Trong tàn cuộc cân bằng của ván cờ tiêu chuẩn cuối cùng, Đinh cầm quân trắng nhưng bất ngờ mắc sai lầm chí mạng. Gukesh tận dụng thời cơ để chuyển hóa thành chiến thắng bất ngờ, định đoạt trận đấu với thắng lợi chung cuộc 8-6, mà không cần phải đánh tie-break cờ nhanh. Kỳ thủ Ấn Độ cũng lập kỷ lục vô địch thế giới ở tuổi 18, phá sâu thành tích cũ của Garry Kasparov ở tuổi 22.
Gukesh Dommaraju trong ván cờ tiêu chuẩn cuối cùng gặp Đinh Lập Nhân tại chung kết cờ vua thế giới 2024 ở Singapore tối 12/12/2024. Ảnh: FIDE
Đinh chơi ván này mà không mắc sai lầm nào dù là nhỏ nhất, cho đến nước 55.Rf2. Từ cờ cân bằng, kỳ thủ Trung Quốc rơi vào thế bị chiếu hết sau 33 nước kế tiếp, quan trọng hơn là nước cờ này không khó để Gukesh nhận ra. Đại diện Ấn Độ nghĩ một lúc rồi đặt tay lên che miệng, mắt mở to và nhướn mày, tỏ rõ bất ngờ.
Kỳ thủ 32 tuổi có năm nước đi để giữ thế cờ cân bằng trong tình huống này, nhưng anh lại không chọn phương án nào trong đó. Sau khi đi xe f2, anh để tay chống cằm, che miệng và nuốt nước bọt liên tục. Lúc đó đương kim vô địch đã nhận ra nước cờ vừa đi là sai lầm khiến anh mất ngôi.
Thế cờ sau nước 54.Ke5. Máy tính đề xuất Đinh (Trắng) đi xe a4 theo mũi tên màu xanh, để ngăn vua đen áp sát tốt trắng. Tuy nhiên, Đinh dù vẫn còn khá nhiều thời gian, lại chọn đi xe f2 để đổi xe.
Nước xe f2 bị đánh giá có hai dấu ??, là sai lầm chí mạng. Bởi sau khi Gukesh (Đen) đổi xe, anh có thể buộc đối thủ đổi tiếp tượng với nước 57...Bd5.
Đinh buộc phải đổi tượng, nếu không muốn mất trắng tượng, nhưng kết thúc cũng không thể khác vì lúc này Trắng không còn quân nào để phòng thủ. Trong hình tàn này, một kỳ thủ phong trào cũng có thể thắng Magnus Carlsen.
Đinh chỉ đi thêm một nước cờ nữa, trước khi xin thua. Nhiều khả năng sai lầm của kỳ thủ Trung Quốc là anh quên mất tượng trắng đang ở ô a8, thay vì b7 hay c6. Bởi nếu tượng trắng ở b7 hoặc c6, nó có thể chạy đi chỗ khác và không bị ép phải đổi tượng. Nếu còn tượng hoặc xe, thế cờ vẫn sẽ cân bằng.
Thời gian còn lại lột tả trái ngược cảm xúc của hai kỳ thủ. Đinh liên tục gục đầu xuống bàn, hoặc ôm đầu và chép miệng. Còn Gukesh thỉnh thoảng lại cười tủm tỉm, uống nước hoặc đứng lên đi lại. Sau đó vài phút, kỳ thủ 32 tuổi đi nước cuối cùng, rồi dừng đồng hồ xin thua sau 59 nước cờ.
Nếu hòa ván này, Đinh đã có thể đưa trận đấu vào tie-break cờ nhanh, nơi anh được đánh giá cao hơn hẳn kỳ Gukesh chưa đầu tư nhiều vào thể loại này. Tuy nhiên, đương kim vô địch ngã ngựa đúng thời khắc then chốt, khiến anh mất ngôi chỉ sau một năm nắm giữ, dù vẫn nhận 1,15 triệu USD tiền thưởng cho vị trí á quân.
Đinh Lập Nhân trong ván cuối cùng tối 12/12. Ảnh: FIDE
Gukesh trở thành kỳ thủ Ấn Độ thứ hai trong lịch sử trở thành Vua cờ, sau Viswanathan Anand thời 2007-2013. Anh lên ngôi sau khi vượt qua nhiều cao thủ tại giải Candidates, như Alireza Firouzja, Fabiano Caruana, Hikaru Nakamura hay Ian Nepomniachtchi. Tại chung kết gặp Đinh, anh thắng ba, hòa chín và thua hai ván trong trận đấu kéo dài 17 ngày, nhận 1,35 triệu USD tiền thưởng.
Vua cờ là danh xưng không chính thức dành cho nhà vô địch cờ tiêu chuẩn thế giới. Trong lịch sử 138 năm của chung kết thế giới, Gukesh là nhà vô địch thứ 18, ở tuổi 18. Dù vậy, nhiều người có thể không coi anh là Vua cờ thực thụ, vì kỳ thủ số một thế giới Magnus Carlsen đã bỏ ngôi vị cách đây hai năm.
Gukesh sẽ giữ ngôi cho đến ít nhất là năm 2026, khi anh gặp người thách đấu mới. Người thách đấu mới sẽ cần thắng giải Candidates 2026.
Xuân Bình