|
Ông Đào Minh Tuấn là Giám đốc Trung tâm tin học của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (VCB), nơi chịu trách nhiệm xử lý toàn bộ dữ liệu, thông tin của doanh nghiệp này bằng hệ thống và những ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT). Nhiệm vụ của ông Tuấn không chỉ đảm bảo sự vận hành của Trung tâm mà còn phải vạch ra những chiến lược, đề án ứng dụng tin học cũng như quyết sách, định hướng phát triển thông tin của toàn bộ VCB trong những trường hợp cụ thể. Với trình độ và vị trí làm việc của mình, ông Đào Minh Tuấn được xã hội nhìn nhận như một CIO (Chief Information Officer). Song, trên tấm danh thiếp của ông Tuấn không ghi chữ CIO và ở VCB, người ta cũng không gọi ông bằng chức danh này. Lý do là tại VN, khái niệm CIO vẫn chưa được định hình một cách cụ thể, rõ ràng.
đâu có ứng dụng CNTT cao, ở đó cần có CIO
Ngày nay, khái niệm thông tin phải được hiểu là thông tin điện tử, được sinh ra, lưu trữ, xử lý và phân phối trong hoạt động của một đơn vị như cơ quan, doanh nghiệp... bằng công cụ của CNTT là máy tính, phần mềm, viễn thông... Vì vậy, nếu chỉ nghĩ CIO là giám đốc phụ trách CNTT là không chính xác. Các chuyên gia cho rằng khi thông tin được nhìn nhận là nguồn lực quan trọng trong doanh nghiệp hay trong các cơ quan, xí nghiệp, bộ, ngành... thì vai trò của CIO là chịu trách nhiệm về việc sử dụng hiệu quả nguồn lực này cho sự phát triển của đơn vị mình.
"Khái niệm CIO chỉ nên sử dụng ở nơi mà thông tin thực sự có vai trò quan trọng trong hoạt động của đơn vị như ngân hàng, sân bay, ngành thống kê... đó, thông tin là vũ khí cạnh tranh sống còn và chúng đều được điện tử hóa", TS. Bùi Quang Ngọc, Phó tổng giám đốc Công ty FPT, phân tích.
Ông Đào Minh Tuấn cũng đồng tình: "Chức danh là giám đốc thông tin nhưng CIO chỉ có ý nghĩa với những đơn vị nào mà CNTT chi phối phần lớn hoạt động của đơn vị".
CIO cần những yếu tố gì?
Theo ông Bùi Quang Ngọc, Giám đốc thông tin trước hết phải là một lãnh đạo cao cấp. Bởi chỉ có vị trí đó, người làm CIO mới nắm được mục tiêu, viễn cảnh, những hoạch định dài hạn, trung hạn của cơ quan đồng thời có thể đảm bảo nguồn lực, kết nối các bộ phận, chỉ đạo cương quyết và chịu trách nhiệm việc thực hiện các dự án CNTT thường xuyên được triển khai tại đơn vị. "Ngoài việc là một chuyên gia trong lĩnh vực hoạt động của đơn vị mình, CIO nhất thiết phải là người có trình độ về tin học, nắm được các khái niệm phần cứng, phần mềm, cơ sở dữ liệu, mạng máy tính, Internet và xu thế chung của phát triển CNTT...", Phó tổng giám đốc FPT khẳng định.
Tuy nhiên, theo ông Ngọc, trình độ CNTT của CIO thực ra chỉ cần những hiểu biết có tính chất nguyên lý, cơ bản như thông tin điện tử hóa được lưu trữ, xử lý như thế nào trong máy tính, thông tin từ một PC được gửi đến phục vụ nhiều người ra sao, các máy tính có thể kết nối với nhau, và khi kết nối như vậy, chúng có các giá trị gì. Rồi Internet hiểu đơn giản là gì, thế nào là hệ thống phân tán, hệ thống tập trung...
Giám đốc Trung tâm tin học VCB Đào Minh Tuấn cũng bổ sung: "Là lãnh đạo cao cấp, tất nhiên một CIO phải có những kỹ năng mang tính chuyên nghiệp như giao tiếp, phong cách và tư duy làm việc có tính hệ thống quy củ, đồng thời phải có sự nhạy cảm trong lĩnh vực chuyên môn. Khả năng tập hợp lực lượng, tính quyết đoán cũng là phẩm chất của bất cứ lãnh đạo nào".
CIO ở Việt Nam
Phó tổng giám đốc FPT Bùi Quang Ngọc khẳng định: " Việt Nam chưa có chức danh CIO và chưa có nhiều CIO thực thụ, người ta mới chỉ bàn đến chức danh này mà thôi".
Nhiều chuyên gia kinh tế và CNTT cũng cho rằng CIO cần phải được thừa nhận và người ta phải coi đó là một vị trí quan trọng. "Xuất phát từ doanh nghiệp, nhiều khi CIO cũng được sử dụng trong các bộ ngành, cơ quan chính phủ. Dù ý nghĩa của nó không hoàn toàn giống như bên doanh nghiệp, chúng ta vẫn nên mạnh dạn sử dụng", ông Ngọc góp ý kiến.
Ông Đào Minh Tuấn cũng cho rằng điều kiện phát triển CNTT ở Việt Nam đặc biệt cần đến CIO vì đó là đòn bẩy nâng cao hiệu quả kinh tế, thương hiệu, tăng tính cạnh tranh. "Rất tiếc là trước đây, nhận thức về ứng dụng CNTT của chúng ta còn thấp và khái niệm về CIO chỉ mang tính chất tham khảo từ nước ngoài. Tuy nhiên, muộn vẫn còn hơn không", ông nói.
Trên thực tế, tại Việt Nam, định nghĩa CIO và những vấn đề liên quan đến chức danh này vẫn còn là một chủ đề gây tranh cãi trong khi nhiều doanh nghiệp cũng chưa định hình rõ ràng về vị trí này. Vì thế mà con đường của các CIO Việt Nam có nhiều khó khăn, thách thức.
Nguyễn Hằng