Thường xuyên mở hoạt hình để con gái 4 tuổi xem khi ăn cơm, một lần chị Thanh Lan (Ba Đình, Hà Nội) tá hoả khi phát hiện phim công chúa Elsa mà nhân vật nữ đóng lại mặc bộ đồ ngắn kệch cỡm, ôm hôn diễn viên nam hoá thân thành Người Nhện. "Tôi vội bấm chuyển video tiếp theo thì bắt gặp vài phim khác có nội dung tương tự, đành phải tắt YouTube đi, mặc cho con khóc", chị tâm sự.
Một loạt video phong cách trẻ em nhưng nội dung người lớn bị "bóc mẽ".
Trường hợp của chị Lan không phải cá biệt. Anh Hoàng (Từ Liêm, Hà Nội) cho biết cũng bắt gặp những video có nhiều cảnh nhạy cảm, không phù hợp với trẻ nhỏ, nhưng lại được làm theo phong cách hoạt hình. "Những cảnh ôm hôn, diễn viên mặc quần áo khoe thân đến người lớn xem còn đỏ mặt, vậy mà được lồng ghép vào các nhân vật hoạt hình cho trẻ em", anh Hoàng nói và cho biết từ đó chỉ tải những video phù hợp cho con thay vì mở tràn lan trên YouTube.
Công chúa Elsa trong Nữ hoàng băng giá - Frozen, nhân vật Spiderman, Joker, Superman, Hulk... dù xuất hiện trong các bộ phim ăn khách đã được nhiều năm, nhưng vẫn luôn thu hút sự quan tâm của trẻ em. Bởi vậy, chủ đề này được các bên phát triển YouTube lấy làm nội dung, hoá trang thành các nhân vật, tạo dựng và biến tấu ra nhiều câu truyện hướng đến đối tượng trẻ em.
"Trào lưu này nở rộ được hơn một năm qua và chưa khi nào hết 'hot'. Những video về Elsa, Joker... có thể thu hút hàng triệu lượt xem, giúp người đăng thu về cả nghìn USD tiền quảng cáo. Tuy nhiên, cạnh tranh giữa các kênh (channel) ngày càng gay gắt, ý tưởng cạn dần thì một số bên đã "lái" chủ đề này theo hướng không lành mạnh", anh Hoàng Xuân Tú, quản trị viên một nhóm làm nội dung YouTube chia sẻ.
Chẳng hạn trong một bộ phim thì Elsa và Người Nhện là cặp vợ chồng, thường xuyên diễn các cảnh tình tứ, hôn hít, thậm chí có cả những cảnh hở hang. Cốt truyện trong video thường khá đơn giản, không có lời thoại mà chỉ có nhạc, thậm chí người lớn xem sẽ thấy "nhảm". Nhiều video còn xuất hiện cảnh bạo lực như cầm súng, cắt lưỡi hay những màn gợi dục...
Giữa những video có nội dung phù hợp với trẻ em, các phim không lành mạnh do được đặt tên tương tự sẽ xuất hiện trong danh sách phát của YouTube. Một số trường hợp hiện ngay trong kết quả tìm kiếm, cha mẹ vô tình mở lên cho con xem mà không kiểm soát được toàn bộ nội dung trên đó.
Một danh sách phát được YouTube tự động tạo với nhiều video không phù hợp cho trẻ em.
Đầu tuần này, kênh YouTube Spiderman Frozen... bị cộng đồng người dùng Internet tại Việt Nam lên tiếng phản đối mạnh mẽ khi xuất bản hàng loạt video "phong cách trẻ em nhưng nội dung nhiều cảnh người lớn". Channel này có 70 video, trong đó có những phim lên đến hơn 30 triệu lượt xem. Thông tin cho thấy kênh trực thuộc một network (công ty đối tác của YouTube) Việt Nam.
Trước sự phản ứng của cộng đồng, kênh này đã chặn toàn bộ người xem tại Việt Nam. Một số channel khác sản xuất các nội dung phản cảm cũng đã hành động tương tự. Theo anh Hoàng Xuân Tú, việc làm này không phải thể hiện sự "ăn năn hối lỗi" của đơn vị sản xuất video mà đơn giản là cách để họ tránh bị "gậy cộng đồng" từ người dùng dẫn đến hạn chế độ tuổi hay khoá video.
"Chính những người làm YouTube như chúng tôi cũng khó chấp nhận cách làm video kiểu này. Nó có thể đầu độc cả một thế hệ tương lai con em chúng ta, tác động nhiều khi không nhìn thấy ngay nhưng hệ luỵ lâu dài thì chắc ai cũng hiểu", anh Tú chia sẻ quan điểm. "Nếu kênh thực sự nghĩ lại, họ sẽ xoá hoặc để video ở chế độ riêng tư, chứ chặn như này thì đổi IP hoặc ở nước ngoài vẫn em được".
Tuy nhiên, anh Tú cũng cho biết trách nhiệm đầu tiên thuộc về các bậc phụ huynh trong việc giám sát con mình. "YouTube là nền tảng chia sẻ video mở, trên đó có rất nhiều thể loại, nội dung, được đóng góp bởi hàng triệu người dùng nên trước hết cha mẹ cần tự bảo vệ trẻ em. Có thể video bạn mở hoàn toàn bình thường, nhưng video tiếp theo mà YouTube tự động phát không tốt, nên đừng bao giờ để con nhỏ tự chơi máy tính, smartphone".
Bên cạnh đó, Google đã phát triển ứng dụng YouTube Kids, được thiết kế với giao diện dễ thương, trang bị tính năng cho phép cha mẹ quản lý thời gian xem và lọc những nội dung không phù hợp với trẻ nhỏ. Đây có thể là gợi ý giúp những người làm cha, làm mẹ bảo vệ con mình trước thế giới Internet rộng lớn.