Báo cáo về diễn biến dòng vốn toàn cầu tháng 6, SSI Research cho biết chứng khoán Việt Nam nằm trong nhóm các thị trường giảm điểm sâu nhất tháng 3, nhưng cũng là một trong những thị trường có mức hồi phục mạnh nhất. VN-Index đã tăng 36% từ mức đáy 662 điểm ngày 31/3 lên 900 điểm phiên giao dịch 10/6.
Động lực thúc đẩy đà tăng, theo nhóm phân tích, đến từ dòng tiền dồi dào của các nhà đầu tư cá nhân trong nước. Chỉ riêng từ tháng 3 đến tháng 5, có gần 100.000 tài khoản chứng khoán được mở mới, mức cao kỷ lục trong nhiều năm gần đây.
Tính đến cuối tháng 5, theo Trung tâm lưu ký chứng khoán, thị trường Việt Nam có khoảng 2,5 triệu tài khoản chứng khoán trong và ngoài nước đang giao dịch. Số lượng nhà đầu tư mới tham gia thị trường tăng vọt với 131.763 tài khoản được mở mới, trong đó, 130.378 tài khoản của nhà đầu tư cá nhân trong nước.
Theo nhận định của nhiều công ty chứng khoán, khối lượng công việc giảm, nhu cầu tìm kiếm kênh đầu tư mới và thời gian nhàn rỗi tăng trong lúc cả nước thực hiện giãn cách xã hội là động lực thúc đẩy nhiều "nhà đầu tư số không" (không am hiểu thị trường, không kinh nghiệm, không người dẫn dắt) tham gia thị trường.
Diễn biến này, theo nhóm phân tích SSI, cũng là xu hướng chung khi các nhà đầu tư cá nhân là động lực chính cho sự hồi phục mạnh mẽ của các thị trường chứng khoán thế giới.
Bất chấp tăng trưởng GDP âm trong quý I và triển vọng kém tích cực quý II, các chỉ số chính của chứng khoán Mỹ vẫn tăng trên 40% từ vùng đáy tháng 3. MSCI châu Âu và Nhật tăng trên dưới 25%, MSCI các thị trường mới nổi tăng hơn 30%. Số tài khoản Robinhood (Mỹ) - ứng dụng giao dịch cổ phiếu dành cho nhà đầu tư cá nhân - đã tăng từ 1 triệu (2016) lên 10 triệu tài khoản, trong đó hơn 50% là những người lần đầu tiên tham gia thị trường với tuổi đời bình quân chỉ 31 tuổi.
"Hiện tượng này diễn ra ở nhiều thị trường, các nhà đầu tư nhỏ lẻ với mức độ chấp nhận rủi ro cao, đánh cược vào khả năng vực dậy nền kinh tế của các Chính phủ và các ngân hàng trung ương", báo cáo của SSI Research nhận xét.
Trong khi đó, những "big-boy" trên thị trường như khối ngoại hay các quỹ đầu tư có phần thận trọng hơn. Dòng vốn của khối ngoại từ các quỹ đầu tư chủ động đóng góp khiêm tốn trong đợt hồi phục của thị trường Việt Nam, dù đã có sự cải thiện trong những tuần gần đây. Nếu loại trừ các giao dịch đột biến tại VHM và MSN, khối ngoại vẫn bán ròng 17.800 tỷ đồng trên cả 3 sàn tính từ đầu năm.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, SSI Research cho rằng yếu tố rủi ro đang ở mức khá cao bởi thị trường tăng dựa vào dòng tiền của nhà đầu tư cá nhân. Nguyên nhân là dòng tiền của nhóm này có thể vào nhanh nhưng cũng rút rất nhanh khi có biến động mạnh.
Trong khi đó, Công ty chứng khoán Rồng Việt nhận xét, dòng tiền từ cá nhân trong nước đã cho thấy sự đầu tư có chọn lọc hơn. Điều này thể hiện qua việc nhóm này bắt đầu luân phiên mua bán ròng, thay vì mua ròng hoàn toàn như các tháng trước. Việc thị trường tăng cao cũng khiến dòng vốn mới trở nên thận trọng hơn, đà tăng của thị trường có xu hướng chững lại.
Minh Sơn