Sáng kiến Gati Sakti, nghĩa là "Sức mạnh của tốc độ" theo tiếng Hindi, được chính quyền Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đề ra để xây dựng một nền tảng kỹ thuật số tích hợp 16 bộ ngành. Cổng thông tin này sẽ cung cấp cơ chế một cửa tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp trong thiết kế, phê duyệt dự án và tiết giảm chi phi.
Khoảng một nửa dự án xây dựng cơ sở hạ tầng ở Ấn Độ đang bị chậm tiến độ, 25% bị đội vốn so với ngân sách ước tính ban đầu. Thủ tướng Modi tin rằng siêu dự án Gati Sakti trị giá 100.000 tỷ rupee (1.200 tỷ USD) sẽ là giải pháp công nghệ để tháo gỡ nút thắt này.
"Nhiệm vụ của Gati Sakti là triển khai các dự án không chậm tiến độ và đội vốn", Amrit Lal Meena, quan chức Bộ Công thương Ấn Độ, cho biết. "Mục tiêu là biến Ấn Độ thành lựa chọn hàng đầu để các công ty toàn cầu xây dựng trung tâm sản xuất của họ tại đây".
Công nhân kiểm tra bánh xe tàu hỏa tại nhà máy Integral Coach ở Chennai, Ấn Độ, ngày 20.5. Ảnh: AFP.
Siêu dự án này được kỳ vọng mang lợi thế cho Ấn Độ trong bối cảnh đối thủ cạnh tranh là Trung Quốc gần như đóng cửa do Covid-19 diễn biến phức tạp. Các công ty toàn cầu cũng đang tìm những quốc gia ngoài Trung Quốc để mở rộng và đa dạng hóa doanh nghiệp cũng như chuỗi cung ứng.
Ấn Độ, nền kinh tế lớn thứ ba châu Á, không chỉ cung cấp nguồn lao động giá rẻ, mà phần lớn lực lượng này còn có thể nói tiếng Anh, dù cơ sở hạ tầng còn kém phát triển, thiếu hấp dẫn với nhà đầu tư.
"Cách duy nhất để cạnh tranh với Trung Quốc là tiết giảm càng nhiều chi phí càng tốt", Anshuman Sinha, đối tác tại Kearney India, công ty đầu ngành vận tải và cơ sở hạ tầng Ấn Độ, nhận định. "Gati Shakti sẽ giúp hàng hóa lưu thông dễ dàng hơn trên khắp đất nước".
Ông cho biết nhiệm vụ chính của dự án là xác định vị trí tiềm năng để xây dựng các cụm sản xuất mới, kết nối các địa điểm này một cách liền mạch với mạng lưới đường sắt, cảng biển và sân bay quốc gia.
Sử dụng công nghệ để giảm tình trạng quan liêu được cho là rất quan trọng, giúp Ấn Độ tháo gỡ các dự án cơ sở hạ tầng bị đình trệ. Thống kê chính thức của Ấn Độ cho thấy trong tháng 5, nước này có tổng cộng 1.568 dự án còn hiệu lực, trong đó 721 dự án chậm tiến độ, 423 dự án bị đội vốn.
Theo ông Meena, trong số 1.300 dự án mà cổng thông tin của Gati Shakto đang giám sát, 40% bị chậm tiến độ do các vấn đề liên quan đến thu hồi đất, giải phóng mặt bằng và môi trường, khiến chi phí vượt ngân sách. Sáng kiến đến nay đã giải quyết khoảng 200 dự án.
Trong sáng kiến Gati Shakti, chính phủ Ấn Độ cũng sẽ sử dụng công nghệ để đảm bảo rằng những tuyến đường mới khánh thành sẽ không bị "đào lên, lấp xuống" để lắp cáp điện thoại hoặc đường ống khác.
"Ấn Độ cam kết đẩy mạnh đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng hiện đại, từng bước đảm bảo các dự án không gặp trở ngại", Thủ tướng Modi cho biết. "Cơ sở hạ tầng chất lượng cao là chìa khóa để khởi động các hoạt động kinh tế, đồng thời tạo việc làm quy mô lớn. Không có cơ sở hạ tầng, Ấn Độ không thể phát triển toàn diện".
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi phát biểu tại thủ đô New Delhi ngày 8/9. Ảnh: AFP.
Kể từ khi nắm quyền năm 2014, Thủ tướng Modi đã đạt một số thành công trong đẩy mạnh đầu tư vào cơ sở hạ tầng để tạo việc làm và hỗ trợ nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.
Apple hiện có kế hoạch bắt đầu sản xuất iPhone 14 ở Ấn Độ, hai tháng sau khi dòng điện thoại mới nhất này được xuất xưởng ở Trung Quốc. Samsung cũng mở nhà máy sản xuất điện thoại di động lớn nhất thế giới tại quốc gia Nam Á vào năm 2018. Ola cam kết xây dựng nhà máy sản xuất xe điện lớn nhất thế giới tại bang miền nam Tamil Nadu.
Ông Meena cho biết chính phủ Ấn Độ đang sử dụng Gati Sakti để xác định những lỗ hổng trong kết nối các dự án cơ sở hạ tầng.
Chính phủ đang ưu tiên 196 dự án kết nối hạ tầng, giúp tăng khả năng lưu chuyển than, thép và thực phẩm. Bộ Giao thông Ấn Độ cũng sử dụng Gati Sakti để thiết kế 11 dự án xanh trong kế hoạch Bharatmala trị giá 106 tỷ USD của chính phủ, hướng tới mục tiêu xây dựng 83.677 km đường bộ.
"Chúng tôi đang tập trung hơn nữa vào hạ tầng kho bãi hiện đại, số hóa quy trình, lao động chất lượng cao và giảm chi phí hậu cần", ông Meena nói. "Ấn Độ sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn với bất kỳ nhà sản xuất nào".
Đức Trung (Theo Bloomberg)