 |
|
Các vi cơ quan là những đốm đen. |
Các tế bào trong tự nhiên được chia thành hai dạng cơ bản theo kích cỡ và tổ chức bên trong cơ thể. Dạng nguyên thủy nhất là prokaryote - những cấu trúc dạng tế bào tương đối nhỏ, nhưng chưa hoàn chỉnh (nhân mới chỉ tồn tại ở dạng sơ khởi, nghĩa là có vật liệu gene nhưng không có màng bao quanh để tách nó với phần vật chất còn lại của tế bào). Prokaryote cũng không có các vi cơ quan bên trong như lục lạp, ty thể... Thuộc nhóm này có vi khuẩn, xạ khuẩn và tảo lam.
Phức tạp hơn nữa là Eukaryote, nhóm tế bào có nhân hoàn chỉnh cấu tạo nên hầu hết các sinh vật sống ngày nay. Các tế bào này có vật liệu gene nằm gọn trong một màng bao, cùng với nhiều tổ chức nội quan khác như ty thể, lạp thể, thể gongi...
Từ lâu, giới khoa học vẫn tin tưởng rằng các prokaryote xuất hiện trước tiên, tiến hoá, sau đó hấp thụ các prokaryote khác và trở thành eukaryote. Mỗi prokaryote được hấp thụ như vậy sẽ hình thành màng bao quanh nó, dần dần biến thành vi cơ quan của vật chủ.
Tuy nhiên mới đây, khi nghiên cứu sinh vật đơn bào Agrobacterium tumefacien, gây nên bệnh mụn cây ở nhiều loài thực vật, giáo sư Roberto Docampo của Đại học bang Illinois, Mỹ, đã phát hiện thấy một vi cơ quan, có vai trò giúp vi khuẩn điều chỉnh nồng độ axit trong cơ thể. Điều đáng nói là tổ chức này giống hệt như vi cơ quan tìm thấy trong một sinh vật eukaryote phức tạp hơn. Phát hiện đã chứng tỏ các vi cơ quan được bảo tồn nguyên vẹn trong quá trình tiến hoá từ prokaryote lên eukaryote, chứ không phải được hình thành trong quá trình các eukaryote nguyên thuỷ nuốt prokaryote, như trước đây ta vẫn tưởng.
Docampo cũng nhận định đây là một phát hiện quan trọng, vì trước nay, người ta chưa hề tìm thấy một vi cơ quan như vậy trong một prokaryote. Sau cùng, do cấu trúc này cũng xuất hiện trong một số sinh vật gây bệnh, như ký sinh trùng bệnh sốt rét, ký sinh trùng gây bệnh ngủ châu Phi..., nên các nhà khoa học có quyền hy vọng vào một kỹ thuật mới để đối phó với những căn bệnh này.
B.H. (theo BBC)