Nằm tại phòng hồi sức, khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai, Tuấn Anh, 22 tuổi, sinh viên trường Đại học Giao thông Vận tải, mệt lả người do sốt xuất huyết. Anh nhập viện ngày 2/7 trong tình trạng sốt cao liên tục 39 độ C, ban đỏ nổi khắp người, xét nghiệm tiểu cầu giảm mạnh, gan to, chảy máu chân răng. Bệnh nhân được hồi sức tích cực, truyền dịch.
Nhập viện từ tuần trước, người phụ nữ 40 tuổi ở Hà Nội đang nguy kịch vì sốt xuất huyết. Năm ngoái bà đã phải vào viện vì căn bệnh này, không ngờ năm nay lại tái diễn. Men gan của bà cao gấp 20 lần người bình thường do sử dụng thuốc hạ sốt tại nhà quá nhiều, 8 đến 10 viên một ngày. Sau một tuần điều trị tích cực, bệnh nhân mới dần hồi phục và ổn định.
Bệnh nhân sốt xuất huyết được điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai, ngày 3/7. Ảnh: Lê Nga.
Thống kê cho thấy 6 tháng đầu năm cả nước có 70.800 trường hợp sốt xuất huyết. Bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP HCM, đánh giá mùa dịch sốt xuất huyết 2019 đã bắt đầu khi mưa liên tục kết hợp nắng nóng, đặc biệt là ở miền Nam. "Đây là điều kiện rất thuận lợi để muỗi vằn sinh sản và phát triển làm lây lan bệnh nhanh trong dân cư", bác sĩ Dũng nói.
Nửa đầu năm đến nay, TP HCM ghi nhận hơn 24.000 ca sốt xuất huyết, tăng 176% so với cùng kỳ năm ngoái, 5 người tử vong gồm 3 người lớn 2 thiếu niên. Số bệnh nhân tăng dần từ những tuần đầu tháng 6 khi mùa mưa bắt đầu. Riêng tháng 6 thành phố có hơn 2.300 trường hợp mắc bệnh, 2 người tử vong.
Tại Hà Nội, số ca tương đương với cùng kỳ năm ngoái, tuy nhiên các tuần gần đây số bệnh nhân lại có xu hướng gia tăng. Tuần cuối tháng 6, Hà Nội ghi nhận 162 ca, nâng tổng số người bệnh trong nửa đầu năm 2019 lên 820, trong đó 95 bệnh nhân vẫn đang điều trị ở các bệnh viện. Bác sĩ Đỗ Duy Cường, Trưởng khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết mùa dịch sốt xuất huyết mới chỉ bắt đầu nhưng số bệnh nhân nhập viện đang có dấu hiệu tăng, nhiều người chuyển nặng.
Tây Nguyên đang bước vào mùa mưa kèm theo thời tiết bất thường là điều kiện thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết sinh sôi phát triển. Sáu tháng đầu năm, ngành y tế Kon Tum ghi nhận 200 ca, cao nhất so với cùng kỳ từ năm 2016 đến 2018.
Sốt xuất huyết lây từ người bệnh sang người lành qua muỗi vằn Aedes aegypti hút máu. Bệnh có biểu hiện lâm sàng đa dạng, diễn biến nhanh chóng từ nhẹ đến nặng. Giai đoạn sốt thường có biểu hiện sốt cao đột ngột, liên tục, nhức đầu, chán ăn, buồn nôn, đau bụng. Da xung huyết, đau cơ, đau khớp, nhức hai hố mắt, chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam.
Giai đoạn nguy hiểm thường rơi vào ngày thứ 3-7 của bệnh. Người bệnh có thể còn sốt hoặc đã giảm sốt. Một số biểu hiện dễ gặp tràn dịch màng phổi, gan to, li bì, tụt huyết áp. Người bệnh thường có xuất huyết dưới da, chảy máu mũi, tiểu máu, xuất huyết nội tạng như tiêu hóa, phổi, não. Trường hợp nặng có thể có biểu hiện suy tạng như viêm gan nặng, viêm não, viêm cơ tim.
Giai đoạn hồi phục kéo dài 48-72 giờ. Người bệnh hết sốt, thể trạng tốt lên, thèm ăn, huyết động ổn định và tiểu nhiều. Phần lớn bệnh nhân sốt xuất huyết được điều trị ngoại trú và theo dõi tại y tế cơ sở, chủ yếu là điều trị triệu chứng và phải theo dõi chặt chẽ phát hiện sớm khi có sốc xảy ra để xử trí kịp thời.
Hiện chưa có vắcxin phòng bệnh. Biện pháp chủ yếu là tránh muỗi đốt, diệt loăng quăng, diệt muỗi trưởng thành. Ngủ trong màn chống muỗi, kể cả ban ngày.
Lê Nga - Lê Phương