trị ho, hen lâu ngày và các bệnh viêm do vi khuẩn, virus; giúp tăng cường miễn dịch. Đối với trẻ em, có thể dùng một muỗng mật ong pha với nước ấm cho bé uống trước khi đi ngủ để giảm ho về đêm. Tuy nhiên, mật ong có một số thành phần không thích hợp với trẻ sơ sinh và có thể gây dậy thì sớm.

An San