Chương trình tăng tốc khởi nghiệp Grab Ventures Ignite vừa tổ chức hội thảo trực tuyến chia sẻ kinh nghiệm gọi vốn dành cho các startup vào ngày 18/8. Tham gia chương trình từ Mỹ, bà Văn Đinh Hồng Vũ - nhà sáng lập kiêm CEO Elsa chia sẻ về chiến lược gọi vốn của công ty và giải đáp những thắc mắc của startup về huy động vốn.
Gọi vốn đúng thời điểm
Mở đầu phần chia sẻ, bà Văn Đinh Hồng Vũ cho biết Elsa là ứng dụng tích hợp AI giúp luyện phát âm, gia nhập thị trường vào năm 2016. Sau 4 năm phát triển, ứng dụng này đang có khoảng 10 triệu người dùng ở 100 quốc gia, vững bước trong mục tiêu trở thành công ty khởi nghiệp toàn cầu. Đến nay, Elsa đã huy động tổng cộng 12,5 triệu USD, trong lần gọi vốn gần nhất, startup công nghệ giáo dục này nhận 7 triệu USD từ một nhà đầu tư của Silicon Valley (Mỹ).
Dù đã trải qua nhiều lần gọi vốn thành công, CEO Elsa cho rằng startup nên nhìn nhận rằng huy động vốn thành công không phải là một bước tiến hay thành tựu của công ty mà nên xem đó một hoạt động giúp thúc đẩy tăng trưởng. Khi startup nhận một lượng vốn nhất định có nghĩa là họ sẽ phải đối mặt với một con đường dài phía trước và bài toán hóc búa về cách sử dụng vốn hiệu quả.
Chia sẻ về thời điểm gọi vốn, bà Vũ cho rằng quyết định thời điểm gọi vốn luôn là điều khó khăn cho các nhà sáng lập" và để xác định thời gian thích hợp, các startup cần tự trả lời câu hỏi: "Gọi vốn thành công rồi làm gì tiếp theo?". Nếu startup cần vốn cho các chi phí xây dựng công ty như trả lương, vận hành công ty thì chưa nên gọi vốn.
"Các nhà sáng lập startup hãy trả lời câu hỏi 'Nhận một triệu USD vốn có giúp startup tăng ba lần trong 6 tháng không?'. Nếu có, đây là lúc gọi vốn vì có nghĩa doanh nghiệp bạn đang tăng trưởng mạnh và cần thêm vốn. Thời điểm gọi vốn thích hợp là khi các startup muốn sử dụng vốn cho các hoạt động tăng trưởng doanh thu", CEO Elsa chia sẻ.
Bà Văn Đinh Hồng Vũ – CEO Elsa. Ảnh: Grab Việt Nam.
Startup chưa nên gọi vốn khi sản phẩm chưa phù hợp với nhu cầu thị trường. Nhà sáng lập chỉ nên nghĩ đến chuyện huy động vốn nếu có sản phẩm hoàn thiện đáp ứng nhu cầu thiết yếu của thị trường và có lượng khách hàng nhất định.
Bà Vũ cũng lưu ý rằng việc gọi vốn mất khá nhiều thời gian nên các startup cũng cần cân đối thời gian sử dụng cho hoạt động này. Với các startup mới, không nên dùng ba tháng để gọi vốn mà nên dành thời gian đó để phát triển sản phẩm. Còn startup ở vòng early stage không nên dùng quá một tháng cho việc gọi vốn.
Dựa vào kinh nghiệm gọi vốn của mình, bà Vũ nhấn mạnh rằng startup luôn chuẩn bị sẵn kế hoạch huy động vốn. Nhiều startup từ chối các nhà đầu tư vì cho rằng mình còn vốn và vẫn kinh doanh ổn định nhưng theo bà Vũ, các startup nên tính toán dài hơn vì thị trường luôn xảy ra những biến động khó lường, trong đó, Covid-19 là một minh chứng.
"Hãy gọi vốn khi bạn khó thể, nếu gọi vốn khi cần tiền thì đã quá trễ. Ngay cả khi công ty đang kinh doanh ổn định, bạn cũng nên sẵn sàng để tìm kiếm nhà đầu tư", CEO của Elsa nói.
Chiến lược sử dụng vốn hợp lý
Theo CEO của Elsa, đối với một startup, nhận vốn lớn chưa chắc là thành công mà ngược lại, càng gọi được nhiều tiền, càng khó để sử dụng tiền hợp lý. Bà Vũ nhận định rằng khi nhận số vốn lớn, nhiều startup có thói quen đổ tiền vào hoạt động marketing dù sản phẩm chưa phù hợp với thị trường. Nhiều startup khác dùng vốn để đầu tư vào giải pháp khác cho sản phẩm và ngày càng đi xa với giá trị cốt lõi của sản phẩm. Vì vậy, các startup không nên chạy theo những thỏa thuận gọi vốn lớn theo tiêu chuẩn của các startup khác mà nên xác định số vốn đang cần dựa trên tình hình công ty mình.
"Số vốn cần huy động là số đủ để startup tăng trưởng, thúc đẩy công ty đến các cột mốc mới và giữ công ty không rơi vào khó khăn tài chính", CEO Elsa cho biết.
Chia sẻ về vấn đề chọn nhà đầu tư tốt, bà Vũ cho rằng nhà đầu tư tốt không hẳn là nhà đầu tư rót nhiều tiền vào startup. Theo bà, nhà đầu tư tốt chính là những người có khả năng tạo ra nhiều giá trị hơn cho startup. Ba tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư của CEO Elsa gồm thứ nhất, tìm nhà đầu tư hiểu biết về thị trường, thứ hai, tìm nhà đầu tư có khả năng giới thiệu những nhà đầu tư ở vòng gọi vốn tiếp theo, thứ ba, chọn nhà đầu tư "tâm đầu ý hợp" khiến startup tin tưởng, hướng đến hợp tác lâu dài.
"Khi chọn nhà đầu tư, hãy nhìn vào đội ngũ sáng lập của startup. Đội ngũ sáng lập chưa có thế mạnh ở điểm nào thì nên tìm nhà đầu tư có kinh nghiệm về điểm đó để tăng giá trị cho startup", bà Văn Đinh Hồng Vũ nói.
Thanh Thảo
Grab Ventures Ignite là chương trình tăng tốc khởi nghiệp, kéo dài trong 6 tháng dành cho các startup trong giai đoạn đầu (early stage) với mục tiêu khuyến khích tinh thần khởi nghiệp và hỗ trợ sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam.
Chương trình có sự đồng hành của Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Cơ quan Phát triển Truyền thông Thông tin Singapore (IMDA), Quỹ đầu tư mạo hiểm Gobi Partners, nhà phát triển không gian làm việc Toong, Công ty Luật YKVN và Amazon Web Services.
Thông tin chi tiết về Grab Ventures Ignite xem tại đây