Trà an thần là sản phẩm của nhóm sinh viên Nguyễn Long Hoàng, Phạm Thanh Thảo Nguyên, Nguyễn Hoàng Phong, Lâm Hiền Xương, Trần Tường Vy (Trường Đại học Bách Khoa, Đại học Quốc gia TP HCM) và sinh viên Võ Viết Tiến (Trường Đại học Tôn Đức Thắng TP HCM) nghiên cứu.
Nhóm sinh viên với ý tưởng làm trà từ cây lục lạc lá ổi dài. Ảnh: NVCC
Nguyễn Long Hoàng, trưởng nhóm chia sẻ, năm 2016, khi còn học phổ thông, Hoàng cùng Võ Viết Tiến thăm vườn dược liệu ở Lâm Đồng được biết cây lục lạc lá ổi dài, tên khoa học là Crotalaria assamica Benth. Cây này trồng phổ biến. Người dân một số nơi tại Lâm Đồng sử dụng đun nước uống hàng ngày vì theo kinh nghiệm dân gian, cây giúp an thần, dễ ngủ. Hai bạn đã xin mẫu cây về tìm cách để thí nghiệm, phân tích thành phần.
Thời điểm này, có rất ít tài liệu và công bố khoa học để tham khảo về các nghiên cứu trên cây lục lạc lá ổi dài. Cả Hoàng và Tiến đều chưa có kinh nghiệm, lại thiếu sự hướng dẫn, nhưng hai bạn vẫn ấp ủ đeo đuổi nghiên cứu.
Khi vào đại học, Hoàng và Tiến rủ thêm các bạn cùng thực hiện ý tưởng. Nghiên cứu thành phần cho thấy, cây có nhiều hoạt chất quý, có tác dụng tốt để an thần, chống oxy hóa. Nhóm đã tìm cách tạo bột nguyên liệu khô từ cây lục lạc lá ổi dài.
"Có bột nguyên liệu khô, nhưng chiết xuất thế nào, chọn dung môi gì, kết hợp với thảo dược gì... là những câu hỏi không dễ trả lời", Hoàng kể và cho biết, trong ba năm thực hiện, có nhiều thời điểm các bạn cảm thấy nản, muốn bỏ cuộc vì khó khăn, nhiều thí nghiệm thất bại.
Sau hàng trăm thử nghiệm, nhóm đã thành công trong việc dùng phương pháp chiết siêu âm có gia nhiệt làm tăng hiệu suất trích ly cao tổng từ nguyên liệu của cây. Cao chiết được nhóm kết hợp với một số thảo dược thanh mát 100% thiên nhiên để sáng tạo ra các sản phẩm trà.
Sản phẩm được thực hiện các thử nghiệm độc tính cấp (độ an toàn), tác dụng phụ và hoạt tính an thần trên mô hình in vitro (dòng tế bào) và in vivo (thử nghiệm trên chuột) tại Viện Nghiên cứu khoa học Tây Nguyên, Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt, Đại học Y dược TP HCN, Bệnh viện Nhi đồng 2... Kết quả, sản phẩm an toàn cho sức khỏe. Từ loại dược liệu này có thể sản xuất các loại trà túi lọc, trà latte hay trà lạnh.
Cây và hoa lục lạc lá ổi dài. Ảnh: NVCC
Thống kê năm 2020 của Bộ Y tế, cả nước có đến 15% dân số có các vấn đề về sức khỏe tâm thần, đặc biệt là các rối loạn lo âu, trầm cảm, gây ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Stress, căng thẳng thường được giải quyết tạm thời bằng các loại thuốc ngủ. Nhược điểm của chúng là gây ra hàng loạt tác dụng phụ như đau đầu, nôn ói, đau bao tử, liệt cơ... khiến người dùng phụ thuộc vào thuốc, không có thuốc không ngủ được và phải tăng liều liên tục, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
PGS. TS Nguyễn Đình Quân, Trưởng Phòng Thí nghiệm Nhiên liệu sinh học và Biomass, Đại học Bách khoa TP HCM cho biết, sản phẩm đã được thử nghiệm trên mô tế bào, trên chuột, thử nghiệm lâm sàng cho thấy có tác dụng chính là giúp cho người dùng an thần, giảm lo âu, có giấc ngủ tự nhiên mà không chịu các tác dụng phụ như thuốc tây.
Sản phẩm mẫu được chế biến và kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm, đăng ký sáng chế sở hữu trí tuệ. "Sản phẩm trà có những thành phần kháng oxy hóa tự nhiên, hứa hẹn mở rộng thêm nhiều ứng dụng trong tương lai", PGS Quân nói và cho rằng, để có thể đưa sản phẩm ra thị trường, nhóm cần triển khai hoạt động theo mô hình của một startup.