Một tấm ảnh Snowden trên đường phố Hong Kong. Ảnh: AP |
Snowden bị Mỹ truy nã vì tiết lộ chương trình theo dõi bí mật của nước này. Snowden có cuộc gặp với các nhà hoạt động nhân quyền và luật sư tại khu quá cảnh của sân bay Sheremetyevo hôm 12/7.
"Đơn xin tị nạn đã được gửi đến nhà chức trách Nga", luật sư thân cận với điện Kremlin Anatoly Kucherena nói. Ông có tham dự cuộc gặp tuần trước và sau đó giúp đỡ Snowden về các vấn đề thủ tục pháp lý phức tạp.
"Không có cách nào khác để giải quyết vấn đề này", Kucherena nói với AFP trong cuộc phỏng vấn tại Moscow.
Luật sư cho hay Snowden sẽ vẫn ở lại trong sân bay trong khi đơn xin tị nạn được xem xét. Chỉ có một người phiên dịch xuất hiện trong cuộc gặp với Snowden để điền vào các tờ đơn.
Snowden lo ngại cho sự an toàn của bản thân nếu trở về Mỹ.
"Ông ấy viết rằng ông lo sợ cho tính mạng, an toàn của mình, ông ấy sợ bị tra tấn hoặc án tử hình đang chờ đợi. Và trong những trường hợp đó, với sự thấu hiểu cho tình cảnh của ông ấy, Cơ quan Nhập cảnh Liên bang nên chấp thuận đề nghị", Kucherena phát biểu trên truyền hình.
Cơ quan Nhập cảnh Liên bang Nga (FMS) xác nhận đã nhận được đơn xin tị nạn còn điện Kremlin thì công bố không liên quan gì đến việc cấp quyền tị nạn cho Snowden.
Người phát ngôn của điện Kremlin Dmitry Peskov nói Tổng thống Vladimir Putin có biết về lá đơn của Snowden tuy nhiên tổng thống không liên quan đến việc này.
"Đây là đơn xin tị nạn tạm thời, do đó nó không phải do tổng thống ban hành mà là FMS", ông Peskov nói.
Đơn xin tị nạn tạm thời tại Nga của Snowden. Ảnh: Xinhua |
Hồi đầu tháng, ông Putin nói Snowden có thể đệ đơn xin tị nạn ở Nga nếu dừng việc tiết lộ thông tin mật. Điều kiện này khiến Snowden rút lại đơn, tuy nhiên trong cuộc gặp tuần trước, Snowden hứa sẽ không gây nguy hại cho lợi ích của nước Mỹ trong tương lai.
Mặc dù tuyên bố không liên quan đến đơn xin tị nạn nhưng các nhà quan sát chính trị cho biết cuộc gặp của Snowden với các nhà hoạt động tại sân bay tuần trước không thể nào không có sự cho phép của điện Kremlin.
Nhà chức trách Nga thường xem xét đơn xin tị nạn tạm thời trong khoảng thời gian là 3 tháng. Sau khi đơn xin tị nạn được chấp thuận, người xin tị nạn sẽ nhận được giấy tờ cho phép được lưu trú hoặc di chuyển trong địa phương, nhưng ông Kucherena nói rằng Snowden có thể sẽ vẫn ở lại sân bay.
Quyền tị nạn tạm thời có giá trị một năm và về lý thuyết là Snowden có thể tìm được cách rời Nga, có thể là tới Mỹ Latin, trong thời gian đó. Quyền tị nạn cũng có thể được gia hạn hàng năm, với thời hạn là 12 tháng.
Kucherena nói rằng Snowden không có ý định rời khỏi Nga ngay lập tức. "Hiện tại, ông ấy muốn ở lại Nga. Ông ấy có các sự lựa chọn. Ông ấy có bạn và có những người ủng hộ. Hôm nay tôi đưa cho ông ấy quyển sách dành cho người lần đầu tìm hiểu về Nga. Ông ấy nói đây là món quà đầu tiên ông ấy nhận được kể từ khi đến sân bay Sheremetyevo".
Snowden bay từ Hong Kong tới Nga từ ngày 23/6 và bị kẹt tại sân bay từ đó đến nay. Ông từng đăng ký lên chuyến bay tới Cuba hôm 24/6 nhưng không xuất hiện.
Hôm qua, Tổng thống Putin nói Snowden nên rời khỏi Nga "càng sớm càng tốt" và nói rằng Washington đang "nhốt" một người Mỹ ở Moscow vì không nước nào dám nhận Snowden dưới sức ép của Mỹ. Chỉ có 3 nước ở Nam Mỹ là Venezuela, Bolivia và Nicaragua đồng ý cho Snowden tị nạn.
Giám đốc Tổ chức Ân xá Quốc tế tại Nga, Sergei Nikitin, người có mặt trong cuộc gặp tại sân bay, nói rằng Snowden nhiều khả năng sẽ được tị nạn tại Nga.
"Việc mọi chuyện được tổ chức nhanh chóng, các công việc hậu cần được thực hiện làm chúng ta có thể hiểu được là có mối quan tâm của nhà chức trách trong đó. Do đó, quyết định có thể sẽ theo hướng tích cực", ông nói.
Washington đã phản ứng mạnh mẽ trước khả năng Moscow có thể cung cấp chốn dung thân an toàn cho Snowden và chỉ trích Nga cho Snowden một "diễn đàn để tuyên truyền" thông qua cuộc gặp ngày 12/7.
Vũ Hà