Trưa 18/3, bà Năm, 77 tuổi, dẫn cháu đi bộ hàng lang lô C của chung cư Tôn Thất Thuyết, phường 4, vừa nhìn lên trần đề phòng bêtông bong tróc rơi trúng. Xung quanh các bức tường của chung cư ba lầu bị ố đen, nứt nẻ, trơ cốt thép bên trong. Trên trần lối đi hành lang, nhiều mảng bêtông rơi vỡ để lộ hàng gạch. Trong khi dây diện được đấu nối chằng chịt, song không có hệ thống PCCC.
Hơn một tháng trước, hành lang, tường lan can trước 4 căn hộ ở lầu 1 và 2 của chung cư này đã bị sập đà. Các cấu kiện cột, dầm, sàn bêtông, ban công bằng gạch hiện đều bị nứt vỡ có nguy cơ sụp đổ gây nguy hiểm. Quận sau đó phải dùng nhiều thanh sắt chống đỡ hành lang, trám xi măng tại các vết nứt gãy. Ngoài vị trí xảy ra sự cố, nhiều nơi của chung cư cũng xuống cấp nặng, chính quyền phải căng dây, đặt nhiều bảng cảnh báo cấm lại gần để cảnh báo người dân.
Sống tại đây từ năm 1975, bà Năm cho biết, trước sự cố, thỉnh thoảng cư dân còn bị những mảnh bêtông nhỏ rơi trúng người. Tại các vị trí này, họ thường dùng xi măng trét lên để vết nứt không mở rộng. Dù vậy, gia đình bà vẫn sống trong cảnh bất an, sợ chung cư sập đe doạ tính mạng. "Tôi phải dặn dò cháu không được được vào tường, trụ bêtông vì sợ sập", bà nói.
Tương tự bà Năm, anh Văn Nam cũng lo ngại kết cấu yếu của chung cư cũ có thể gây sự cố bất cứ khi nào. Nhiều năm trước, anh đã bỏ tiền để gia cố bên trong căn hộ rộng khoảng 50 m2 nhưng ở cầu thang, lan can vẫn không thể thay đổi. Qua thời gian, nhiều vết nứt mở rộng. Không có hệ thống thoát nước, vào mùa mưa các bức tường nhà anh lại bị thấm sinh ẩm mốc vì nước động ở tầng thượng.
"Gia đình tôi ở đây 20 năm, giờ ở cũng sợ, chuyển đi cũng không xong", anh Nam nói và cho biết quận cũng chưa có phương án đền bù, giải toả phù hợp.
Trước tình hình này, UBND TP HCM đã cấp 1,2 tỷ đồng chi phí gia cố, sửa chữa khẩn cấp các vị trí nguy hiểm cục bộ. Đồng thời, chính quyền ban hành văn bản khẩn giao UBND quận 4 di dời, bố trí tạm cư cho các hộ dân tại quỹ căn hộ chưa sử dụng đã được phân bố tại chung cư số 4 đường Phan Chu Trinh, quận Bình Thạnh nhằm đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản. Tuy nhiên, địa phương vẫn chưa có kế hoạch cụ thể để di dời.
Tình trạng chung cư xuống cấp không chỉ diễn ra ở chung cư Tôn Thất Thuyết. Thành phố hiện có 474 chung cư xây trước năm 1975 hư hỏng cần phải sửa chữa, xây mới. Trong đó, 15 chung cư cấp D (cấp nguy hiểm) phải tháo dỡ. Tuy nhiên, tính đến tháng 7/2022 chỉ có 6 chung cư cấp D di dời xong. Hàng trăm chung cư cũ hư hỏng nặng, đe doạ cuộc sống người dân nhưng khó di dời do vướng quy định, thiếu vốn đầu tư...
Để tháo gỡ, UBND TP HCM kiến nghị Bộ Xây dựng có ý kiến theo hướng xử lý nhà nước sẽ tổ chức di dời, bố trí tái định cư cho người dân ở các địa điểm khác bằng nguồn vốn đầu tư công. Đồng thời khu đất của chung cư cũ sẽ được chuyển đổi quy hoạch và mục đích sử dụng đất để tổ chức đấu giá, thu hồi ngân sách.
Đình Văn