![]() |
Patrick M. Kolla. |
Spybot là công cụ có khả năng quét tìm và tiêu diệt những chương trình adware và spyware trên PC để những thông tin cá nhân của người sử dụng không bị khai thác và phát tán. Phần mềm này hiện rất phổ biến trên thế giới và nguồn thu của Công ty Safer Networking Limited do Kolla sáng lập chính là sự ủng hộ tài chính tự nguyện của người sử dụng. Công ty này vận hành với sự hỗ trợ của cha anh, tiến sĩ Michael Kolla, và một nhóm sinh viên tin học có tên Team Spybot. Năm nay Kolla 26 tuổi và đang sống tại Đức trong một ngôi nhà chỉ cách vài trăm bước tới văn phòng Safer Networking và cũng chính là nơi ở của người cha. Dưới đây là cuộc trò chuyện của anh với tờ PC World.
- Anh định nghĩa spyware là gì?
- Một đoạn phần mềm nào đó mà người sử dụng máy tính không biết, xâm nhập hệ thống và gửi đi những thông tin trên máy của họ.
- Loại spyware nào thì lấy dữ liệu sâu trong registry hệ thống và gửi về cho các nhà quảng cáo?
- Những phần mềm như vậy không cần phải chui vào Registry. Thông thường chúng được truyền qua URL của các trang web mà người ta truy cập và đôi khi đó là những thông tin mà họ nhập vào biểu mẫu trên các website.
- Các anh tự săn lùng hay đợi người khác gửi thông báo về spyware mới?
- Cả hai.
- Điều gì khiến anh quyết định viết Spybot?
- Tôi đọc một bài báo trên tạp chí điện tử về máy tính ở Đức nói về một số chương trình spyware đầu tiên và phát hiện ra rằng máy tính của mình đã bị nhiễm. Là một người thiết kế phần mềm, tôi quyết định sẽ viết một ứng dụng rất nhỏ để tự động loại bỏ nó thay vì mất thời gian ngồi xử lý. Tôi đưa ra một câu hỏi và gửi mail cho tác giả của bài báo nọ. Ông ta đặt một đường link vào câu hỏi của tôi và đăng vào mục bạn đọc viết. Kể từ đó, rất nhiều người quan tâm đến vấn đề này đã liên hệ với tôi, cho tôi những gợi ý quý giá và nhờ đó tôi đã thiết kế và liên tục cải thiện sức mạnh của Spybot.
- Làm thế nào mà anh có thể cung cấp phần mềm này dưới dạng miễn phí và chỉ nhận những khoản đóng góp tự nguyện?
- Không có nhiều người đóng góp tiền đâu. Tuy nhiên, số tiền mà một số ít người đã cho vẫn đủ để chúng tôi tiếp tục cung cấp Spybot miễn phí. Còn lý do thì quá đơn giản vì ai mà chẳng có cảm giác sung sướng khi giúp được người khác vô tư không vì tiền.
- Việc duy trì độ cập nhật của Spybot khó khăn đến mức nào?
- Tôi không thể làm được điều này nếu không có những người bạn trong Team Spybot. Họ thu thập những thông báo trong hệ thống, những mẫu nguy cơ mới và thậm chí còn làm một số việc liên quan đến cơ sở dữ liệu để phát hiện adware.
- Spybot là một dự án phụ hay công việc chính của anh hiện nay?
- Khi tôi mới bắt đầu, chỉ có một vài loại spyware. Mỗi ngày tôi xử lý chỉ khoảng 2-3 cái. Nhưng rồi chúng bắt đầu phát tán rất nhanh khi Internet băng rộng và các ứng dụng chia sẻ file trở nên phổ biến. Ban đầu Spybot chỉ là công việc phụ của tôi, nhưng bây giờ mọi việc đã phát triển với quy mô quá lớn. Lúc này, tôi không có đủ thời gian làm bất cứ việc gì khác. Bất chấp sự hỗ trợ của cha tôi, công việc vẫn cứ ngày một phình to dần.
- Người sử dụng có thể mong chờ sự thay đổi hay nâng cấp nào trong phiên bản sắp tới của Spybot?
- Một trong những điều đáng chú ý nhất là sự hỗ trợ tương thích sản phẩm sẽ được cải thiện rất nhiều. Giờ đây, phần mềm có thể phát hiện các vụ khống chế trình duyệt cả đối với Opera, Mozilla, K-Meleon, tổng cộng 9 loại web browser khác nhau. Tôi cũng đã cải thiện rất nhiều về tốc độ xử lý trong phiên bản mới. Tuy nhiên, sự thay đổi dễ nhận thấy nhất vẫn là giao diện chương trình.
- Gọi là phần mềm do thám liệu có quá đáng khi mà có nhiều software không ăn cắp thông tin mà chỉ đếm số lần một mục quảng cáo hiện lên trong chương trình người ta tải về máy, trong khi không một thông tin cá nhân nào bị khai thác từ địa chỉ IP của chủ máy hết?
