Trên tạp chí khoa học Nature, Google cho biết đã đạt được Ưu thế lượng tử, hay còn gọi là Lượng tử tối cao (Quantum Supremacy) - cột mốc đánh dấu khả năng máy tính lượng tử có thể giải các bài toán với tốc độ siêu nhanh, điều mà máy tính thông thường không thể làm được. Thiết bị là kết quả hợp tác giữa Google và các nhà vật lý tại Đại học UC Santa Barbara, Trung tâm nghiên cứu NASA Ames và Phòng thí nghiệm quốc gia Oak Ridge.
Theo CNN, sự khác biệt chính giữa môi trường điện toán thông thường và môi trường lượng tử là khả năng xử lý dữ liệu, vốn tồn tại dưới dạng bit 1 hoặc 0. Nếu máy tính kỹ thuật số chỉ xử lý tuần tự các bit này, máy tính lượng tử có thể sử dụng bit lượng tử (gọi là qubit) để làm việc đồng thời cả 1 và 0. Trạng thái kép này giúp quá trình xử lý dữ liệu tăng theo cấp số nhân.
Google cho biết, thí nghiệm Lượng tử tối cao mà nhóm thực hiện chạy trên bộ xử lý 54 qubit có tên là Sycamore, vượt giới hạn 49 qubit trước đó. "Hệ thống gồm một mạng lưới hai chiều, trong đó mỗi qubit được kết nối với bốn qubit khác", đại diện Google cho biết. "Chúng tôi đã tinh chỉnh thiết kế để loại trừ nhiễu - vấn đề khiến các thí nghiệm điện toán lượng tử trước đây chưa đạt tốc độ mong muốn".
Máy tính lượng tử của Google mất khoảng 200 giây (3 phút 20 giây) để thực hiện xong phép toàn mà IBM Summit, siêu máy tính mạnh nhất thế giới, ước tính phải mất 10.000 năm mới giải xong. Đây cũng là cơ sở để nhóm nghiên cứu khẳng định kết quả nghiên cứu của mình đã đạt Ưu thế lượng tử.
Một số nhà vật lý từ IBM - nhóm đang điều hành Summit - không tin rằng thiết bị của công ty tìm kiếm có thể tính toán chính xác, đồng thời cho rằng Google có thể dùng "mánh khóe" để đạt Ưu thế lượng tử. Bên cạnh đó, hãng cũng khẳng định Summit có thể giải bài toán mà nhóm Google đưa ra chỉ 2,5 ngày, thậm chí nhanh hơn nếu có sự chuẩn bị, đồng thời bác bỏ con số 10.000 năm được Google nêu lên trong báo cáo khoa học.
Nếu được xác minh, cỗ máy của Google sẽ trở thành máy tính mạnh nhất thế giới, với khả năng thực hiện 20.000 petaflop trong bài kiểm tra toán học Linpack (mỗi petaflop thực hiện một nghìn tỷ phép tính mỗi giây), cao hơn nhiều so với 148,6 petaflop của Summit.
Bảo Lâm (theo NYDailyNews)