Thông tin được các bác sĩ báo cáo tại Hội nghị Sản phụ khoa Việt - Pháp 2023, ngày 15/8. Trước đó, các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Trung ương và Trường Đại học Y Hà Nội đã nghiên cứu, phát hiện trong hơn 4.700 hồ sơ đình chỉ thai nghén tự nguyện tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương trong năm 2022, có 51 trường hợp là trẻ vị thành niên, chiếm hơn 1%. 27 em trong số này bỏ thai dưới ba tháng tuổi (53%), còn lại phá thai to trên 12 tuần.
Độ tuổi trung bình của các em trong nghiên cứu là 15,7; nhỏ nhất là 12 tuổi, lớn nhất là gần 18. Chỉ ba trẻ vị thành niên (6%) sử dụng biện pháp tránh thai, cho thấy các em thiếu kiến thức tránh thai nghiêm trọng, trích dẫn từ nghiên cứu.
Bác sĩ Hà Duy Tiến, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết tỷ lệ phá thai to trên 12 tuần vẫn ở mức cao, phản ánh việc trẻ thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản, phát hiện có thai muộn hoặc do tâm lý lo sợ nên phân vân, chần chừ với quyết định nên bỏ hay giữ. Phá ở tuổi thai muộn làm tăng nguy cơ thất bại và các tai biến của thủ thuật, ảnh hưởng sức khỏe sinh sản, thậm chí tính mạng.
Ngoài ra, bỏ thai ở tuổi này còn gây bất ổn tâm lý. "Trẻ dễ rơi vào trầm cảm, bởi không thể chia sẻ được với ai. Thanh thiếu niên mang thai cũng đối mặt với nguy cơ mắc bệnh tâm thần cao hơn ở tuổi trưởng thành bất kể kết quả (do phá thai hoặc sinh con) của thai kỳ", ông Tiến nói.
Thai phụ siêu âm thai tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Ảnh: Na Lê.
Mới đây nhất, hôm 13/8, các bác sĩ cũng vừa cứu sống một cô gái 19 tuổi suýt chết do uống thuốc phá thai 24 tuần. PGS.TS Trần Danh Cường, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, cho rằng hiện quản lý dược ở nước ta có vấn đề, sử dụng đơn thuốc tràn lan, dẫn đến việc người dân có thể mua thuốc tự phá thai dễ dàng.
"Những thuốc này đáng ra phải quản lý theo đơn của bác sĩ sản khoa. Các phương pháp phá thai hiện an toàn, từ nạo hút, uống thuốc phá thai nội khoa, nhưng cần phải qua cơ sở được Bộ Y tế cấp phép", ông Cường nói.
Theo báo cáo công bố cuối năm 2022 của Vụ Sức khỏe Bà mẹ Trẻ em (Bộ Y tế), số ca mang thai tuổi vị thành niên (15-19 tuổi) chiếm 2,5-3% tổng số phụ nữ mang thai. Mỗi năm có thêm 3.000 ca phá thai ở tuổi vị thành niên tại các cơ sở y tế công lập. Thực tế có thể cao hơn rất nhiều do hơn 40% ca phá thai ở Việt Nam được thực hiện ở cơ sở tư nhân.
Nhóm nghiên cứu cho rằng để giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn ở trẻ vị thành niên, cần chú trọng giáo dục giới tính sớm, tuyên truyền tình dục an toàn, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sinh sản và phá thai an toàn.
Lê Nga