Dẫn ra thực tế Quảng Ngãi, địa phương đang có tới 82,6 km bờ sông liên tục bị sạt lở, đe dọa tính mạng của 2.450 hộ với 12.000 nhân khẩu, đại biểu Đỗ Tiến Dũng cho rằng dự luật không thể bỏ sót kè. Ông Dũng phân tích kè sẽ giúp chống sạt lở bờ sông, cũng đồng nghĩa bảo vệ đê nằm cách bờ sông không xa.
"Nếu không đưa vào dự luật, nhà nước không cấp kinh phí xây kè thì các tỉnh nghèo từ Thanh Hóa trở vào sẽ không thể đối phó với tình trạng sạt lở", ông Dũng đánh giá. Ông cho biết, trong 2.450 hộ nằm trong vùng nguy cơ sạt lở thì Quảng Ngãi mới di dời được hơn 500 hộ, số còn lại đang phập phồng lo sợ nước cướp mất nhà.
Đồng cảm với khó khăn của Quảng Ngãi, đại biểu Nguyễn Duy Hưng dẫn chứng cơn lũ lịch sử năm 1999, tại Thừa Thiên - Huế, hàng loạt ngôi nhà ven sông Hương, sông Bồ... bị cuốn trôi. Trung ương đã đầu tư xây dựng kè để bảo vệ, tuy nhiên, hiện nay tình trạng này vẫn tiếp diễn. Từ thực tế đó, ông Hưng góp thêm tiếng nói đề nghị đưa việc quy hoạch, xây dựng, quản lý, bảo vệ kè vào dự luật.
![]() |
Không có kè, nhiều làng mạc ven sông sẽ bị trôi. Ảnh: Tiến Dũng. |
Một vấn đề gây tranh cãi là nên hay không cho phép xây dựng các công trình ngoài bãi sông. Dự luật quy định được phép xây dựng công trình ngoài bãi sông, nhưng phải ngoài phạm vi bảo vệ đê điều; không ảnh hưởng đến dòng chảy. UBND cấp tỉnh chỉ đạo lập dự án đầu tư xây dựng các công trình, trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định trước khi trình Thủ tướng phê duyệt.
Ủng hộ quy định trên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa giáo dục thanh thiếu niên và nhi đồng Nguyễn Viết Chức phấn khởi phác thảo viễn cảnh sông Hồng sẽ biến thành con sông hiền hòa nằm trong lòng thủ đô sầm uất. Hai bờ sông sẽ là những công trình đẹp. Hiện tại ngoài đê sông Hồng có khoảng 170.000 cư dân sinh sống. Nhà dân dù được cấp sổ đỏ, nhưng phải giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất, không được xây dựng mới vì vướng quy định về quản lý đê điều.
Đối lập với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Văn Hợp đề nghị tuyệt đối không cho phép xây nhà ngoài bãi sông. Ông phân tích, điều kiện thủy văn của đất ven sông không ổn định, các dòng chảy thường xuyên thay đổi. Cho phép xây nhà ngoài bãi sông đồng nghĩa với việc phải đầu tư rất lớn xây kè bảo vệ bờ sông, trong khi hiện nay đất nước còn nghèo. Mặt khác, việc quản lý dân cư của Việt Nam chưa tốt, cho phép dân ở bãi sông sẽ gây ô nhiễm dòng sông, rất nguy hại.
"Nếu luật này hợp thức hóa việc xây nhà ngoài bãi sông thì rất khó kiểm soát", ông Hợp kết luận.
Dự luật sẽ tiếp tục được chỉnh lý, hoàn thiện và sẽ thông qua trong kỳ họp này. Sáng nay, Quốc hội đã thảo luận về luật chuyển giao công nghệ. Ngày mai, Quốc hội xem xét dự luật về hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người; dự luật bình đẳng giới.
Hồng Khánh