- Tôi đã tự đặt cho mình một số định hướng và tiêu chí. Những chương trình như vậy thì tôi coi là pureware và không bị liệt vào cơ sở dữ liệu quét của Spybot.
- Anh đã phát hiện ra những hình thức khai thác các trình duyệt khác nhau. Đâu là xu hướng mới của kiểu tấn công này?
- Cách hoạt động của spyware ngày một giống virus. Trước đây, thật dễ dàng khi tôi chỉ cần xác định tên của một spyware và có thể xử lý được nó trong nhiều tháng. Nay thì chúng ta thấy xuất hiện những ID bất kỳ, tên file bất kỳ, thậm chí nội dung file cũng bất kỳ. Các bộ phận nhiều lớp của chúng sẽ tự download bổ sung mỗi khi có một phần nào đó bị bạn xóa đi. Tất nhiên, xu hướng nguy hiểm nhất hiện nay vẫn là những chương trình có khả năng tắt các công cụ diệt virus và spyware.
- Anh vừa nói spyware bây giờ có xu hướng hoạt động giống virus. Nhiều công ty phần mềm chống virus cũng bắt đầu phát triển những sản phẩm có tính năng tương tự như Spybot, tức là cũng quét và gỡ bỏ phần mềm do thám trên ổ cứng. Điều đó có khiến anh ngừng phát triển phần mềm của mình?
- Không. Tôi có lợi thế là đã đi trước họ vài năm. Hiện nay, tôi có dùng Norton Internet Security trên máy ở nhà và vẫn thấy hàng chục spyware mỗi ngày, trong khi công cụ đó chỉ báo có một hai cái mỗi tuần.
- Mỗi tuần hay mỗi tháng, anh phân tích bao nhiêu loại spyware mới và bao nhiêu cái trong số đó dẫn đến sự ra đời của các phần nâng cấp bổ sung?
- Tôi đã chuyển nhiều cộng sự sang làm nhiệm vụ xác định spyware nhưng vẫn không kịp so với sự biến đổi của những chương trình này. Mặc dù vậy, tôi đoán có lẽ khoảng 20 bộ phận mới được bổ sung mỗi tuần.
- Hiện nay có nhiều địa chỉ mạo danh anh và Spybot?
- Có nhiều đường link giả mạo website của tôi nhưng lại đưa người truy cập tới một địa chỉ khác. Tại đây, họ được yêu cầu phải trả tiền để tải phần mềm. Hiện trên trang web của mình, tôi cho phép các phần mềm đưa người sử dụng đến trực tiếp với tôi để nhận được sự tư vấn. Nói chung mọi người nên kiểm tra cho kỹ và nhớ rằng Spybot là công cụ hoàn toàn miễn phí. Thật bực mình vì nhiều khi tôi dùng công cụ search để thử tìm website của mình nhưng lại thấy những địa chỉ khác nhảy ra trước.
- Anh sẽ làm gì để bảo vệ tên tuổi của mình?
- Cách đây gần một năm có ai đó đã đăng ký thương hiệu Spybot ở Mỹ cho nên trên bình diện quốc tế thì không sao chứ nếu mà sang Mỹ thì tôi phải chuẩn bị một luật sư.
- Nếu phải gọi luật sư thì anh lấy đâu ra tiền mà theo kiện ở Mỹ?
- Tôi từng có những người ủng hộ tài chính tự nguyện và một số luật sư cũng giúp tôi miễn phí nên chắc cũng không vấn đề gì. Quan trọng là tìm ra một người sẽ chính thức đại diện cho tôi để đi kiện.
- Anh nghĩ thế nào về việc sẽ là một chuyên gia chống spyware đến hết đời?
- Không, tôi chưa nghĩ đến việc đó. Nhưng tôi không tin là người ta có thể sống mãi bằng những khoản tiền ủng hộ. Hơn nữa, ý tưởng về một phần mềm miễn phí vĩnh viễn thực ra cũng là bất khả thi.
- Có bao nhiêu lượt người download phần mềm của anh?
- Tôi không biết rõ lắm đâu. Có lẽ khoảng 10 triệu gì đó nhưng cũng có thể là 20 hoặc 40 triệu.
- Anh giải trí như thế nào?
- Giải trí á? Đó là cái gì vậy? Làm việc với Spybot chính là màn giải trí của tôi. Đùa vậy thôi. Tôi đang chuẩn bị tham gia một cuộc marathon trong 2 tháng nữa. Còn vào mùa hè, tôi thích đi chơi lang thang bằng chiếc xe máy 1978 Honda CX 500. Niềm vui của tôi cũng đơn giản thôi: đến quán rượu, làm vài vại bia Guiness và buôn với mấy thằng bạn.
Để tải miễn phí Spybot phiên bản 1.2, bấm vào đây.
Phan Khương (theo PC World)